Potencjał Wojska Polskiego. „Dzień zaczynamy od MMA IT”

Artykuł sponsorowany

Myśląc o cyberbezpieczeństwie naszego kraju w ujęciu wojskowym jako pierwsze na myśl przychodzą cyberwojska. Dowództwo Komponentu Wojsk Obrony Cyberprzestrzeni, w skrócie DKWOC, jest powszechnienie znane. To ono utożsamiane jest z wszelkimi działaniami prowadzonymi przez Siły Zbrojne RP w odniesieniu do cyberprzestrzeni. To istotny filar z perspektywy bezpieczeństwa i obronności Polski, jednak sprawność i skuteczność realizacji zadań wynika z zaangażowania wojskowych specjalistów jednostek podlegających DKWOC. 

Regionalne Centrum Informatyki Olsztyn (RCI Olsztyn) to jedno z sześciu RCI, nad których czuwa Dowództwo cyberwojsk RP. 

„Dniówka” żołnierza

Największym sukcesem dla każdego żołnierza czy pracownika cywilnego RCI Olsztyn jest płynne, niezakłócone działanie systemów IT Wojska Polskiego i instytucji MON. Skuteczność podejmowanych działań przełożyła się na renomę Centrum w strukturach SZ RP oraz innych podmiotów państwowych. 

A jak w praktyce wygląda codzienna praca „cyberżołnierza” służącego w olsztyńskiej jednostce? O tym opowiada nam por. Dawid Pianka.

Szymon Palczewski, CyberDefence24.pl: Na czym polega Pana służba?

Por. Dawid Pianka: Praca „cyberżołnierza” to ciągłe nadzorowanie, sprawdzanie, monitorowanie poprawności działania systemów teleinformatycznych w rejonie odpowiedzialności; właściwe reagowanie na incydenty komputerowe oraz awarii systemu. Realizacja pomocy „Help Desk” w usuwaniu awarii i problemów końcowych urządzeń teleinformatycznych.

Sz.P.: Każdy z nas ma pewnie inne wyobrażenie dotyczące wojska, a co dopiero pracy cyberżołnierzy. Jak wygląda „dniówka” na służbie?

D.P.: Dzień pracy w RCI Olsztyn może nie zaczyna się od porannego rozruchu fizycznego, ale niewątpliwie zaczynamy dzień od MMA IT. Oznacza to nic innego jak reagowanie na sytuacje, które mało kiedy są szablonowe. Są nimi awarie i zgłoszenia. Dla nas najważniejszy jest sposób reagowania na ich rozwiązanie. Należy przeanalizować otrzymane zgłoszenia pod względem priorytetowości obsługi i zgodnie ze swoją najlepszą wiedzą oraz dostępnymi narzędziami, zabezpieczyć środowisko teleinformatyczne. 

Sz.P.: Wygląda to jak typowa praca „zza biurka”, przed ekranem komputera.

D.P.: To rzeczywiście „praca za biurkiem”, ale nie tylko. Pamiętajmy, że mówimy o służbie wymagającej stałego skupienia na właściwym realizowaniu powierzonych zadań na rzecz bezpiecznego i właściwego funkcjonowania resortowej sieci komputerowej. 

Sz.P.: Czyli wielka odpowiedzialność.

D.P.: Tak, to ciągłe wspieranie jednostek i instytucji wojskowych we właściwym działaniu stacjonarnej sieci telefonicznej, teleinformatycznej i radiowej. Udzielanie wsparcia w budowaniu nowych sieci teleinformatycznych w nowo powstających obiektach wojskowych oraz doprowadzenie właściwych usług dedykowanych dla wojsk ćwiczących na obiektach poligonowych. Ponadto, ciągłe szkolenie specjalistyczne z dedykowanych systemów wspomagających pracę w SZ RP żołnierzy i pracowników wojska we właściwej i prawidłowej obsłudze tych systemów.

