#CyberMagazyn: Kobiety w polskiej branży cyber. Co oferuje rząd i ministerstwo?

Minister cyfryzacji wygłosił przemówienie podczas konferencji Women in Tech Summit, na której byliśmy obecni. Stwierdził wtedy: „nie chcemy, żeby hasło równości było tylko sloganem. Dążymy do prawdziwej równości, również w świecie technologii”.

Zapytaliśmy Krzysztofa Gawkowskiego, w jaki sposób Ministerstwo Cyfryzacji realizuje te słowa.

Wyrównywanie szans i kompetencji

„Pierwsze decyzje, które podejmowaliśmy w Ministerstwie Cyfryzacji, w ramach wyrównywania szans i rozwijania kompetencji cyfrowych kobiet, to zaprojektowanie programów i konkursów, m.in. z zakresu zaawansowanych kompetencji cyfrowych i cyberbezpieczeństwa. Zajmuje się tym Centrum Rozwoju Kompetencji Cyfrowych, którego szefową jest dr Katarzyna Nosalska” – przekazał Krzysztof Gawkowski w rozmowie z CyberDefence24.pl.

Zostań cyfrową ekspertką

Jednym z takich konkursów jest „Zostań cyfrową ekspertką”, w ramach którego organizacje pozarządowe składały propozycje szkoleń dla kobiet z zakresu kompetencji cyfrowych Przemysłu 4.0. (AI, big data, systemy cyberbezpieczeństwa, przetwarzanie danych w chmurze itp.).

Ministerstwo Cyfryzacji przeznaczyło dla zwycięzców konkursu we wszystkich mikroregionach 6 milionów złotych. Konkurs szczegółowo omówiliśmy na łamach naszego portalu.

Zwiększanie różnorodności

Innym programem skierowanym na niwelowanie nierówności jest „Nowi MY w IT: różnorodność nie ma granic”. To program edukacyjno-mentoringowy prowadzony przez Centralny Ośrodek Informatyki (podlegający Ministerstwie Cyfryzacji).

W jego ramach zorganizowano darmowy kurs online z obszaru IT, a także nagrano serię podcastów i zaprezentowano platforma COI z ofertami pracy.

W ramach pierwszej edycji tego programu, która odbyła się pod hasłem „Nowa TY w IT: Profesjonalizm nie ma płci” w 2023 roku, także zaoferowano darmowy kurs.

Program dla samorządów

Krzysztof Gawkowski zaznaczył też, że Ministerstwo Cyfryzacji realizuje programy dedykowane samorządom terytorialnym. „Wskazujemy w nich, że szukanie umiejętności cyfrowych wśród obu płci jest bardzo ważne” – stwierdził.

Można tu wspomnieć m.in. o programie „cyberbezpieczny samorząd”, o którym pisaliśmy w CyberDefence24.pl W jego ramach MC przeznaczyło 1,5 mld złotych na wzmacnianie cyberbezpieczeństwa w samorządach. Pieniądze mogą być przeznaczone na trzy obszary: techniczny (ok. 1,2 mld zł) – infrastruktura sprzętowa, oprogramowanie, usługi wdrożeniowe; organizacyjny (ok. 183 mln zł) – procedury, audyty, certyfikaty itp. oraz kompetencyjny (ok. 105 mln zł) – szkolenia pracowników. 

Program nie jest jednak stricte nakierowany na niwelowanie nierówności ze względu na płeć w branży IT.

Kobiety w Ministerstwie Cyfryzacji

„Jedną z pierwszych decyzji, które podjąłem jako minister cyfryzacji, było także nominowanie kobiety na szefową Rady ds. Cyfryzacji” – przekazał Krzysztof Gawkowski w rozmowie z nami. Chodzi tu o dr Agnieszkę Jankowską. Rada, jak sama nazwa wskazuje, jest organem doradczym MC i zbiera się raz w miesiącu.

Jak podkreślał Gawkowski podczas konferencji Women in tech, nie był to odosobniony przypadek. Większość osób w Ministerstwie Cyfryzacji na stanowiskach kierowniczych to właśnie kobiety.

Jednak, jeśli chodzi o ścisłe kierownictwo – jest ono w rękach mężczyzn. Wśród ministrów nie ma ani jednej kobiety, o czym pisaliśmy w CyberDefence24.pl. Resort tłumaczy ten fakt umową koalicyjną.

Polska poniżej średniej unijnej

Badania pokazują, że liczba kobiet w IT, a w szczególności na stanowiskach kierowniczych w różnych branżach technologicznych w Polsce, jest poniżej średniej unijnej. Zapytaliśmy o komentarz w tej sprawie ministra cyfryzacji.

