Eksperci AI z gotowymi rekomendacjami dla rządu. Czy zostaną wdrożone?

Z końcem stycznia powstał zespół „PL/AI Sztuczna inteligencja dla Polski”, który składa się z czołowych polskich programistów i przedsiębiorców. Na jego czele stanął Miron Mironiuk (pomysłodawca projektu), założyciel i CEO Cosmose AI.

W czasie hucznej konferencji prasowej zapowiadano, że zespół opracuje rekomendacje wykorzystania AI w konkretnych obszarach działalności państwa, takich jak np. zdrowie, edukacja czy bezpieczeństwo.

Jego powołanie wzbudziło sporo kontrowersji, o których szczegółowo pisaliśmy na łamach CyberDefence24. W składzie nie znaleźli się przedstawiciele świata nauki oraz strony społecznej, a głównie osoby, które pracowały lub pracują dla gigantów technologicznych.

Wiceminister cyfryzacji Michał Gramatyka mówił nam wtedy, że członkowie rady nie reprezentują żadnego biznesu i komentował: „To otwarte grono. Nie wyobrażam sobie, abyśmy odmówili zainteresowanemu udziału w pracach”.

Po kilku miesiącach od uruchomienia zespołu, resort cyfryzacji opublikował w sierpniu br. raport autorstwa „PL/AI”, w którym znalazły się rekomendacje dotyczące stosowania AI w edukacji, administracji, transporcie czy zdrowiu.

Ministerstwo zapewnia, że „podczas opracowywania raportu, zespół szczególną uwagę zwrócił na kwestie etyczne i społeczne związane z rozwojem technologii AI. Zostały one integralnie włączone do wypracowanych rozwiązań, co ma na celu zapewnienie, że rozwój sztucznej inteligencji będzie przebiegał z poszanowaniem zasad zrównoważonego rozwoju oraz ochrony praw obywateli” - czytamy.

W rozmowie z naszym serwisem, wiceminister cyfryzacji Dariusz Standerski przyznał: „Zespół przekazał pierwsze sprawozdanie z działalności. Zadaliśmy do tego sprawozdania kilka pytań i teraz zespół opracowuje odpowiedzi. W tej grupie są osoby, które zgłosiły chęć przedstawienia swoich pomysłów Ministerstwu Cyfryzacji i to właśnie zrobiły. Grupa nie ma wpływu na proces legislacyjny, ani na tworzenie polityk rządowych, czym zajmuje się GRAI” - zaznaczył.

Dodał, że jest zwolennikiem, aby ta grupa się rozszerzała. „Chciałbym, żeby po testowym, eksperymentalnym etapie więcej podmiotów mogło w niej uczestniczyć i do tego będę też przekonywał resztę kierownictwa ministerstwa” - powiedział.

Postanowiliśmy przyjrzeć się publikacji.

AI w zdrowiu

Eksperci opisują m.in. wyniki pilotażu programu Radiolog AI. Ich zdaniem technologia sztucznej inteligencji może ratować życie – rocznie u 3,2 tys. kobiet wykrywany jest nowotwór. Można by było temu zapobiec poprzez odpowiednią analizę danych i wczesne wykrycie - za ich pomocą - zmian w organizmie. Specjaliści wskazali, jakie są potrzebne ku temu działania i co należałoby do zadań resortu cyfryzacji w tym zakresie. Chodzić ma o nowy proces badań profilaktycznych i analizę mammografii z wykorzystaniem AI.

Kolejnym pomysłem jest budowa centralnego repozytorium danych medycznych – eksperci zwrócili uwagę, że w Polsce system badań medycznych jest rozproszony i nie docenia się wartości danych, które w tym przypadku byłyby zanonimizowane.

Promocja programowania

W zakresie edukacji przedstawiono rekomendację i założenia projektu „Programowanie = Nasz drugi język”, którego autorem jest Miron Mironiuk. Jego koncepcję szczegółowo prezentowano również w resorcie cyfryzacji – tyle że na konferencji jeszcze z Januszem Cieszyńskim, za poprzedniego rządu Zjednoczonej Prawicy.

