Polska w kwantowym programie NATO

2 lipca w Brukseli zwołano inauguracyjne spotkanie sojuszniczej inicjatywy dla rozwoju technologii kwantowych. Spotkanie Transatlantic Quantum Community (TQC) odbyło się w formule wirtualnej pod duńskim przewodnictwem.

Inicjatywa powołania sojuszniczej społeczności oraz współpracy dla rozwoju technologii kwantowych to stosunkowo nowy projekt. O jej rozwijanie apelował we wrześniu ubiegłego roku Sekretarz Generalny NATO Jens Stoltenberg.

Celem współpracy jest wykorzystanie zalet technologii kwantowych do wzmocnienia obrony i odstraszania potencjalnych przeciwników NATO. W oficjalnym komunikacie NATO podkreślono, że udział sojuszników w tym programie ma charakter dobrowolny.

Polski udział w programie TQC

Oficjalne potwierdzenie udziału Polski w inicjatywie rozwoju technologii kwantowych uzyskaliśmy za sprawą odpowiedzi na pytanie skierowane do Centrum Operacyjnego MON. Pytania kierowaliśmy także do Departamentu Innowacji MON, Dowództwa Komponentu Wojsko Obrony Cyberprzestrzeni oraz Wojskowej Akademii Technicznej i Polskiej Grupy Zbrojeniowej.

Centrum Operacyjne MON w nadesłanej odpowiedzi podkreśliło, że inicjatywa QC znajduje się na początkowym etapie funkcjonowania, a faktyczne zaangażowanie poszczególnych państw członkowskich – liczba zgłoszeń, poziom i skład delegacji krajowych zostanie określone podczas pierwszego plenarnego posiedzenia zespołu TQC. Spotkanie odbędzie się najprawdopodobniej jesienią.

Strona polska zadeklarowała przystąpienie do inicjatywy, a narodowym koordynatorem ze strony resortu obrony narodowej jest Departament Innowacji.

W gronie interesariuszy znaleźli się przedstawiciele Departamentu Innowacji, Sztabu Generalnego Wojska Polskiego, Dowództwa Komponentu Wojsk Obrony Cyberprzestrzeni, Wojskowej Akademii Technicznej, Klastra Technologii Kwantowych (Klaster Q), Naukowej i Akademickiej Sieci Komputerowej - Państwowego Instytutu Badawczego (NASK - PIB) oraz Polskiej Grupy Zbrojeniowej S.A.

Centrum Operacyjne MON zaznaczyło, że zaangażowanie poszczególnych interesariuszy, w tym liczba specjalistów zostanie doprecyzowane dopiero po zapoznaniu się z planem prac TQC.

Jak wskazano w nadesłanej odpowiedzi - liczba członków zespołu nie jest ograniczana w sposób formalny, a kompozycja zespołu zostanie określona w późniejszym terminie. Jedynym ograniczeniem jest natomiast liczba uczestników posiedzeń plenarnych TQC (do czterech przedstawicieli krajowych), ale jak podkreśla resort obrony narodowej, i w tym przypadku kompozycja delegacji może ulegać pewnym zmianom, dopasowując ją do tematów umieszczonych w agendzie spotkania.

Możemy zatem założyć, że w zależności od tematyki i zakresu spraw omawianych na poszczególnych posiedzeniach stronę polską reprezentowali będą eksperci z instytucji wskazanych przez Departament Innowacji. Koordynację działań w zakresie zaangażowania i realizacji przedsięwzięć w ramach inicjatywy TQC będzie prowadził Wydział Analiz w Departamencie Innowacji MON. Przedstawiciel Departamentu będzie przewodniczył delegacji krajowej podczas pierwszego spotkania plenarnego TQC.

Trwają prace

Na tym etapie wiele kwestii dotyczących działalności TQC jest jeszcze w fazie opracowywania, a informacje w formalnych dokumentach sojuszniczych mają nadal charakter bardzo ogólny. Centrum Operacyjne MON podkreśla, że po uzyskaniu uszczegółowionych informacji na temat poziomu ambicji i zakresu zadań realizowanych w ramach TQC podjęte zostaną kolejne decyzje, a skład i ranga polskiej delegacji do TQC będzie dostosowywany do podejmowanych tematów.

