Nowe inicjatywy Komisji Europejskiej na rzecz walki z dezinformacją

Nowe inicjatywy stanowią odpowiedź na nasilające się próby osłabienia demokracji, zarówno poprzez kampanie dezinformacyjne, jak i ataki na niezależność mediów czy swobodę działania organizacji społecznych. 

Są one częścią szerszej odpowiedzi Unii Europejskiej na złożone wyzwania współczesnego świata: agresję informacyjną, presję na wolne media, ograniczanie przestrzeni obywatelskiej i ryzyka wynikające z transformacji cyfrowej.

Komisja zapowiedziała, że działania będą miały charakter wewnętrzny i zewnętrzny, obejmując również kraje kandydujące do UE oraz delegatury unijne poza Wspólnotą. Celem jest spójna i skuteczna ochrona wartości demokratycznych, zarówno w Europie, jak i w relacjach międzynarodowych.

„Demokracja jest fundamentem naszej wolności, dobrobytu i bezpieczeństwa. Europejska Tarcza na rzecz Demokracji wzmocni kluczowe elementy, które pozwalają obywatelom codziennie żyć w duchu naszych wspólnych wartości demokratycznych, takich jak wolność słowa, niezależne media, odporne instytucje i dynamiczne społeczeństwo obywatelskie” - podkreśliła Ursula von der Leyen, przewodnicząca Komisji Europejskiej.

Walka z dezinformacją i ochrona przestrzeni informacyjnej

Jednym z kluczowych filarów Europejskiej Tarczy na rzecz Demokracji jest ochrona integralności przestrzeni informacyjnej. W tym celu Komisja Europejska zapowiedziała utworzenie Europejskiego Centrum Odporności Demokratycznej, które będzie pełnić funkcję platformy współpracy między państwami członkowskimi a instytucjami UE. 

Centrum ma zwiększyć zdolność Unii do przewidywania, identyfikowania i przeciwdziałania zagrożeniom wobec demokracji, w tym kampaniom dezinformacyjnym.  

W ramach działań wzmacniających odporność informacyjną zostanie zintensyfikowana walka z dezinformacją. Komisja planuje rozwój Europejskiej Sieci Fact-Checkerów oraz dalszą rozbudowę Europejskiego Obserwatorium Mediów Cyfrowych (EDMO). 

Obie inicjatywy mają na celu dostarczenie niezależnych narzędzi do monitorowania i analizy kampanii manipulacyjnych, szczególnie w okresach wyborczych oraz w sytuacjach kryzysowych.

Silniejsze wybory, wolne media i odporne instytucje

Komisja zapowiedziała także wzmocnienie mechanizmów współpracy w zakresie organizacji wolnych i uczciwych wyborów, w tym poprzez rozwój Europejskiej Sieci Współpracy w Sprawie Wyborów oraz aktualizację narzędzi cyfrowych związanych z Aktem o usługach cyfrowych (DSA).

Przygotowane zostaną również wytyczne dotyczące stosowania sztucznej inteligencji w procesach wyborczych oraz działania mające przeciwdziałać przemocy wobec kandydatów i urzędników publicznych.

Wolne media otrzymają dodatkowe wsparcie finansowe w ramach nowego Programu Odporności Mediów, a Komisja zapowiada przegląd Dyrektywy o audiowizualnych usługach medialnych (AVMSD) oraz aktualizację wytycznych dotyczących ochrony dziennikarzy i walki z pozwami typu SLAPP, które mają na celu zastraszanie środowisk medialnych