Sz.P.: Powiedział Pan to „rzeczywiście praca za biurkiem, ale nie tylko”. Jakby mógł Pan to rozwinąć?

D.P.: Dokładnie tak, jak w innych jednostkach wojskowych, cyberżołnierze biorą udział w szkoleniu strzeleckim, treningach z zakresu obrony przed bronią masowego rażenia, powszechnej obrony przeciwlotniczej czy zajęciach z wychowania fizycznego. 

Nasza służba wymaga też dyspozycyjności i właśnie w ten sposób działamy. W razie awarii niejednokrotnie wymagana jest nasza obecność na miejscu zdarzenia, aby osobiście ocenić skalę awarii. Często zdarza się nam realizować zadania po godzinach służbowych, a trening z wychowania fizycznego - już po służbie w czasie wolnym. Widoczny jest tu również aspekt techniczny. 

Sz.P.: Co ma Pan na myśli?

D.P.: Język techniczny. Postępująca informatyzacja wymaga większego wysiłku i zaangażowania w swoje miejsce pracy. Jako wysunięta „cyber pięść armii” musimy stale podnosić swoją wiedzę, zgodnie z dewizą: „Kto stoi w miejscu, ten się cofa”. Służba w RCI uzależniona jest od ciągłego samokształcenia, ale również zdobywania doświadczeń w specjalistycznych centrach i ośrodkach szkoleniowych.

Sz.P.: Dlaczego warto zdecydować się na służbę w RCI Olsztyn?

D.P.: Znajdujemy się w trendzie rozwojowym. Dzięki służbie w RCI Olsztyn żołnierze mają dostęp do najnowocześniejszych technologii i specjalistycznych szkoleń niedostępnych poza strukturami Wojsk Obrony Cyberprzestrzeni (DKWOC – red.). 

Zawód żołnierza to sposób na życie; to odwaga, zdyscyplinowanie, gotowość do poświęceń, umiejętność podejmowania szybkich decyzji, ale również ogromna satysfakcja ze służby z biało-czerwoną flagą na ramieniu.

Sz.P.: A dodatkowo to właśnie RCI Olsztyn aktywnie angażuje się we wzmacnianie potencjału Wojska Polskiego.

D.P.: Jeśli chcesz pełnić służbę w Regionalnych Centrach to najlepszym wyborem jest właśnie Olsztyn. To w Olsztynie przez kolejne dekady będzie miał miejsce najszybszy rozwój ze względu na wzmacnianie potencjału SZ i formowanie nowych jednostek w tym regionie.  

Sz.P.: Na bazie tego, co Pan mówi, narzuca mi się jedno stwierdzenie: możliwość osobistego rozwoju.

D.P.: Służba w RCI daje przede wszystkim szansę na rozwój zawodowy, możliwość łączenia pasji ze służbą ojczyźnie. Lokalizacja naszego Centrum (Olsztyn – red.) jest unikatowa w skali kraju. Dzięki walorom przyrodniczym i komforcie życia, służba w RCI Olsztyn daje szansę nie tylko dla żołnierza, ale przede wszystkim dla jego rodziny.

Sz.P.: To ważny aspekt: rodzina. Często okazuje się jednym z decydujących czynników o wyborze miejsca do życia.

D.P.: Istotne jest zachowanie równowagi między bezpieczeństwem rodziny i możliwością pełnienia służby. W przypadku RCI mówimy o możliwości realnego działania na cyfrowym poligonie, co przygotowuje cię do dalszej służby w ramach DKWOC. 

Sz.P.: Dziękuję za rozmowę.

Poznaj RCI Olsztyn

Jakie zadania realizuje? Przede wszystkim jego eksperci odpowiadają za utrzymanie stacjonarnych systemów teleinformatycznych w taki sposób, aby zagwarantować ich ciągłość działania oraz najwyższą jakość usług dla wojska oraz instytucji resortu obrony. 

