Szymon Hołownia – jaki ma plan na Polskę? | POZNAJ KANDYDATA

Wybory prezydenckie już 18 maja br. W najbliższą niedzielę udamy się do lokali, aby oddać głos na swojego kandydata na głowę państwa. Zanim dokonamy wyboru, warto lepiej poznać poglądy osoby, którą poprzemy.

Nasza redakcja postanowiła zapytać kandydatów i ich sztaby o kwestie związane z cyberbezpieczeństwem, cyfryzacją i technologiami. Skupiliśmy się na tematach istotnych oraz tych, które w ostatnim czasie przykuły uwagę opinii publicznej. 

Zobaczcie, jak do zagadnień związanych z cyber i tech podchodzi Szymon Hołownia, obecny Marszałek Sejmu. Poniżej przedstawiamy odpowiedzi, jakie otrzymaliśmy od jego sztabu.

Cyberbezpieczeństwo i cyfryzacja

Wojska Obrony Cyberprzestrzeni (WOC) jako specjalistyczny komponent Sił Zbrojnych RP realizują zadania w pełnym spektrum: ofensywne, defensywne oraz rozpoznania. W jego ramach funkcjonuje jeden z CSIRT-ów poziomu krajowego – CSIRT MON. Jaką wizję dalszego rozwoju WOC ma Szymon Hołownia?

Bezpieczeństwo Polski w XXI wieku wymaga zdecydowanego wzmocnienia zdolności w cyberprzestrzeni. Wojska Obrony Cyberprzestrzeni powinny być integralną częścią nowoczesnych Sił Zbrojnych – profesjonalnie przygotowaną, odpowiednio wyposażoną i ściśle współpracującą z administracją państwową oraz sektorem prywatnym. Powinny opierać się na trzech filarach: budowie kadr poprzez intensywne szkolenia i rekrutację najlepszych specjalistów, modernizacji technologicznej opartej na polskich rozwiązaniach oraz integracji działań wojskowych i cywilnych w ramach krajowego systemu cyberbezpieczeństwa.

Polska znajduje się w centrum zainteresowania hakerów m.in. powiązanych z rosyjskimi służbami specjalnymi, co potwierdzają statystyki NASK czy CSIRT MON dotyczące wrogich cyberataków. Dodatkowo, cyberprzestępcy działający z pobudek finansowych również wykazują wysoką aktywność, obierając na cel np. urzędy, szpitale czy polskie przedsiębiorstwa. Jakie możliwości podniesienia poziomu cyberbezpieczeństwa Polski widzi Marszałek Sejmu?

Kluczowa jest powszechna edukacja społeczeństwa w zakresie zagrożeń w internecie. Niezbędne jest także uchwalenie i wdrożenie ustawy o Krajowym Systemie Cyberbezpieczeństwa, implementującej dyrektywę NIS-2, co umożliwi m.in. identyfikację „dostawców wysokiego ryzyka” i zaostrzenie zasad bezpieczeństwa w instytucjach publicznych.

Wicepremier i minister cyfryzacji Krzysztof Gawkowski twierdzi, że „miękkim podbrzuszem”, jeśli chodzi o cyberbezpieczeństwo Polski, są samorządy. Ryzyko dotyczy m.in. lokalnej infrastruktury krytycznej, która znajduje się pod ich opieką. Jak lider Polski 2050 chciałby zadbać o lepszą ochronę samorządów w sieci?

Priorytetem jest udział samorządów w programie „Cyberbezpieczny Samorząd”, cyfryzacja obiegu dokumentów oraz budowa centrów bezpieczeństwa SOC, obejmujących po kilka–kilkanaście jednostek samorządowych.

Cyfryzacja państwa

Cyfryzacja usług publicznych jest czymś nieuniknionym. Nowoczesne państwo wdraża nowoczesne rozwiązania w taki sposób, aby z jednej strony zapewnić bezpieczeństwo, a z drugiej – zdynamizować rozwój. Jakie są priorytety Szymon Hołowni w tym zakresie?

Wszystkie usługi publiczne, które są dostępne obecnie w formie analogowej, powinny być dostępne również cyfrowo. Wyjątek stanowią usługi wymagające osobistego stawiennictwa, jak np. wniosek o paszport. Obywatel powinien móc załatwić każdą sprawę z poziomu smartfona, tabletu czy komputera. Kluczowe jest także pełne wdrożenie rozporządzenia EIDAS-2, stworzenie portfeli tożsamości cyfrowej ważnych w całej UE oraz zapewnienie każdemu obywatelowi darmowego podpisu elektronicznego w aplikacji mObywatel.