Sojusznicza Inicjatywa jest nadal w fazie początkowej, dlatego też szczegóły podejmowanych działań poznamy podczas kolejnych posiedzeń i spotkań roboczych.Decyzję o dołączeniu Polski do projektu TQC należy ocenić pozytywnie. Ważne, że jesteśmy aktywnym uczestnikiem tego projektu i w przeciwieństwie do innych incjatwy będziemy mieli aktywny i mocny głos na forum sojuszniczym.

Klaster Technologii kwantowych

Rozważając potencjalny zasięg inicjatywy TQC w ujęciu krajowym warto zwrócić uwagę na członków Klastra Q. Klaster Technologii Kwantowych oficjalnie powstał 23 maja podczas spotkania zorganizowanego w Centrum Nowych Technologii Uniwersytetu Warszawskiego. Celem porozumienia świata nauki i biznesu jest współpraca nad rozwojem polskich technologii kwantowych.

Systemy łączności optycznej, kryptografia kwantowa, wykorzystanie sensorów w diagnostyce medycznej – rozwój tych technik może zrewolucjonizować gospodarkę krajów, które potrafią odpowiednio wykorzystać potencjał fizyki kwantowej. Realny wpływ na nadchodzące zmiany będą miały uczelnie, instytuty naukowe i przedsiębiorcy, którzy 23 maja na UW powołali Klaster Q – Klaster Technologii Kwantowych.

Klaster współtworzą uniwersytety: Warszawski, Jagielloński, Gdański, im. Adama Mickiewicza, Mikołaja Kopernika w Toruniu, Politechnika Wrocławska, Centrum Fizyki Teoretycznej oraz Instytut Fizyki PAN. Świat biznsu reprezentują eksperci z firm zajmujących się technologiami kwantowymi: Exatel S.A., oraz spółki: BEIT, Fibrain, Nanores, ORCA Computing, QNA Technology, Quantum Blockchains, Quantum Flytrap, Quantum Optical Technologies, Sequre Quantum i Syderal Polska.

PGZ o udziale w programie TQC

O udział w sojuszniczym projekcie zapytaliśmy Polską Grupę Zbrojeniową. Jak podkreśla w nadesłanej odpowiedzi Jacek Matuszak z departamentu komunikacji PGZ, inicjatywa z jaką w zakresie wykorzystania technologii kwantowych wyszło NATO daje okazję do skoncentrowania i skoordynowania krajowych zdolności w tym zakresie.

Choć jesteśmy na początkowym etapie, jako Polska Grupa Zbrojeniowa uczestniczymy w tych działaniach. Mimo, że technologie te są na wczesnym etapie rozwoju to perspektywy zastosowań technologii kwantowych pozwalają uznać, że obszar ten stanowi przełom w długofalowym planowaniu rozwoju technologii obronnych. Można wymienić tutaj technologie związane z obliczeniami kwantowymi, łącznością i kryptografią kwantową czy sensoryką kwantową.
Jacek Matuszak, Departament Komunikacji i Marketingu PGZ

Jak wskazano w nadesłanym komentarzu, PGZ - dostrzegając trendy i perspektywy zastosowań przełomowych technologii - angażuje się w inicjatywy, które stwarzają potencjał rozwoju technologii kwantowych, wykorzystując doświadczenia i kompetencje pozostające w dyspozycji Grupy, przede wszystkim w obszarze łączności, sensorów, technologii IT.

Zagadnienia są nowym kierunkiem dla Spółek Grupy PGZ, lecz świadomi potencjału przełomowych funkcjonalności możliwych do zastosowania w sprzęcie wojskowym konsekwentnie zmierzamy w stronę budowy kompetencji związanych z technologiami kwantowymi.
Jacek Matuszak, Departament Komunikacji i Marketingu PGZ

Serwis CyberDefence24.pl otrzymał tytuł #DigitalEUAmbassador (Ambasadora polityki cyfrowej UE). Jeśli są sprawy, które Was nurtują; pytania, na które nie znacie odpowiedzi; tematy, o których trzeba napisać – zapraszamy do kontaktu. Piszcie do nas na: [email protected].