Dorośli wykorzystują wizerunek dzieci. „Muszą wziąć odpowiedzialność”

26 września miało miejsce inauguracyjne posiedzenie Komisji ds. dzieci i młodzieży, której przewodniczącą jest posłanka Nowoczesnej Monika Rosa. Zapytaliśmy ją o najważniejsze kwestie, które ustalono, a także o plany Komisji na przyszłość.

Ochrona wizerunku dzieci

Podczas spotkania padła ważna deklaracja wiceminister sprawiedliwości Zuzanny Rudzińskiej-Bluszcz, o tym, że standardy ochrony małoletnich będą wpisane w kwestie ochrony wizerunku.

„Te standardy są obowiązujące dla m.in. placówek edukacyjnych, gdzie mimo to często wizerunek dziecka jest nadmiernie eksploatowany; wykorzystywany po to, aby się reklamować, pokazywać sukcesy szkoły czy przedszkola” – wyjaśnia Monika Rosa w rozmowie z CyberDefence24.pl.

Platformy będą miały nowe obowiązki?

Na nasze pytanie, czy planowane jest dopracowanie przepisów lub zmiana prawa w tym zakresie posłanka przekazała, że ze strony ministerstw nie padły żadne deklaracje.

„Pojawił się pomysł, żeby w jakiś sposób doregulować obowiązki platform cyfrowych i jednym z narzędzi służących temu będzie Akt o usługach cyfrowych (DSA)” – komentuje przewodnicząca Komisji ds. dzieci i młodzieży.

Kwestia regulowania odpowiedzialności platform przypadnie prawdopodobnie Ministerstwu Cyfryzacji, jednak nie padły żadne konkrety na ten temat. „Z pewnością będę dopytywała o to w dalszym etapie prac Komisji” – deklaruje Rosa.

„Szkoły muszą wziąć odpowiedzialność"

Kwestię wykorzystywania wizerunku dzieci w sieci skomentował także Konrad Ciesiołkiewicz, członek Państwowej komisji ds. przeciwdziałania wykorzystywaniu seksualnemu małoletnich do lat 15, który także był obecny na posiedzeniu DIM.

„Wizerunek i dane osobowe dorosłych są chronione dużo lepiej niż dzieci” – napisał ekspert w serwisie LinkedIn. Zwrócił uwagę, że istnieje duży rozdźwięk między już istniejącym prawem a jego egzekwowaniem, prawami dziecka a faktycznym stanem realizacji tych praw przez dorosłych i instytucje, w tym władzy rodzicielskiej, „często źle rozumianej”.

Według Ciesiołkiewicza, wypracowanie regulacji cyfrowych zajmie trochę czasu. Jednak już teraz można projektować polityki publiczne, dobre praktyki i standardy, które uwzględniają interes najmłodszych.

Każda placówka i organizacja publikująca zdjęcia dzieci musi wziąć odpowiedzialność za skalę nadużyć, także seksualnych, oraz innych przestępstw, do jakich dochodzi na masową skalę. Bez właściwych polityk dot. zagrożeń nie powinny, a nawet nie wolno im tego robić.
Konrad Ciesiołkiewicz w serwisie LinkedIn

Ekspert zwrócił też uwagę w serwisie X, że niezbędna jest zmiana w zachowaniach dorosłych – rodziców oraz osób pracujących w instytucjach, organizacjach itp.

Będzie zmiana w prawie pracy

Druga istotna kwestia, jaką podjęto na komisji to praca dzieci relacjonowana w mediach społecznościowych, często przez ich rodziców.

„Państwowa Inspekcja Pracy znaczyła, że bardzo mocno potrzebujemy zmiany zapisów prawa pracy, aby lepiej chronić dzieci, które pracują w mediach społecznościowych, na przykład dla swoich rodziców, czy prowadzą konta w platformach. Jest duża luka w prawie, którą trzeba będzie uzupełnić” – przekazała Monika Rosa w rozmowie z naszą redakcją.

Kwestia ta została podjęta w związku z ostatnim głośnym przypadkiem: 11-letniej Sary, która zasłynęła jako najmłodsza reporterka w polskim Sejmie i Senacie. Jej materiały były publikowane w mediach społecznościowych przez ojca, co wzbudziło spore kontrowersje.

„Nie będziemy wydawać osobom małoletnim kart prasowych takich, które uprawniają ich do równoprawnego funkcjonowania jak dziennikarze” – stwierdził na posiedzeniu Komisji DIM Jacek Cichocki, szef Kancelarii Sejmu.

Ustawa o treściach szkodliwych dla dzieci

Na obradach Komisji DIM obecny był również wiceminister cyfryzacji Michał Gramatyka. Przekazał, że w grudniu zostaną przedstawione założenia projektu ustawy dotyczącej dostępu dzieci do treści nieodpowiednich.

Nie chodzi tylko o kwestie pornografii, ale także wszystkie inne szkodliwe i nieodpowiednie dla osób młodych materiały, takie jak patostreaming czy sceny przemocy. Zauważmy, że wiele filmów zawierających takie sceny, jest oznaczonych jako odpowiednie od 13. roku życia, ale w mediach społecznościowych i na platformach internetowych dzieci mogą zobaczyć wszystko.
Monika Rosa, przewodnicząca Komisji ds. dzieci i młodzieży dla redakcji CyberDefence24.pl

Plany Komisji ds. dzieci i młodzieży

Zapytaliśmy posłankę Rosę o plany Komisji na następne posiedzenia. Przewodnicząca przekazała nam, że w najbliższych miesiącach zostaną podjęte kwestie mowy nienawiści, patostreamingu, dostępu do pornografii i weryfikacji wieku osób młodych w mediach społecznościowych.

„Podejmiemy też temat zdrowia psychicznego i najnowszego raportu NIK-u, na temat dostępu do psychiatrii dla dzieci i młodzieży; a także kwestię przemocy, zakładania niebieskiej karty i funkcjonowania osób młodych w jej ramach” – komentuje nasza rozmówczyni.

Przekazała też, że planowane są spotykania się z Państwową Komisją do Spraw Przeciwdziałania Wykorzystaniu Osób Małoletnich poniżej 15. roku życia.

„Nadużycia często mają miejsce w sieci, poprzez wykorzystanie intymnych zdjęć, kradzież tych zdjęć, poprzez uwodzenie czy szantażowanie” – zaznacza Monika Rosa.

Będziemy śledzić dalsze działania i ustalenia Komisji DIM.

Serwis CyberDefence24.pl otrzymał tytuł #DigitalEUAmbassador (Ambasadora polityki cyfrowej UE). Jeśli są sprawy, które Was nurtują; pytania, na które nie znacie odpowiedzi; tematy, o których trzeba napisać – zapraszamy do kontaktu. Piszcie do nas na: [email protected].