Czy lider Polski 2050 przewiduje kolejne inwestycje w modernizację systemów e-administracji? Co dokładnie należy zrobić w tym zakresie?

Należy konsekwentnie wdrażać elektroniczne systemy zarządzania dokumentami, takie jak EZD RP. Pozwalają one generować oszczędności, usprawniać obieg dokumentacji oraz przyspieszać procesy administracyjne.

Zmiany w szkołach i edukacja społeczeństwa

Jak bumerang wraca temat zakazu smartfonów w szkołach. W dyskusję angażują się zarówno eksperci, jak i politycy każdej ze strony. Pojawiają się argumenty za i przeciw, co angażuje również społeczeństwo. Jakie jest zdanie Szymona Hołowni w omawianej sprawie?

Opowiadam się za wprowadzeniem ustawowego zakazu używania smartfonów w szkołach podstawowych. W ramach działań wspierających zakaz proponuje powołanie Narodowego Instytutu Higieny Cyfrowej oraz organizację szkoleń dla rodziców, które pomogą im w odpowiedzialnym wprowadzaniu dzieci w świat technologii.

Innym tematem, o którym mówi się od dłuższego czasu jest wprowadzenie do podstawy programowej nowego przedmiotu dotyczącego cyberbezpieczeństwa, cyfryzacji i nowoczesnych technologii. W jego ramach uczniowie mieliby nie tylko nabywać wiedzę, ale również cenne umiejętności. Jaki jest stosunek Marszałka Sejmu do takiej zmiany w szkolnictwie?

Ten stosunek jest niezwykle pozytywny. Budowa kompetencji cyfrowych to jedno z najważniejszych zadań polskiej szkoły w przygotowaniu młodych ludzi do dorosłego życia. Dziś nikt nie uczy dzieci obsługi smartfonów - chłoną to przez obserwację, a swoimi zdolnościami i biegłością często przewyższają starszych użytkowników. Nie ma wątpliwości, że w dzisiejszym świecie umiejętność obsługi smartfona czy tabletu to podstawa – natomiast celem powinno być rozwijanie zdolności wykorzystania technologii do zdobywania wiedzy oraz bezpiecznego korzystania z tych urządzeń.

Jakie kroki w zakresie edukacji i świadomości społecznej w dziedzinie cyberbezpieczeństwa zamierza propagować Szymon Hołownia?

Należy skutecznie chronić dzieci przed „ciemną stroną internetu”. Polska 2050 przygotowała projekt ustawy o ochronie dzieci przed internetową pornografią i patotreściami. Jak zostało wspomniane wcześniej, Hołownia proponuje także powołanie Narodowego Instytutu Higieny Cyfrowej i organizację szkoleń dla rodziców, które pomogą im w odpowiedzialnym wprowadzaniu dzieci w świat technologii.

Co Marszałek Sejmu uważa o programach wsparcia, polegających na wyposażeniu uczniów w sprzęt elektroniczny, finansowanych z budżetu państwa/środków unijnych (np. kroki podobne do programu „Laptop dla ucznia”)?

Sam sprzęt bez odpowiedniego oprogramowania i dostępu do wiedzy nie przynosi realnej zmiany, choć rzeczywiście może być elementem szans wyrównywania szans cyfrowych dla osób najuboższych. Idealnym rozwiązaniem jest zapewnienie uczniowi pełnego dostępu do zestawu hardware/software, a także rozwijanie jego kompetencji obsługi sprzętu i bezpiecznego korzystania i budowania odporności na fake-newsy.

Trzeba również mieć na uwadze, że szkoły też są celem cyberataków. Ryzyko dotyczy np. wycieku danych uczniów czy zakłócenia działania placówki na skutek ransomware. Jak lider Polski 2050 podchodzi do cyberbezpieczeństwa w placówkach edukacyjnych?

W czasach rosnącego zagrożenia i intensyfikacji ataków cyberprzestępców rośnie także potrzeba aktualizowania wiedzy i budowania odporności cyfrowej placówek. Odpowiedzią jest rozwój Ogólnopolskiej Sieci Edukacyjnej (OSE), która zapewnia „białą stronę internetu”, filtrowaną i zabezpieczoną centralnie przez specjalistów NASK.

