Wojsko monitoruje Bałtyk. Wsparcie teleinformatyczne okrętów Marynarki Wojennej

Artykuł sponsorowany

Wojsko musi posiadać najwyższe standardy, jeśli chodzi o aspekty cyberbezpieczeństwa, łączności i informatyki, niezależnie od tego, w jakich okolicznościach i środowisku przyjdzie mu funkcjonować. W związku z tym, tak ważne jest zapewnienie odpowiedniej jakości usług i technologii we wszystkich obszarach – również na morzu. 

W Siłach Zbrojnych RP działa jednostka, która właśnie tym się zajmuje. To dzięki służbie jej żołnierzy i pracy pracowników Resortu Obrony Narodowej (RON) na polskim wybrzeżu, wojsko może sprawnie i bezpiecznie prowadzić działania, korzystając ze sprawdzonych i niezawodnych rozwiązań teleinformatycznych. 

Oczywiście mówimy o Regionalnym Centrum Informatyki Gdynia (RCI Gdynia), czyli jednostce zabezpieczenia wsparcia, podlegającej bezpośrednio Dowództwu Komponentu Wojsk Obrony Cyberprzestrzeni (DKWOC). 

RCI Gdynia odpowiada za całokształt działań związanych z utrzymaniem ciągłości funkcjonowania i wysokiej jakości usług dostępnych w systemach łączności i informatyki na potrzeby Sił Zbrojnych RP w nadmorskim rejonie odpowiedzialności.

RCI Gdynia. Nie ma takiego drugiego

Główne zadania, realizowane przez Regionalne Centrum Informatyki Gdynia, związane są z organizowaniem, zarządzaniem, utrzymywaniem systemów łączności i informatyki oraz obserwacji technicznej niezbędnych do działania jednostek wojskowych i instytucji RON  w rejonie polskiego wybrzeża.

W sferze informatycznej do zadań Centrum należy nie tylko udzielanie wsparcia merytorycznego i technicznego w zakresie administrowanych systemów w rejonie odpowiedzialności, ale również nadzór na systemami zarządzania bezpieczeństwem teleinformatycznym i przydzielonymi usługami teleinformatycznymi   funkcjonującymi dla potrzeb jednostek wojskowych i instytucji w całym Resorcie Obrony Narodowej.

Co wyróżnia Centrum na tle pozostałych tego typu jednostek? To jedyne RCI podległe DKWOC, które – poza szeroko rozumianą łącznością i teleinformatyką – realizuje zadania związane z obserwacją techniczną sytuacji nawodnej i powietrznej. Zabezpiecza działania jednostek pływających na morzu, jak i sił oraz środków prowadzących operacje na lądzie.

Jednostka rozciąga się przez całe wybrzeże od Świnoujścia po Skowronki, a więc w rejonie odpowiedzialności znajdują się wszystkie jednostki wojskowe Marynarki Wojennej (MW). To oznacza, że RCI Gdynia zapewnia wsparcie teleinformatyczne na wszystkich okrętach MW realizujących zadania nie tylko w rejonie morza Bałtyckiego, ale również w każdym miejscu na świecie podczas udziału w misjach i ćwiczeniach międzynarodowych.

Punkty Obserwacji i Łączności (POiŁ), wraz z Ruchomymi Punktami Obserwacji i Łączności (RPOiŁ) RCI Gdynia, wspierają bezpieczeństwo żeglugi, zapewniając ciągłą obserwację techniczną obszarów morskich, przy współpracy ze Strażą Graniczną. Wymaga to ciągłej koordynacji danych o wykrytych obiektach z informacjami dostarczanymi przez System Automatycznej Identyfikacji, śledzący ruch „białej floty".

Należy mieć na uwadze, że POiŁ-y rozmieszczone są wzdłuż morskiej granicy Polski i tworzą brzegowy stacjonarny system obserwacji. Pochodzące z niego informacje o rozpoznanej sytuacji przekazywane są – poprzez systemy teleinformatyczne – do ośrodka dowodzenia operacyjnego siłami Marynarki Wojennej, tj. Centrum Operacji Morskich - Dowództwa Komponentu Morskiego.

Co ważne, POiŁ-y oraz Rejony Wsparcia Teleinformatycznego w Gdyni i Kołobrzegu utrzymują i zabezpieczają łączność w relacjach radiowych UKF i KF, łączność satelitarną oraz łączność sygnałową z okrętami MW, wykonującymi również morskie zadania w ramach Polskich Kontyngentów Wojskowych współpracujących z siłami sojuszniczymi na akwenach całego świata.

Czym zajmują się żołnierze RCI Gdynia?

