Kolejne fałszywe reklamy z wizerunkiem lekarza. Oszuści korzystają z AI

Niesłychane i szokujące historie związane ze znanymi osobami przyciągają uwagę wielu internautów. Wiedzą o tym nie tylko specjaliści – oszuści dokładają wszelkich starań, aby przy pomocy odpowiednio zmanipulowanego materiału nakłonić odwiedzających do przekazania swoich danych czy wydania pieniędzy na „rewolucyjny” lek.

„Rzeczpospolita” poinformowała w swoim wtorkowym wydaniu, że na Facebooku pojawiła się nowa odsłona tego rodzaju podstępu. Tym razem do reklamowania specyfiku mającego być rewolucją w zwalczaniu chorób wzroku, wykorzystano wizerunek prof. Jerzego Szaflika. Pod materiały dostępne wcześniej w sieci podłożono wypowiedzi z głosem lekarza, które zostały wygenerowane przy użyciu narzędzi bazujących na technologii sztucznej inteligencji.

Blisko setka fałszywych reklam

Według profesora, oszustwo jest na tyle poważne, że odstawienie przepisanych leków zgodnie z poleceniami autorów przekrętu, może doprowadzić nawet do ślepoty – czyli efektu odwrotnego niż obiecywanego przez twórców deepfake’a.

„O tym, że skradziono mój wizerunek i przypisano mi słowa, których nigdy nie wypowiedziałem, dowiedziałem się od pacjenta” – powiedział w rozmowie z „Rzeczpospolitą” prof. Szaflik.

Naszej redakcji udało się odnaleźć w Bibliotece Reklam firmy Meta część materiałów zamieszczonych przez oszustów. Kampania ruszyła na początku kwietnia; do jej przeprowadzenia wykorzystano 9 kont, z których dodano w sumie 84 płatne treści. 3 profile oraz duża część reklam do momentu publikacji artykułu została zablokowana przez Metę za naruszenie zasad.

Wszystkie materiały działają według tego samego schematu. Reklamy zachęcają internautów do „pożegnania okularów” i „widzenia znowu na 100%”; zawierają film ze sfabrykowaną wypowiedzią prof. Szaflika. Dodatkowo, co jakiś czas na ułamek sekundy pojawia się klatka z gałką oczną trzymaną w rękach. 

Kliknięcie linku przenosi na bardzo prostą stronę, gdzie zamieszczono dłuższy materiał z lekarzem oraz rzekomymi komentarzami użytkowników Facebooka. Po zakończeniu materiału, odwiedzającemu przedstawiane jest okienko zachęcające do podania swoich danych w celu „rejestracji” do zakupu specyfiku.

Kolejni lekarze ofiarami a Meta deklaruje walkę

W pierwszych dniach kwietnia opisywaliśmy na łamach CyberDefence24 przypadek wykorzystania wizerunków Ryszarda Rynkowskiego oraz prof. Krzysztofa Simona do reklamowania „cudownego leku na choroby układu krążenia”. Czy nowa kampania z prof. Szaflikiem oznacza zmianę podejścia oszustów? Okazuje się, że nie do końca – w Bibliotece Reklam znaleźliśmy trzy aktywne reklamy ze wspomnianymi osobami, przy czym dwie z nich zamieściło to samo konto, co na początku miesiąca.

Lista lekarzy dotkniętych działaniami oszustów wydłuża się coraz bardziej. W tym gronie, oprócz prof. Simona, prof. Szaflika, dra Tomasza Jeżewskiego, znaleźli się także wspomniani przez „Rzeczpospolitą” prof. Michał Zembala i dr Michał Sutkowski. W dwóch ostatnich przypadkach prokuratura umorzyła postępowanie z powodu „braku możliwości wykrycia sprawców”, przy czym pełnomocnik dra Sutkowskiego do sądu trafiło zażalenie na tę decyzję.

Meta deklaruje, że walczy z oszustwami. CERT Polska informował jednak kilka tygodni temu, że nie są podejmowane właściwe działania na tym kierunku. Prawnicy lekarzy mówią z kolei w rozmowach z „Rzeczpospolitą”, że nikogo nie pociągnięto do odpowiedzialności, zaś treści po usunięciu powracają. Sam prof. Jerzy Szaflik sądzi z kolei, że obecne przepisy uniemożliwiają skuteczną walkę z oszustwami.

Pozostaje mieć nadzieję, że właściwa reakcja na problem nie pojawi się dopiero po ewentualnej tragedii spowodowanej specyfikami.

Serwis CyberDefence24.pl otrzymał tytuł #DigitalEUAmbassador (Ambasadora polityki cyfrowej UE). Jeśli są sprawy, które Was nurtują; pytania, na które nie znacie odpowiedzi; tematy, o których trzeba napisać – zapraszamy do kontaktu. Piszcie do nas na:[email protected].