Ponadto, specjaliści RCI Olsztyn stoją na straży bezpieczeństwa eksploatowanych systemów teleinformatycznych. Wszystko po to, aby sieć wykorzystywana przez SZ RP i MON była sprawna i bardzo dobrze chroniona. Tylko w takich warunkach możliwa jest właściwa wymiana informacji, co stanowi fundamentalny element działania jednostek operacyjnych i instytucji wojskowych podczas realizacji bieżących zadań. 

Oprócz bieżącego zabezpieczenia pod względem IT, kryptologii, cyberbezpieczeństwa Wojska Polskiego i instytucji MON w rejonie odpowiedzialności, Centrum realizuje szereg innych zadań. Nie o wszystkich można mówić publicznie, gdyż objęte są klauzulą tajności, jednak – w ujęciu ogólnym - RCI Olsztyn obecne jest w każdym aspekcie tworzenia i utrzymania środowiska IT w nowo tworzonych oraz istniejących jednostkach wojskowych i instytucjach resortu obrony w zakresie jego odpowiedzialności. Z tego wynika, że Centrum angażuje się (pośrednio lub bezpośrednio) w każdą misję/operację/zadania, gdzie niezbędne jest wsparcie informatyczne i teleinformatyczne. 

Rejon działania RCI Olsztyn

Jak wygląda struktura Centrum? Na szczycie piramidy znajduje się Komenda. Następnie pięć wydziałów specjalistycznych, cztery sekcje, Zespół Zadaniowy, Grupa Monitorowania oraz dwa Rejony Wsparcia Teleinformatycznego (Olsztyn i Siedlce) wraz z podległymi Węzłami Teleinformatycznymi. 

Obszarem działania jednostki są województwa warmińsko-mazurskie, podlaskie, mazowieckie i lubelskie. Co ciekawe, pod zakresem odpowiedzialności RCI Olsztyn rozmieszczona jest największa liczba jednostek szczebla dowództwa dywizji: 16. Dywizji Zmechanizowanej (16. DZ), 18. Dywizji Zmechanizowanej (18. DZ), Wielonarodowej Dywizji Północny-Wschód (MND NE) i nowo formowana 1. Dywizji Piechoty Legionów (1. DPLeg) wraz z wchodzącymi w skład tych dowództw, jednostkami wojskowymi.

Silny fundament

Choć oficjalnie polskie cyberwojska powstały nie tak dawno (na mocy decyzji ministra obrony w 2022 r.), to poszczególne „komponenty" działały już wcześniej. Omawiane RCI Olsztyn zostało utworzone 1 stycznia 2018 r.jako prawny następca Regionu Wsparcia Teleinformatycznego (RWT) w tym samym mieście. Z kolei przed RWT funkcjonowały takie instytucje jak Regionalny Węzeł Łączności oraz Garnizonowy Węzeł Łączności.

RWT Olsztyn zajmowało się głównie zabezpieczeniem stacjonarnego systemu łączności Siłom Zbrojnym RP oraz podmiotom podległym MON. Mowa przede wszystkim o systemach komutacyjnych i teletransmisyjnych. 

Na bazie tych doświadczeń i wiedzy, obecne RCI Olsztyn może skutecznie realizować swoje zadania, zapewniając wsparcie teleinformatyczne z myślą o potrzebach kierowania, dowodzenia i współdziałania Wojska Polskiego w czasie pokoju, kryzysu i wojny.

Jak poznamy RCI Olsztyn?

Ilu z Was zna symbole i oznaki Centrum? A przecież to one są świadectwem kultywowania historii i tradycji żołnierzy RCI Olsztyn.

Decyzją nr 177/MON Ministra Obrony Narodowej z dnia 25 października 2019 r. Regionalne Centrum Informatyki Olsztyn otrzymało odznakę pamiątkową i oznakę rozpoznawczą, a decyzją Nr 32/MON Ministra Obrony Narodowej z dnia 7 marca 2022 r. wprowadzono proporczyk na beret dla żołnierzy RCI Olsztyn.