Nie da się w jednym zdaniu opisać czym zajmują się żołnierze służący w RCI Gdynia. To kwestia złożona, gdyż Centrum realizuje szereg aktywności. Dodatkowo nie wszystkie zadania są jawne, a nawet jawny zakres działania nie zawsze jest przeznaczony do wiadomości publicznej. Do głównych obszarów aktywności pomimo ww. ograniczeń można zaliczyć:

• obserwację techniczną polskiego wybrzeża w rygorze 24/7;
• wdrażanie oraz utrzymywanie systemów i sieci teleinformatycznych;
• realizację usług telekomunikacyjnych w zakresie wojskowych stacji telefonicznych i urządzeń mobilnych;
• wsparcie teleinformatyczne wszystkich jednostek wojskowych w swoim rejonie;
• odpowiedzialności zarówno w ich bieżącej pracy, jak i podczas ćwiczeń;
• zapewnianie łączności polskich okrętów w każdym miejscu na świecie;
• zapewnienie obsługi wojskowej poczty polowej dla podmiotów w rejonie odpowiedzialności;
• realizację zadań w ramach CSIRT MON, czyli monitorowanie zagrożeń w cyberprzestrzeni i reagowanie na incydenty.

Dodatkowo należy mieć na uwadze bieżącą działalność jednostki w zakresie organizacyjno-kadrowym, operacyjnym, szkoleniowym, logistycznym oraz edukacyjnym i patriotycznym. Żołnierzy i pracowników RCI Gdynia można spotkać nie tylko w swoim Miejscu Stałej Dyslokacji (MSD), ale także na ćwiczeniach innych jednostek SZ RP podczas operacji zarówno tych w cyberprzestrzeni, jak i w tradycyjnych domenach działań.

Współpraca/wsparcie RCI Gdynia dla WOT i Brygady Obrony Wybrzeża

W rejonie odpowiedzialności RCI Gdynia - oprócz jednostek wojskowych Marynarki Wojennej - znajdują się również inne jednostki i instytucje RON. Wśród nich można wyróżnić między innymi 7 Pomorską Brygadę Obrony Wybrzeża w Słupsku oraz 7 Pomorską Brygadę Obrony Terytorialnej w Gdańsku.

RCI Gdynia udziela wsparcia teleinformatycznego dla ww. jednostek głównie poprzez Węzły Teleinformatyczne w Gdańsku i Słupsku, które są bezpośrednio podporządkowane Rejonowi Wsparcia Teleinformatycznego Gdynia. Przemyślana struktura organizacyjna Centrum umożliwia sprawną realizację zgłoszonych potrzeb przez użytkowników tych pomorskich brygad, zwłaszcza w przypadkach, gdzie zdalna administracja systemami teleinformatycznymi nie jest możliwa i konieczna jest interwencja specjalistów RCI Gdynia w lokalizacji użytkownika.

Rozmowa z żołnierzem RCI Gdynia

O tym, jak wygląda służba w jednostce porozmawialiśmy z jej przedstawicielem – ppor. Janem Andrzejewskim.

Szymon Palczewski, CyberDefence24.pl: Czym zajmuje się RCI Gdynia? Jakby pan opisał swoją jednostkę?

Ppor. Jan Andrzejewski, RCI Gdynia: RCI Gdynia jest jednostką zabezpieczenia wsparcia, odpowiadającą za całokształt przedsięwzięć związanych z systemami informatyki, łączności i obserwacji technicznej na potrzeby jednostek i instytucji Wojska Polskiego w nadmorskim rejonie odpowiedzialności, a także w określonym obszarze informatycznym dla całości Resortu Obrony Narodowej.

Zna pan RCI Gdynia od środka. Jaki to zespół?

Jesteśmy nowopowstałym zespołem. Dla wielu z nas są to pierwsze stanowiska służbowe. Wobec tego wszyscy nieustannie się szkolimy, podnosząc swoje kwalifikacje tak, aby lepiej wykonywać stawiane nam zadania. Da się odczuć, że mimo wyzwań, stanowimy jeden zespół idący do wspólnego celu.

Jak wygląda pana dzień na służbie?

Każdy dzień niesie ze sobą inne wyzwania i wygląda inaczej. Ogólnie jest to raczej praca „zza biurka". Sprowadza się głównie do udziału w odprawach, tworzeniu prezentacji, meldunków, dokumentacji, zarządzaniu działaniem zespołu. Ciekawsze jest tworzenie planów i dokumentacji technicznej. Okazjonalnie zdarza mi się również wykonywać działania techniczne takie jak: instalacja i konfiguracja oprogramowania oraz sprzętu. 

Chciałbym podkreślić, że jest to moja indywidualna perspektywa i np. żołnierze w moim zespole wykonują już inne zadania. Ich „dniówka" jest bardziej techniczna; łączy w sobie takie elementy jak Threat Hunting, inżynierię detekcji, administrację systemami oraz Cyber Threat Inteligence.