Wybory online

Jesteśmy tuż przed wyborami prezydenckimi. Sama kampania zaczęła się znacznie wcześniej, co wiązało się z nakładem pracy kandydatów i ich sztabów. Fundamentalnym punktem było zebranie wymaganych 100 tys. podpisów poparcia, aby dokonać oficjalnej rejestracji. Czy zdaniem Szymon Hołowni ww. zbieranie podpisów powinno odbywać się także z wykorzystaniem mObywatela?

Tak. Zbieranie podpisów powinno być możliwe nie tylko przez mObywatela, ale przez każdą formę elektronicznego podpisu uznawaną przez polskie prawo.

Innym tematem, który lubi powracać jest sprawa wyborów online. W dyskusji podawany jest przykład Estonii, gdzie obywatele faktycznie posiadają możliwość przekazania głosu w formie cyfrowej. Jaka jest opinia Marszałka Sejmu na temat wyborów przez internet? Czy należy wprowadzić możliwość głosowania online, np. za pośrednictwem mObywatela?

Nie. W obecnych warunkach wybory online wiążą się ze zbyt dużym ryzykiem, m.in. związanym z możliwością ingerencji zewnętrznej oraz trudnościami w zapewnieniu tajności głosowania.

Technologie przełomowe w Polsce

Rozwój technologii sztucznej inteligencji postępuje dynamicznie. Rozwiązania AI oferują szerokie możliwości zarówno z perspektywy państwa, biznesu i obywateli. Wystarczy wskazać na usprawnienie pracy administracji publicznej czy poprawę procesów w siłach zbrojnych.  Jaki jest zatem plan Szymona Hołowni na rozwój branży sztucznej inteligencji w Polsce?

Szymon Hołownia kładzie nacisk na rozwój kompetencji cyfrowych, suwerenność technologiczną oraz modernizację e-administracji, ważne jest także aby państwo wspierało innowacyjności, w tym inwestycje w rozwój sztucznej inteligencji i sektora kwantowego.

Jak lider Polski 2050 ocenia możliwości wykorzystania technologii sztucznej inteligencji do usprawnienia procesów państwowych, takich jak automatyzacja usług urzędowych, analiza Big Data w służbie zdrowia, czy systemy predykcyjne w bezpieczeństwie?

Zanim zaczniemy w ochronie zdrowia wdrażać systemy Big Data, należy wprowadzić proste i oczywiste rozwiązania („Quick Wins”), np. system do odwoływania wizyt u specjalistów. Równolegle warto udostępniać zanonimizowane dane medyczne do celów naukowych (EHDS – Agencja Badań Medycznych).

W jaki sposób Szymon Hołownia zamierza wspierać polską suwerenność technologiczną?

Poprzez wprowadzenie podatku cyfrowego i przeznaczanie środków na rozwój polskiego sektora IT, uniezależnienie administracji publicznej od rozwiązań Big Tech oraz budowę własnych projektów informatycznych.

Jak jest wizja Polski Marszałka Sejmu jako kraju cyfrowego w perspektywie 5-10 lat?

Wizja Polski jako kraju nowoczesnego, bezpiecznego cyfrowo, z pełnym dostępem do usług publicznych online, z rozwiniętą e-administracją, ochroną danych osobowych oraz edukacją cyfrową na wysokim poziomie.

Nie mogliśmy również pominąć jednego z naszych ulubionych pytań: czy Szymon Hołownia opowiada się za opublikowaniem kodu mObywatela?

Docelowo tak. Zasada „public money – public code” powinna obowiązywać. Elementy kodu mObywatela powinny być ujawniane po konsultacji ze służbami odpowiedzialnymi za bezpieczeństwo państwa.

Chcecie poznać poglądy innych kandydatów? Śledźcie nasz portal - już niebawem pojawią się kolejne materiały. Wszystko po to, abyście mieli świadomość przed pójściem do głosowania.

Serwis CyberDefence24.pl otrzymał tytuł #DigitalEUAmbassador (Ambasadora polityki cyfrowej UE). Jeśli są sprawy, które Was nurtują; pytania, na które nie znacie odpowiedzi; tematy, o których trzeba napisać – zapraszamy do kontaktu. Piszcie do nas na:[email protected].