Wielu może być zaskoczonych widokiem muszli na proporczyku czy oznace. Skąd się wzięła? Choć zazwyczaj kojarzy się z morzem, wybrzeżem, plażą, to tutaj jest inaczej. Chodzi o nawiązanie do symbolu Olsztyna, gdzie elementem charakterystycznym jest złota muszla na niebieskim tle.  Ta z kolei stanowi nieodłączny atrybut patrona miasta – św. Jakuba. 

Ten rok dla Centrum jest szczególny. Wynika to z 5. urodzin jednostki oraz zbliżającego się ważnego wydarzenia. Mowa o otrzymaniu Sztandaru, co będzie miało miejsce 18 października br. To wyróżnienie moralne i wyraz zaufania, a także szacunku, jakim przełożeni, społeczeństwo i lokalne władze darzą żołnierzy oraz pracowników cywilnych RCI Olsztyn.

Legenda polskiej kryptologii

Patronem Centrum jest ppłk. Maksymilian Ciężki (decyzja Nr 67/MON Ministra Obrony Narodowej z dnia 14 maja 2021 r.). Był Powstańcem Wielkopolskim, kryptologiem. Pełnił służbę w Referacie Radiowywiadu Wydziału II w Oddziale II Sztabu Generalnego. 

W 1928 roku zorganizował pierwszy kurs kryptologiczny, w którym uczestniczyli i zdecydowanie się wyróżniali: Marian Rejewski, Henryk Zygalski i Jerzy Różycki. W okresie 1929-1933 był zastępcą szefa Biura Szyfrów Oddziału II Sztabu Głównego. W tym okresie wspólnie z ppłk. Gwidonem Langerem i zespołem matematyków z Biura Szyfrów kierował pracami nad polską maszyną deszyfrującą „LACIDA”. 

Maksymilian Ciężki razem z Gwido Langerem i Antonim Palluthem wprowadził polską kryptologię na nowe tory. To dzięki ppłk. Ciężkiemu złamanie szyfru Enigmy stało się możliwe, gdyż zastosował metodę matematyczną, obok lingwistycznej.

Wzmocnienie potencjału Polski

Postęp technologiczny i związany z nim rozwój cyfryzacji sprawia, że konieczne jest stosowanie podejścia oraz rozwiązań na miarę obecnych oraz przyszłych czasów. To szczególnie ważne w przypadku tak kluczowych obszarów funkcjonowania państwa, jakimi są bezpieczeństwo i obronność. Cyberwojska muszą robić wszystko, aby nie tylko w jak najwyższym stopniu chronić siły zbrojne, rząd oraz obywateli, ale również starać się wyprzedzać działania wroga. 

Obecnie Centrum – poza zadaniami związanymi z zabezpieczeniem teleinformatycznym sieci SZ RP i instytucji MON – bierze aktywny udział w pracach związanych ze wzmocnieniem potencjału Wojska Polskiego.

Wynika to bezpośrednio z aktualnej sytuacji za wschodnią granicą. Większość nowo formowanych jednostek 1 DPLeg znajdzie swoje lokalizacje w rejonie odpowiedzialności RCI Olsztyn. Ponadto, biorąc czynny udział w inicjatywie, jednostka realizuje zadania, których celem jest zapewnienie właściwego poziomu świadczenia usług teleinformatycznych przeformowywanym i nowo formowanym pododdziałom 16 Dywizji Zmechanizowanej. Dzięki tym działaniom znaczenie olsztyńskiego Centrum istotnie się zwiększy, zarówno pod względem stanów osobowych, jak i zabezpieczanych lokalizacji.

Nowe pokolenie

Jednostka prowadzi także inicjatywy mające na celu promowanie i rozwój zdolności w zakresie IT i cyberbezpieczeństwa wśród Polaków. Wystarczy wspomnieć o porozumieniach podpisanych w 2020 r. pomiędzy RCI Olsztyn i Zespołem Szkół Ogólnokształcących w Nidzicy i z I Liceum Ogólnokształcącym z Oddziałami Dwujęzycznymi im. Marii Konopnickiej w Suwałkach. Centrum m.in. wspierało dyrekcje wspomnianych placówek podczas ich przygotowań do przystąpienia do programu resortu obrony „CYBER.MIL z klasą”.