Co pana w tej służbie najbardziej zaskoczyło? Z czego sobie pan wcześniej nie zdawał sprawy?

Pierwsze, co mnie osobiście zdziwiło to to, że nasza praca to przede wszystkim praca z ludźmi. Po drugiej stronie telefonu czy maila stoi/siedzi człowiek. To z nim należy ustalić, co nie działa, czego oczekuje i rozwiązać problem lub skierować go do właściwej osoby. Czasami trudno jest wyjaśnić, że pewnych kwestii nie jesteśmy w stanie rozwiązać w trybie pilnym. Umiejętności „twardych" można się nauczyć, doświadczenie zdobyć, natomiast trudniej o to, gdy mówimy o asertywności czy umiejętności komunikacji.

Dlaczego warto wstąpić do RCI Gdynia? Jakby pan zachęcił potencjalnych kandydatów?

Z mojej perspektywy warto, gdyż jest to służba rozwijająca. Żołnierz ma szansę rozwoju swoich umiejętności technicznych poprzez udział w kursach, ćwiczeniach oraz w codziennej pracy. 

Specyfika służby i rozwoju danego żołnierza jest związana z wydziałem, w jakim będzie służył, jednak co istotne, RCI nie stoi na przeszkodzie zmian. Przykładowo, jeśli przez kilka lat zajmujesz się tematyką sieci teleinformatycznych i czujesz, że osiągnąłeś już w tym obszarze poziom, po którym się nie rozwijasz i chcesz sprawdzić się w czymś innym, RCI nie stoi na przeszkodzie, żeby taką osobę zacząć wdrażać w np. administrowanie pocztą elektroniczną. Myślę, że na tym polu jednostka jest bardzo elastyczna i wychodzi naprzeciw oczekiwaniom żołnierza.

Gdyby miał pan w jednym zdaniu podsumować służbę swoją i kolegów, to jakiego określenia by pan użył?

W ciszy, z dala od rozgłosu, działamy, aby zapewnić wysokiej jakości usługi dla SZ RP. To nasza misja i chyba największy sukces.

Dziękuję za rozmowę.

Szkolenia żołnierzy i personelu cywilnego RCI Gdynia

Proces szkolenia kadry i pracowników RON odbywa się podobnie jak we wszystkich jednostkach podporządkowanych DKWOC. Planowanie szkoleń realizowane jest na szczeblu centralnym na podstawie zgłoszonych potrzeb.

Zakres dotyczy zarówno szkoleń specjalistycznych, jak i ogólnowojskowych. Szkolenia teleinformatyczne realizowane są głównie w ośrodkach, centrach i akademiach wojskowych, ale istnieje również możliwość ukończenia certyfikowanych kursów komercyjnych. Z uwagi na tempo rozwoju technologii informatycznych istnieje konieczność podnoszenia kwalifikacji i rozszerzania wiedzy przez administratorów – w RCI Gdynia są takie możliwości.

Kilka podstaw

Historia RCI Gdynia przypomina losy innych jednostek podległych DKWOC. Zostało sformowane 1 stycznia 2018 r. jako następca prawny Zespołu Zarządzania Wsparciem Teleinformatycznym. Odbyło się to na podstawie Decyzji Nr 1/Org./ISI Ministra Obrony Narodowej z dnia 31 sierpnia 2017 r. Centrum kultywuje również dziedzictwo tradycji 2. Batalionu Morskiego (1937-1938), 2. Morskiego Batalionu Strzelców (1938-1939) oraz 2. Morskiego Pułku Strzelców (1939).

RCI Gdynia swoje święto obchodzi 17 czerwca. Posiada własny sztandar, którego uroczyste wręczenie odbyło się 11 października 2019 r. Jego rodzicami chrzestnymi są: Wojciech Szczurek (prezydent miasta Gdynia) i Maria Balawejder (przedstawicielka rodziny patrona RCI Gdynia ppłk. Ignacego Szpunara).

Patron RCI Gdynia

Na mocy Decyzji Nr 67/MON z dnia 13 czerwca 2018 r. ppłk Ignacy Stanisław Szpunar został patronem gdyńskiego Centrum. Od 1913 r. służył jako porucznik w austriackim 90. pułku piechoty. Tworzył tajną organizację wojskową, w wyniku której 90 pułk piechoty, pod koniec września 1918 roku znajdujący się w Odessie - ogłosił się pułkiem polskim.

Podpułkownik od 1 listopada 1918 roku aktywnie służył w Wojsku Polskim. Odznaczony był między innymi Krzyżem Walecznych w 1921 r. i Krzyżem Srebrnym Orderu Wojennego Virtutti Militari – pośmiertnie 11.06.1947 r.