Teraz – wśród rekomendacji znalazła się kontynuacja projektu Mironiuka – od września 2024 roku i rozszerzenie obszaru działania do 100 gmin; od września 2025 – do 500 gmin; a do wszystkich – od początku roku szkolnego w 2026. Na szkolenia nauczycieli - wedle wyliczeń - byłaby przeznaczona kwota 5 mln zł. Zapytaliśmy resort cyfryzacji czy planuje (w porozumieniu z resortem edukacji) realizować projekt od nadchodzącego roku szkolnego.

Druga propozycja to wdrożenie programu „Korepetytor AI”, by zwiększyć poziom kompetencji uczniów z matematyki oraz języka angielskiego. W ramach hackathonu uczestnicy stworzyliby platformę dla klas 7-8 do samodzielnej nauki. Budżet na wydarzenie oszacowano na kwotę 300 tys. zł, a zwycięskie rozwiązanie testowałyby – w ramach pilotażu – gminy z najsłabszymi wynikami w egzaminie 8-klasisty.

Skuteczne państwo

W zakresie rekomendacji pod hasłem „skuteczne państwo” zaproponowano wprowadzenie „sądów AI” w sprawach dotyczących kredytów frankowych, tj. analizę pozwów przez AI i zautomatyzowane obliczanie roszczeń. Testowanie skuteczności algorytmów początkowo miałoby się odbywać w 1-2 oddziałach sądów. Wdrożenie natomiast (po fazie testów) miałoby się odbywać poprzez szkolenie użytkowników i monitorowanie efektywności.

Drugą propozycją jest „Prawnik AI”, który miałby odpowiadać na „absurdy” prawne – często sprzeczne ze sobą przepisy czy luki. System miałby je wykrywać, co usprawniłoby też pracę prawników. Jego celem miałoby być też określanie nieprawidłowości, czyli ostrzeganie przed przepisami, które np. sprzyjają firmom czy wąskim grupom/ branżom. Eksperci przedstawili przykład jednej ze „sprzeczności regulacyjnych”. Projekt miał powstać na bazie pomysłu zgłoszonego przez MC.

Inną rekomendacją jest automatyzacja połączeń telefonicznych i zastąpienie powtarzalnych procesów w administracji botami. Wśród propozycji znalazło się też powstanie Polskiego Centrum Obliczeniowego i podnoszenie poziomu mocy obliczeniowej w kraju (wartość rynkowa projektu to 40 mln euro, z budżetu państwa finansowanie miałoby się opierać na 16 mln euro).

Kolejnym punktem jest „stymulacja ekosystemu AI” poprzez łączenie polskich, tradycyjnych firm z kapitałem na inwestycje AI, z polskimi oraz międzynarodowymi firmami.

Kilka słów poświęcono także Funduszowi Sztucznej Inteligencji, który wedle rekomendacji ekspertów powinien być powołany przez spółki Skarbu Państwa z biurami w Polsce, USA oraz Azji. Fundusz – zdaniem zespołu – mógłby przyznawać (poza gotówką) kredyty obliczeniowe PCO. Jego budżet szacowany jest na 1 mld zł.

Bezpieczeństwo

W raporcie bardzo ogólnie możemy przeczytać, że „priorytetem jest zwiększenie bezpieczeństwa systemów informatycznych państwa (za to odpowiedzialne miałoby być MSWiA) oraz sprzętu wojskowego (to byłoby w zakresie kompetencji MON), który wykorzystuje AI i powstaje w Polsce”. Inne rekomendacje miałyby być omawiane w czasie osobistego spotkania.

Resorty bez strategii AI

Jak informowaliśmy w poniedziałek, rząd wciąż nie ma strategii dotyczącej stosowania sztucznej inteligencji. Każdy z resortów ma inne podejście do wykorzystania AI w pracy urzędników. Natomiast resort cyfryzacji ma dopiero planować publikację zaleceń dotyczących używania AI, z uwzględnieniem pracy urzędowej.

Zapytaliśmy Ministerstwo Cyfryzacji, jak w takim razie podchodzi do złożonych mu rekomendacji i czy planuje wdrożyć poszczególne z nich.

Serwis CyberDefence24.pl otrzymał tytuł #DigitalEUAmbassador (Ambasadora polityki cyfrowej UE). Jeśli są sprawy, które Was nurtują; pytania, na które nie znacie odpowiedzi; tematy, o których trzeba napisać – zapraszamy do kontaktu. Piszcie do nas na:[email protected].