„Sektor ICT potrzebuje kobiet, tak samo, jak potrzebuje nowoczesnych pomysłów. ICT jest przyszłością dla wielu obszarów, w tym zarządzania państwem. Im więcej kobiet będzie pracowało w tym sektorze, tym lepiej. Zachęcamy kobiety do dołączenia do tej branży. Tyle możemy zrobić, bo nikt nikogo do pracy nie zmusi” – skomentował Krzysztof Gawkowski.

„Staramy się otwierać miejsca dla kobiet i stwarzać dla nich perspektywy kariery. Nie chodzi o to, żeby wykluczać mężczyzn, ale żeby szanse były równe dla wszystkich” – zaznaczył.

Minister cyfryzacji przekazał też, że wraz z ministrem nauki Dariuszem Wieczorkiem przygotowuje program, zachęcający kobiety do kształcenia się na kierunkach technicznych i wykorzystywania zdobytej wiedzy w sektorze ICT.

Kwestia decyzji kobiet? Nie do końca

Jednak kwestia kształcenia się na kierunkach technicznych i wybrania kariery w sektorze ICT nie sprowadza się tylko do wyboru kobiety. Wybór (lub jego brak) jest efektem m.in. socjalizacji w okresie dzieciństwa i kultury, która w wielu miejscach w Polsce nadal jest mocno patriarchalna.

Dochodzą do tego szklane sufity, przerwy w karierze związane z zdecydowaniem się na macierzyństwo czy różnice w zarobkach kobiet i mężczyzn na tych samych stanowiskach (z korzyścią dla tych drugich).

„Zmiany w myśleniu o rodzinie”

O te kwestie także zapytaliśmy ministra cyfryzacji. „Aby kobiety w Polsce były doceniane w różnych branżach, muszą mieć stworzone do tego odpowiednie warunki. Chodzi tu np. o zmiany w myśleniu o rodzinie” – stwierdził Krzysztof Gawkowski.

„Gdy para decyduje się na dziecko, to dobrze by było, żeby kobieta miała zapewnione partnerstwo i poczucie odpowiedzialności z drugiej strony, ale też dostęp do żłobka i przedszkola. Powinna mieć też możliwość powrotu do życia zawodowego. Należy również pamiętać, że kobieta ma takie samo prawo do urlopu, jak i mężczyzna  – zaznaczył minister cyfryzacji.

„To nie potrwa chwilę”

„Mówimy tu o higienie zachowań, których jako społeczeństwo dopiero się uczymy i to nie potrwa chwilę. Są to sprawy, które czasami muszą się społecznie odłożyć, żeby zrozumienie postępowało” – ocenił Gawkowski.

„To jest też odpowiedzialność państwa, żeby promować te kwestie. Po też m.in. jestem na Women in Tech, aby o tych perspektywach rozmawiać” – dodał.

Co jeszcze może zrobić Ministerstwo Cyfryzacji?

Czy programy i konkursy realizowane w resorcie to wystarczające działania służące niwelowaniu nierówności w sektorze IT? Krzysztof Gawkowski w rozmowie z nami, ocenił, że tak.

Warto jednak przyjrzeć się, jak inne kraje radzą sobie z tym problemem, ponieważ jest on globalny. W Wielkiej Brytanii w 2023 roku w sektorze technologii pracowało 26 procent kobiet, z czego zaledwie 5 procent obejmowało stanowiska kierownicze. Obecnie kobiet w tej branży w Wielkiej Brytanii jest jeszcze mniej – 17 proc.

W odpowiedzi na ten pogłębiający się problem w lutym br. Central Digital & Data Office, (działające obecnie przy brytyjskim Gabinecie), przedstawiło specjalny program. W jego ramach rząd prowadzi działania obszarach rekrutacji i retencji, szkoleń i rozwoju oraz networkingu, mentoringu i przeciwdziałaniu dyskryminacji.

Przykładowo Central Digital & Data Office szkoli rekruterów w konstruowaniu ogłoszeń w sektorze technologii, tak aby były przyjazne dla kobiet. Takie działania miałaby duży sens w Polsce, gdzie większość ogłoszeń w sprawie pracy sformowanych jest z męskimi końcówkami (specjalista, programista, informatyk itp.).

Wprowadzenie podobnych rozwiązań w szerszym zakresie w naszym kraju mogłoby przyspieszyć proces zmiany świadomości społeczeństwa w kontekście równości w branży technologicznej.

Serwis CyberDefence24.pl otrzymał tytuł #DigitalEUAmbassador (Ambasadora polityki cyfrowej UE). Jeśli są sprawy, które Was nurtują; pytania, na które nie znacie odpowiedzi; tematy, o których trzeba napisać – zapraszamy do kontaktu. Piszcie do nas na: [email protected].