Kształcić i edukować

RCI Gdynia angażuje się w kształcenie młodych Polaków. Realizuje praktyki podchorążych akademii wojskowych oraz uczniów szkół średnich. Tu kluczowy jest program „CYBER.MIL z klasą" wdrożony przez Szefa MON. Na jego podstawie jedna z Lęborskich szkół średnich utworzyła klasę o profilu „Cyberbezpieczeństwo i nowoczesne technologie informatyczne". Od 2020 roku RCI Gdynia organizuje ze szkołą wspólne przedsięwzięcia integrujące młodzież ze środowiskiem żołnierskim. Obecnie RCI Gdynia realizuje współpracę z sześcioma szkołami:

• I Akademickim Liceum Ogólnokształcącym im. Zasłużonych Ludzi Morza w Gdyni;
• Zespołem Szkół Chłodniczych i Elektronicznych w Gdyni;
• I Liceum Ogólnokształcącym w Lęborku;
• Technikum Informatycznym im. Macieja Płażyńskiego w Pucku;
• Powiatowym Zespołem Szkół nr 2 w Wejherowie;
• Powiatowym Zespołem Szkół w Przodkowie.

Administratorzy Regionalni Centrum prowadzą również cykliczne szkolenia dla administratorów lokalnych i użytkowników systemów informatycznych użytkowanych przez JW. i instytucje MON w przydzielonym rejonie odpowiedzialności. 

Kogo szuka RCI Gdynia?

RCI Gdynia z uwagi na liczbę obszarów działania poszukuje specjalistów w wielu specjalnościach . Można tu wyróżnić m.in.: 

• administratorów lokalnych stanowiących I linię wsparcia HelpDesk-u do bieżącej obsługi użytkowników;
• specjalistów z zakresu sieci teleinformatycznych oraz technologii radiowych i satelitarnych;
• specjalistów w zakresie popularnych usług informatycznych jak np. systemów poczty elektronicznej i innych systemów wspomagających pracę biurową;
• operatorów radarów oraz techników łączności stacjonarnej i mobilnej;
• analityków dyżurnych (Incident Responder) obsługujących incydenty bezpieczeństwa komputerowego;
• administratorów rozwiązań bezpieczeństwa: Firewall, EDR, AV, DLP;
• specjalistów znających się na infrastrukturze serwerowej, tworzeniu Data Center, wirtualizacji i konteneryzacji.

Ponadto, oprócz personelu wykonującego zadania stricte techniczne poszukiwane są również osoby od zabezpieczenia działalności kadrowej, operacyjnej, szkoleniowej i logistycznej.

Jakie zdolności powinien posiadać kandydat/kandydatka do służby w RCI Gdynia? Wszystko zależy od stanowiska: operator radaru inne, administrator poczty elektronicznej inne, dyżurny CSIRT inne. Zdolności i kwalifikacje są ściśle skorelowane ze stanowiskiem i przewidzianymi na nim zadaniami.

Jednak ogólnie rzecz biorąc, mile widziane są umiejętności kreatywnego myślenia podczas rozwiązywania problemów, komunikacji i pracy grupowej, odporności na stres w sytuacjach awaryjnych oraz chęć podnoszenia kwalifikacji i rozwoju osobistego nawet poza służbą/pracą.

Rekrutacja do jednostki

Proces rekrutacji do RCI Gdynia w głównej mierze zależy to od tego, czy interesuje nas praca na stanowisku cywilnym czy służba wojskowa. 

W pierwszym przypadku należy skierować do RCI swoje CV wraz z podaniem o przyjęcie do pracy korzystając z danych kontaktowych na stronie internetowej RCI Gdynia lub złożenie tych dokumentów przez portal dedykowany na stronie DKWOC. Następnie z kandydatem przeprowadzana jest rozmowa kwalifikacyjna na podstawie, której zapada decyzja o przyjęciu lub odrzuceniu podania pracownika. W przypadku pozytywnej decyzji Komendanta pracownik otrzymuję wszystkie wytyczne wymagane do podpisania umowy o pracę.

Jeśli chodzi o służbę wojskową, kandydat powinien zgłosić się do miejscowego Wojskowego Centrum Rekrutacji (WCR), gdzie w zależności od wybranego korpusu osobowego skierowany zostanie na szkolenie podstawowe jako żołnierz Dobrowolnej Zasadniczej Służby Wojskowej (DZSW), szkołę podoficerską lub akademię wojskową a nawet studium oficerskie. Po ukończeniu wymaganych szkoleń istnieje możliwość zasilenia szeregów RCI Gdynia.

Wszystkie informacje na temat rekrutacji do RCI Gdynia można kompleksowo uzyskać podczas popularnych obecnie Targów Pracy i Pikników Wojskowych, w których łatwo odnaleźć stoisko promocyjne Gdyńskiego Centrum.