Technologie
Jak wdrożyć Akt o sztucznej inteligencji? Eksperci zabierają głos
23 kwietnia zakończyły się prekonsultacje dotyczące Aktu o Sztucznej Inteligencji Ministerstwo Cyfryzacji zapytało interesariuszy, jak wdrożyć unijne prawo do polskiego systemu prawnego. Stanowisko w tej sprawie opublikował Związek Cyfrowa Polska i Konfederacja Lewiatan. O komentarz poprosiliśmy też dr Paulę Skrzypecką, starszą prawniczkę z kancelarii Creativa Legal.
„AI Act jest rozporządzeniem i jako taki podlega standardowym procedurom. Przede wszystkim – obowiązuje bezpośrednio i automatycznie, od daty wejścia w życie lub rozpoczęcia jego stosowania (czasami te daty są różne). Dla jego ważności i skuteczności nie są wymagane żadne działania państw członkowskich. Zatem niezależnie od tego czy i co wydarzy się w naszym polskim prawodawstwie – AI Act zacznie obowiązywać” – tłumaczy dr Paula Skrzypecka w rozmowie z CyberDefence24.pl
„Z drugiej strony AI Act wymaga np. powołania krajowego organu nadzoru rynku, co – siłą rzeczy – wymusi zmiany w prawie, aby dostosować się systemowo do nowych przepisów. Jego powołanie w mojej ocenie będzie mieć kluczowe znaczenie z punktu widzenia realnego stosowania przepisów” - dodaje ekspertka w rozmowie z nami.
Ryzyko biurokracji
Do tej kwestii odnosi się też Związek Cyfrowa Polska, w opublikowanym oświadczeniu.
Jak czytamy: niektóre postanowienia AI Act nakładają się na polskie regulacje - istnieje wysokie ryzyko niespójnych środków egzekwowania prawa, duplikowania przepisów i biurokracji.
W tej sytuacji Cyfrowa Polska zaleca ustanowienie punktu kompleksowej obsługi dla firm i unikanie fragmentacji kompetencji w wielu organach.
Przedstawiliśmy nasze stanowisko ws. wdrożenia #AIAct do polskiego prawa w ramach prekonsultacji przeprowadzonych przez @CYFRA_GOV_PL.
— Związek Cyfrowa Polska (@ZIPSEE_Cyfrowa) April 24, 2024
Kluczowe są aspekty współpracy, gruntownego zrozumienia tematu i konieczności wykonania szerokiej ekspertyzy technicznej❗
Sztuczna… pic.twitter.com/2jtLLPCAhT
Czytaj też
Kompetentni urzędnicy
Co ważne, taki organ czy urząd musi zostać obsadzony kompetentnymi osobami. „W przeciwnym razie stosowanie AI Actu może zostać – podobnie jak stało się z RODO – w wielu obszarach sprowadzone do uciążliwej biurokracji, za którą nie stoi realna wartość, a już tym bardziej nie ma szans na realizację założeń, takich jak tworzenie AI godnej zaufania i sprawiedliwej” – tłumaczy dr Paulina Skrzypecka w rozmowie z CyberDefence24.pl.
Czytaj też
Ścisła współpraca organów
Związek Cyfrowa Polska zwraca uwagę na kolejny problem. Państwa UE mają swobodę w wyznaczeniu organów, które będą zajmować się wdrażaniem aktu o AI. Może to doprowadzić do sytuacji, że rozporządzenie UE będzie trochę inaczej wdrażane w każdym kraju. To z kolei może stanowić przeszkodę dla firm, które działają na kilku rynkach unijnych lub chcą wprowadzić swoje technologie do kilu krajów UE jednocześnie:
Prawie jedna trzecia (31 proc.) firm twierdzi, że zapewnianie zgodności z prawem i niepewność prawna powstrzymują je przed przyjęciem technologii cyfrowej; ci, którzy powołują się na takie obawy, planują zainwestować 48 proc. mniej w technologie w ciągu najbliższych trzech lat.
Związek Cyfrowa Polska
Aby zapobiec takim problemom, ZIPSEE zaleca ścisłą współpracę z właściwymi organami innych krajów UE.
Czytaj też
Wspieranie krajowych firm
Natomiast według Konfederacji Lewiatan, „celem polityki dotyczącej sztucznej inteligencji w Polsce powinno być wspieranie krajowych firm korzystających z AI oraz tych, które mają potencjał wykorzystania takich rozwiązań”.
Konfederacja zaleca stosowanie przez rząd zachęt finansowych, takich jak „preferencje podatkowe czy dofinansowania projektów związanych z AI, które powinny być dostępne dla wszystkich przedsiębiorców, niezależnie od sektora czy rozmiaru działalności”.
Czytaj też
Ochrona danych osobowych
Konfederacja Lewiatan zwraca też uwagę na potrzebę szczególnej ochrony danych osobowych, w związku z szybkim rozwojem technologii AI. Podkreśla, że ważne jest, aby harmonizować obowiązujące przepisy dotyczące ochrony danych osobowych z regulacjami związanymi ze sztuczną inteligencją.
„Uważamy, że należy szczególnie dopilnować spójnego podejścia do ochrony danych w ramach RODO i AI Act oraz ich implementujących przepisów. Te regulacje powinny działać wspólnie, by uniknąć niezgodności i nadmiernego uregulowania” – wskazano.
Czytaj też
Dalsze konsultacje
Zarówno przedstawiciele Konfederacji Lewiatan, jak i Cyfrowej Polski zuważyli potrzebę dalszych konsultacji, zarówno z branżą, jak i z różnymi grupami społecznymi.
„W ramach prekonsultacji społecznych resort cyfryzacji zapytał m.in. o to, jakie sektory czy branże powinny zostać potraktowane priorytetowo z punktu widzenia wdrożenia przepisów. Wydaje się, że jeśli chcemy zadbać o odpowiednio szeroki horyzont spojrzenia, nieograniczony do interesów firm technologicznych, jednym z priorytetów powinny być edukacja i nauka” – komentuje dr Paula Skrzypecka w rozmowie z CyberDefence24.pl
Serwis CyberDefence24.pl otrzymał tytuł #DigitalEUAmbassador (Ambasadora polityki cyfrowej UE). Jeśli są sprawy, które Was nurtują; pytania, na które nie znacie odpowiedzi; tematy, o których trzeba napisać – zapraszamy do kontaktu. Piszcie do nas na: [email protected].