#CyberMagazyn: Sztuczna inteligencja na polu walki. Czego chce wojsko?

Podczas V edycji Cyber24 Day miała miejsce dyskusja na temat technologii sztucznej inteligencji i jej wykorzystania na froncie podczas wojen i konfliktów. Z uczestnikami swoimi przemyśleniami podzielili się: gen. bryg. Mariusz Chmielewski (DKWOC), płk dr inż. Rafał Kasprzyk (WAT), Aleksander Klessa (Red Hat) oraz Olga Wojciechowska (WB Group). Dzięki różnym doświadczeniom życiowym i zawodowym naszych gości, mogliśmy poznać odmienne punkty widzenia na rolę AI w wojsku.

Kształcenie w kontekście AI

Sztuczna inteligencja i jej wykorzystanie na polu walki to stosunkowo nowe zagadnienia, dlatego wymagane jest szkolenie specjalistów w tych dziedzinach. Płk dr inż. Rafał Kasprzyk, zastępca Dziekana Wydziału Cybernetyki Wojskowej Akademii Technicznej, stwierdził: „Inaczej będziemy kształcić specjalistów, którzy będą wytwarzali AI niż specjalistów, którzy z tego AI korzystają”.

Płk Kasprzyk przytoczył również rys historyczny rozwiązań, które rozumiemy jako sztuczną inteligencję. Zaznaczył bardzo ważny aspekt AI: „Budujemy coś, wiemy jak to zbudować (…) natomiast nie do końca wiemy, dlaczego takie rozwiązanie podejmuje te czy inne decyzje”. Fundamentem kształcenia specjalistów nadal pozostaną przedmioty związane z naukami ścisłymi, które są konieczne do budowania modeli AI.

„Kształcimy ludzi, którzy mają budować te rozwiązania, ale też staramy się przekazywać wiedzę jak korzystać z tych rozwiązań” – podsumował zastępca Dziekana Wydziału Cybernetyki WAT.

Otwartoźródłowe rozwiązania a AI

Aleksander Klessa zaznaczył, że rozwiązania open-source są już stosowane na masową skalę przez jedną z armii toczącą obecnie konflikt zbrojny.

„Open-source daje dużą wolność wyboru, te projekty są dostępne praktycznie dla każdego mieszkańca naszej planety” – dodał.

Podkreślił, że każdy może rozwijać poszczególne otwartoźródłowe rozwiązania oraz dopasowywać je do swoich potrzeb. „Na samym Githubie (…) jest ponad 50 milionów kontrybutorów . Żadna organizacja komercyjna nie jest w stanie dedykować tylu osób do rozwoju jakichkolwiek projektów” – podsumował Aleksander Klessa, przedstawiciel Red Hat.

Grupa WB i TOPAZ

Olga Wojciechowska, członkini rady nadzorczej Grupy WB, opisała stopień implementacji AI w rozwiązaniach spółki. Sztuczna inteligencja jest wykorzystywana m.in. w systemach bezzałogowych na wyposażeniu Wojska Polskiego oraz używanych podczas wojny na Ukrainie.

„Tego typu systemy mają elementy sztucznej inteligencji, jeżeli chodzi o amunicję krążącą, np. przy naprowadzeniu na cel” – przekazała członkini rady nadzorczej Grupy WB. Wspomniała również o tym, że system TOPAZ jest zintegrowany z pewnymi rozwiązaniami wykorzystującymi AI.

Warto podkreślić, że podczas tegorocznych ćwiczeń CWIX 2024 ukraiński system bojowy „Delta” został zintegrowany z polskim TOPAZ-em, o czym informowaliśmy na łamach naszego portalu.

Oczekiwania wojska

Gen. bryg. Mariusz Chmielewski przedstawił w następujący sposób oczekiwania wojska w kontekście AI: „Chcielibyśmy rozpoznawać obraz, po to aby identyfikować obiekty, nadawać im odpowiednie charakterystyki, mówić czy to nasz obiekt czy nie i gdzie on się znajduje oraz aby to się działo automatycznie, najlepiej na telefonie albo w systemach dowodzenia. I to się nie dzieje”.

Zastępca Dowódcy Komponentu Wojsk Obrony Cyberprzestrzeni wymienił przyczyny takiego stanu rzeczy i podkreślił, że to nie jest prosty proces.

Etyka, AI i kraje autorytarne

Generał Chmielewski podkreślił, że świat zachodni jest „nad wyraz etyczny” w kontekście AI. Zaznaczył, że kraje niemające żadnych ograniczeń etycznych mają szerszy dostęp do danych.

„Ograniczamy nasze modele, bo nie można podać danych osobowych lub innych danych wykorzystywanych po to, aby ten model faktycznie był precyzyjny” – stwierdził.

Współpraca przemysłu z wojskiem oraz dane niejawne

Olga Wojciechowska opisała, w jaki sposób Grupa WB współpracuje z wojskiem dla rozwoju nowych technologii. Wspomniała o tym, że przedsiębiorstwo korzysta z poligonów wojskowych podczas testowania nowych rozwiązań.

Podkreśliła, że współpraca przemysłu z wojskiem jest konieczna dla tworzenia coraz lepszych produktów. Jako przykład podano kooperację działu szkoleń z osobami, które na co dzień wykorzystują konkretne rozwiązania technologiczne w armii, np. system TOPAZ.

Gen. bryg. Mariusz Chmielewski podkreślił specyfikę działań wojskowych w kontekście AI. „Czy model, który został wyuczony danymi niejawnymi, jest niejawny?” – zapytał generał, skłaniając słuchaczy do refleksji.

Podsumowanie

Panele dyskusyjne podczas Cyber24Day pozwalały na poruszenie ważnych kwestii dla bezpieczeństwa polskiej cyberprzestrzeni. Uczestnicy panelu dyskusyjnego unaocznili kwestie ważne dla ich organizacji oraz bezpieczeństwa każdego z nas.

Serwis CyberDefence24.pl otrzymał tytuł #DigitalEUAmbassador (Ambasadora polityki cyfrowej UE). Jeśli są sprawy, które Was nurtują; pytania, na które nie znacie odpowiedzi; tematy, o których trzeba napisać – zapraszamy do kontaktu. Piszcie do nas na: [email protected].