Współpraca zakłada popularyzację służby wojskowej wśród młodych, a także pozyskanie kandydatów do armii lub pracy cywilnej na rzecz SZ RP. Centrum bierze czynny udział w procesie kształcenia uczniów, zwłaszcza w zakresie przedmiotów ogólnowojskowych i częściowo specjalnych, a to wszystko w ramach „CYBER.MIL z klasą”.

Na tej bazie w ubiegłym roku podpisano porozumienie z Zespołem Szkół Elektronicznych i Telekomunikacyjnych w Olsztynie. Dzięki temu uczniowie placówki mogą odbywać praktyki specjalistycznie w Centrum. 

Służba w RCI. Co muszę zrobić?

Poza służbą Ojczyźnie ważnym elementem zachęcającym do dołączenia do RCI jest uposażenie. Wygląda ono podobnie jak w przypadku innych żołnierzy zawodowych, składa się z uposażenia zasadniczego oraz dodatków. W przypadku tych ostatnich żołnierze mają prawo do dodatku za długoletnią służbę wojskową, dodatku specjalnego, motywacyjnego oraz kompensacyjnego. Można także liczyć na nagrody jubileuszowe, dodatkowe uposażenie roczne czy też gratyfikację urlopową.

Warto mieć na uwadze, że ubiegając się o służbę w cyberwojskach ze środowiska cywilnego, konieczne jest na początku przejście specjalnego przeszkolenia wojskowego w celu stania się żołnierzem zawodowym lub rezerw.

Chcąc służyć w RCI należy pamiętać, że głównym źródłem zasilania wskazanej jednostki są uczelnie oficerskie WAT i AMW oraz szkoły podoficerskie. Osoby spoza tych placówek powinny skontaktować się z lokalnym Wojskowym Centrum Rekrutacji, co do możliwych ścieżek zasilenia armii zawodowej lub zadzwonić na infolinię rekrutacyjną DKWOC, gdzie eksperci doradzą, jakie kroki podjąć, aby dołączyć do Wojsk Obrony Cyberprzestrzeni.

RCI Olsztyn szuka talentów

Generalnie Regionalne Centra Informatyki są otwarte zarówno dla oficerów, podoficerów, jak i szeregowych oraz pracowników cywilnych. Poszukują przede wszystkim osób, które posiadają wiedzę i doświadczenie z obszaru cyberbezpieczeństwa, IT, kryptologii oraz dziedzin pokrewnych.

W przypadku olsztyńskiego RCI – z racji, że jednostka obsługuje szeroką gamę systemów informatycznych użytkowanych przez Wojsko Polskie – Centrum potrzebuje specjalistów: informatyków, teleinformatyków, administratorów odpowiedzialnych za funkcjonowanie systemów teleinformatycznych, bezpieczeństwo tych systemów, usługi sieciowe. 

Mile widziani są również eksperci mający doświadczenie z incydentami komputerowymi, wiedzę zakresu najnowszych technik i technologii stosowanych we współczesnych sieciach transmisyjnych oraz komutacyjnych.

RCI Olsztyn poszukuje osób posiadających umiejętność analitycznego myślenia, dociekliwych, kreatywnych, gotowych na pracę i służbę pełną wyzwań w szybko zmieniającym się - ze względu na rozwój nowoczesnych technologii - środowisku.

Osoby zainteresowane służbą, bądź pracą w RCI powinny wysłać swoje CV do kadr. Rekruterzy Centrum zapraszają najlepszych kandydatów na rozmowę kwalifikacyjną. Infolinia rekrutacyjna jest czynna w dni robocze od 8:00 do 20:00 pod numerem: 509 677 777.