CYBERMAGAZYN
#CyberMagazyn: Kryptologia dzisiaj. Zapomniana dziedzina czy przyszłość pokoleń?
Kryptologia zdecydowanie nie kończy się na deszyfracji Enigmy. Jest dziedziną wiedzy wykorzystywaną także współcześnie i ma niebagatelny wpływ na funkcjonowanie wielu systemów, bez których trudno by nam było wyobrazić sobie dzisiejszy internet.
W CyberDefence24 kontynuujemy wątek poruszony w styczniu. W tekście: „Enigma i legendy polskiej kryptologii" skupialiśmy się na zaprezentowaniu dokonań Henryka Zygalskiego, Mariana Rejewskiego i Jerzego Różyckiego w rozszyfrowaniu niemieckiej maszyny szyfrującej .
Tym razem pokażemy, jak współcześnie wykorzystywana jest kryptologia oraz jak kultywowana jest pamięć o polskich kryptologach i jakie jest dzisiaj znaczenie kryptologii w Wojsku Polskim.
Edukacja i kultywowanie historii
Nie ulega wątpliwości, że kryptolodzy wskazani wyżej, na trwałe wpisali się nie tylko do historii kryptologii w Polsce, ale także do historii całej polskiej wojskowości. Świadczy o tym między innymi fakt, że obecnie w Ministerstwie Obrony Narodowej funkcjonują cztery jednostki związane z kryptologią i łącznością i w każdym z tych przypadków patronami są polscy kryptolodzy.
Kultywowanie historii polskiej szkoły kryptologii nie kończy się jedynie na nadawaniu niektórym jednostkom imion polskich kryptologów. Historię Enigmy oraz kryptologii w bardzo interesujący i nowoczesny sposób przedstawia poznańskie Centrum Szyfrów Enigma im. M. Rejewskiego, J. Różyckiego, H. Zygalskiego.
Postać Mariana Rejewskiego jest też honorowym patronem nagrody za najlepszą pracę naukową poświęconą cyberbezpieczeństwu i kryptologii. W kontekście edukacji z zakresu kryptologii warto też wspomnieć o istnieniu Wojskowego Ogólnokształącego Liceum Informatycznego czy kierunku kryptologia i cyberbezpieczeństwo w Wojskowej Akademii Technicznej.
Czytaj też
Kryptologia dzisiaj
Znaczenie kryptologii, czyli nauki o metodach szyfrowania tekstów oraz ich deszyfracji oraz kryptografii, czyli gałęzi wiedzy o utajnianiu wiadomości, w historii Polski, zdecydowanie nie kończy się na historii Enigmy.
Postępująca rewolucja cyfrowa sprawiała i sprawia, że kryptologia stale przeżywa swój rozwój i zaczyna wpływać na życie każdego z nas. Historia związana z działalnością Edwarda Snowdena i ujawnieniem przez niego informacji o funkcjonowaniu programu PRISM (tajny amerykański program szpiegowski, administrowany od 2007 roku przez National Security Agency, który umożliwiał służbom dostęp do danych zgromadzonych na serwerach największych dostawców - red.) jest tego przykładem. Przedstawienie opinii publicznej informacji o masowym podsłuchiwaniu osób prowadzących rozmowy przez telefon VoIP i przez internet, było momentem, który uświadomił nam, że szyfrowanie i deszyfracja są obecne w naszym życiu bardziej, niż nam się wydaje.
Jak wskazuje MON, jeszcze na początku drugiej dekady XXI wieku 80 proc. ruchu w internecie było nieszyfrowane. Obecnie ulega to zmianie. Komunikatory, którymi posługujemy się na co dzień stosują tzw. szyfrowanie end-to-end (od końca do końca - red.). Jest to system komunikacji, w którym wyłącznie osoby komunikujące się ze sobą bezpośrednio są w stanie odczytać wiadomości w formie jawnej. Dzięki temu systemowi autorzy komunikatora lub dostawcy internetu nie są w stanie uzyskać dostępu do kluczy szyfrujących, które byłyby potrzebne do rozszyfrowania danej konwersacji. Jednym z przykładów stosowania takiego szyfrowania jest darmowy komunikator Signal, wykorzystujący protokoły kryptograficzne.
Inną technologią, która nie mogłaby istnieć bez wykorzystania kryptografii jest blockchain, czyli szyfrowanie informacji za pomocą zaawansowanych operacji komputerowych. Blokchain to dokładnie łańcuch bloków, służący do przechowywania i przesyłania informacji o transakcjach zawartych w internecie.
W kontekście kryptografii i blockchainów nie sposób nie wspomnieć też o kryptowalutach. Kryptowaluty to waluty kryptograficzne będące rozproszonym systemem księgowym, który przechowuje informacje o stanie posiadania w umownych jednostkach.
Inną technologią, o której warto tu napisać jest też Web 3.0., czyli zdecentralizowany internet, oparty na wspomnianej technologii blockchain.
Czytaj też
Kryptologia w Wojsku Polskim
A jak wygląda kwestia podejścia do kryptologii w Wojsku Polskim w 2023 roku? Według informacji podanych nam przez MON, rozwój kryptologii jest powiązany z rozwojem cyberbezpieczeństwa. W 2013 roku do życia powołano Narodowe Centrum Kryptologii, a to przekształciło się później w Narodowe Centrum Bezpieczeństwa Cyberprzestrzeni i kolejno w Dowództwo Komponentu Wojsk Obrony Cyberprzestrzeni. To w DKWOC realizowane są prace z zakresu narodowej kryptografii. To tu identyfikuje się zagrożenia związane z użyciem komputera kwantowego, w wyniku których opracowywane są nowe polityki dla urządzeń kryptograficznych.
Mnogość wspomnianych w tekście narzędzi oraz podejścia poszczególnych instytucji do opisywanej dziedziny wiedzy świadczy o tym, że kryptologii na pewno nie można uznać za "obumierającą" lub "wygasającą" dziedzinę - wręcz przeciwnie.
Wzrost wydatków na finansowanie rozwoju metod związanych z kryptologią, rosnąca liczba uczelni tworzących kierunki kryptologiczne i coraz częściej pojawiające się artykuły naukowe na ten temat, są tego dowodem.
Serwis CyberDefence24.pl otrzymał tytuł #DigitalEUAmbassador (Ambasadora polityki cyfrowej UE). Jeśli są sprawy, które Was nurtują; pytania, na które nie znacie odpowiedzi; tematy, o których trzeba napisać – zapraszamy do kontaktu. Piszcie do nas na: [email protected].
