Operacja specjalna na Ukrainie. Ślady Rosji

Cyberspecjaliści Służby Bezpieczeństwa Ukrainy oraz funkcjonariusze tamtejszej cyberpolicji przeprowadzili złożoną, wieloetapową operację na terenie kraju. W ciągu jednego dnia rozbito ponad 100 call center przeznaczonych do wyłudzania danych osobowych oraz oszczędności Ukraińców i obywateli innych państw.

Przestępcza działalność

Według danych organów ścigania, w sprawę zamieszanych jest ponad 2,5 tys. osób. W każdej placówce „pracowało” od 50 do 200 operatorów. W celu ich rekrutacji rozsyłano informacje o wakatach z atrakcyjnymi zarobkami.  

Jak podaje SBU, śledztwo wykazało, że sprawcy oferowali ofiarom korzyści finansowe wynikające z np. inwestycji w kryptowaluty lub branżę hazardową. Prowadzili także kasyna online z myślą przede wszystkim o bukmacherach i brokerach. 

Przestępcy stosowali także inne metody. Według ustaleń, dopuszczali się oszustw obejmujących m.in. fałszywe oferty ucieczki z terenów wojennych. W ramach procederu wyłudzano dane osobowe. „Tego typu informacje mogą z czasem dotrzeć do rosyjskich służb specjalnych, które wykorzystają je do zdalnego werbowania kolejnych agentów” – ostrzega SBU.

Ofiary nie tylko na Ukrainie

Zadaniem operatorów call center było wzbudzanie zaufania u rozmówców poprzez np. podszywanie się pod pracowników podmiotów publicznych, instytucji finansowych czy telekomy. Celem byli nie tylko Ukraińcy, ale również obywatele z państw Unii Europejskiej oraz USA.

Operacja specjalna w całym kraju

W trakcie przeszukań call center oraz miejsc przebywania organizatorów zabezpieczono ponad 4 tys. sztuk sprzętu komputerowego, ponad 650 telefonów, 1,5 tys. kart SIM, 700 tys. hrywien w gotówce oraz inne dowodypotwierdzające przestępczą działalność. 

Nielegalny proceder odbywał się łącznie w 16 obwodach (w Kijowie, Dnieprze, Iwano-Frankiwsku, Odessie, Tarnopolu, Równem, Zaporożu, Połtawie, Winnicy, Sumach, Lwowie, Czerkasach, Zakarpaciu, Czernihowie, Kropywnyckim i Charkowie). SBU szczegółowo odnosi się do trzech z nich.

Lata więzienia

W Winnicy zlikwidowano jedno z większych call center. Jego organizatorem była osoba powiązana z rosyjskim środowiskiem przestępczym, a w działalność zaangażowano skazanych.

Z kolei w obwodzie dniepropietrowskim rozbito organizację, której członkowie zajmowali się pozyskiwaniem informacji o wziętych do niewoli ukraińskich żołnierzach. Wiedzę na ich temat wykorzystywali do wyłudzania pieniędzy od ich bliskich. Przykładowo, w zamian za zapłatę obiecywali pomoc w powrocie do domu żołnierza. W związku z procederem zatrzymano siedem osób.

Ponadto, w obwodzie czerkaskim zdemaskowano organizatora innego call center. Był nim pracownik rosyjskiej firmy Yandex, która jest objęta sankcjami. W działalności przestępczej brało udział jeszcze 30 innych osób. Według ustaleń SBU i cyberpolicji, tylko w 2023 r. w wyniku nielegalnego biznesu do budżetu Rosji trafiło ponad milion dolarów.

Dochodzenie wobec wszystkich przestępstw jest w toku. Sprawcom grozi do 12 lat więzienia. Cyberpolicja udostępniła nagranie z podjętych czynności (dalsza część artykułu pod wideo):

Przeciwdziałanie Rosji

W operacji specjalnej wzięło udział ponad 840 funkcjonariuszy, z czego 660 to cyberpolicjanci. 

„Przeprowadzona operacja specjalna wpisuje się w regularne wysiłki SBU podejmowane w celu przeciwdziałania rosyjskim służbom specjalnym, które na różne sposoby starają się zdestabilizować sytuację w kraju” – wskazuje Służba Bezpieczeństwa Ukrainy.

Przypomnijmy, że w ostatnich miesiącach SBU rozbiło na Ukrainie blisko 30 call center, z czego część była koordynowana przez rosyjskie specsłużby. 

O wszystkim na bieżąco informujemy na naszych łamach w zakładce: Wojna na Ukrainie.

Serwis CyberDefence24.pl otrzymał tytuł #DigitalEUAmbassador (Ambasadora polityki cyfrowej UE). Jeśli są sprawy, które Was nurtują; pytania, na które nie znacie odpowiedzi; tematy, o których trzeba napisać – zapraszamy do kontaktu. Piszcie do nas na:[email protected].