Znamy poziom kompetencji cyfrowych polskich uczniów. Gorszy niż przed rokiem

IT Fitness Test to ogólnopolski sprawdzian z kompetencji cyfrowych polskich uczniów w szkołach podstawowych i średnich. Jego celem jest sprawdzenie, jak młodzież radzi sobie w pięciu kategoriach: internet; bezpieczeństwo i systemy komputerowe; cyfrowe narzędzia współpracy i sieci społecznościowe; narzędzia biurowe i rozwiązywanie złożonych problemów.

Wyniki jak na dłoni pokazują, co należy później poprawić w polskim systemie edukacji i na co powinno położyć się szczególny nacisk. W naszym kraju za jego przeprowadzenie odpowiada – przy wsparciu ministra cyfryzacji, minister edukacji oraz resortu rozwoju i technologii – Związek Cyfrowa Polska.

W tegorocznej, trzeciej edycji wzięło udział aż 43 978 osób (2 razy więcej niż rok temu), ze szkół podstawowych: 15 867; ze średnich: 28 111.

„Jesteśmy bardzo zadowoleni z frekwencji. Mniej jednak zachwycają nas rezultaty, które powinny być alarmem ostrzegawczym dla państwa i osób odpowiedzialnych za cyfrową edukację w naszym kraju” – komentuje Michał Kanownik, prezes Cyfrowej Polski. „Nie sprawdzaliśmy wiedzy, tylko kompetencje dotyczące rozwiązywania bardzo praktycznych problemów, takich jak umiejętność posługiwania się kolejowym rozkładem jazdy czy rozróżnienia prawdy od tzw. fake newsów. Wydawałoby się, że pokolenie cyfrowych tubylców powinno sobie doskonale poradzić z takimi zadaniami. Wyniki IT Fitness Test pokazują jednak, że jest wciąż wiele obszarów kompetencyjnych, które wymagają uzupełnienia i poświęcenia większej uwagi w procesie nauczania” - zaznacza.

Szkoły podstawowe

Jak poradzili sobie uczniowie szkół podstawowych? Jak wynika z informacji CyberDefence24.pl, średnia zdobytych punktów dla całej Polski to 46 proc. (analogicznie jak w ubiegłym roku).

Najlepiej dzieci poradziły sobie w kategorii „Internet” - 56 proc. (jednak to spadek z 63 proc., w porównaniu do ubiegłego roku). Dalej gorzej poszło im w kategorii „Cyberbezpieczeństwo i systemy komputerowe” - 51 proc. (bez zmian w porównaniu do 2023 roku). Z kolei wzrost aż o 8 pkt proc. zaliczyli w kategorii „Złożone zadania” (z 40 proc. do 48 proc. rok do roku).

Szkoły ponadpodstawowe

Natomiast uczniowie szkół ponadpodstawowych osiągnęli średni wynik na poziomie 36 proc. To znacznie gorzej w porównaniu do ubiegłego roku, kiedy wyniósł 46 proc.

Najlepiej poradzili sobie w kategorii „Internet”, zdobywając 42 proc. (jednak to spadek aż z 54 proc. w 2023 roku); oraz w kategorii „Złożone zadania” (41 proc. - wzrost z 35 proc. - w 2023). Znaczne spadki zaliczyli natomiast w kategoriach „Cyberbezpieczeństwo i systemy komputerowe” (z 48 proc. w 2023 roku do 34 proc. w tym roku) oraz „Sieci społecznościowe i cyfrowe narzędzia współpracy” (z 44 proc. do 32 proc. w tym roku).

„Wyniki testu pokazują, że polska młodzież tylko pobieżnie wie, jak wykorzystywać sieci społecznościowe, a także komputerowe narzędzia biurowe i usługi cyfrowe. W tym roku zadaliśmy pytania dotyczące między innymi korzystania z cyfrowego kalendarza czy komunikatorów internetowych. Wszystko to niezwykle popularne narzędzia, a jednak z umiejętnością posługiwania się nimi nie jest najlepiej” – podkreśla Michał Kanownik.

Jak podają organizatorzy, biorąc pod uwagę ostateczne wyniki, odfiltrowano testy niedokończone. Dzięki temu nie są brane pod uwagę rezultaty uczestników, którzy poddali się już na starcie.

Polska wypadła najgorzej

Niestety - jeśli wyniki polskich uczniów porównamy do ich kolegów z Czech i Słowacji - to wypadli oni najgorzej na tle swoich rówieśników.

W szkołach podstawowych uczniowie słowackich szkół podstawowych osiągnęli wyniki na poziomie 52 proc., czeskich - 48 proc., w porównaniu do polskich - 46 proc.

Natomiast w szkołach średnich - na Słowacji zdobyli 45 proc., w Czechach - 40 proc., a w Polsce - 35 proc. Niestety zatem nie ma się czym chwalić.

Podsumowując: średnie rezultaty są gorsze niż te przed rokiem i stawiają nasz kraj na końcu stawki z państw regionu, biorących udział w projekcie. Uczniowie z liceów i techników w Polsce znali odpowiedź na zaledwie co trzecie pytanie, a z podstawówek dobrze poradzili sobie z połową zadań.

Przeprowadzony test ma służyć wypracowaniu rekomendacji w zakresie nauczania kompetencji cyfrowych w szkołach przez ekspertów Związku Cyfrowa Polska. Z kolei wiosną 2025 roku ma wystartować kolejna edycja IT Fitness Test.

„Opracowujemy pełną analizę wyników, która potrwa pewnie około 2-3 tygodnie. Już dzisiaj na bazie doświadczeń naszych i Słowaków, którzy ten test robią od 10 lat, możemy wnioskować, że absolutnie niezbędne jest inwestowanie w kompetencje nauczycieli. Muszą posiadać odpowiedni zakres warsztatowy i szkoleniowy, aby potrafili wykorzystać technologię do różnych przedmiotów, nie tylko na informatyce. To jest największa bolączka polskiej edukacji - nauczyciele nie są gotowi na to, co mają już dziś dostępne w polskiej szkole” - zwraca uwagę Michał Kanownik w rozmowie z CyberDefence24.pl.

Jego zdaniem, główny problem polega na tym, że cele założone w Strategii Cyfryzacji Państwa są „bardzo ambitne”. Prezes Związku Cyfrowa Polska dodaje, że jeżeli nie wdroży się „tu i teraz” narzędzi naprawczych, to będzie „bardzo źle”.

Wśród nich wymienia: sprzęt - szkoły średnie są często niewyposażone w nowoczesne komputery i sieci wewnętrzne; wiedzę u nauczycieli z wykorzystania technologii cyfrowych na różnych przedmiotach oraz uwzględnienie elementu cyfryzacji w strategii nauczania. Bez tego - zdaniem Kanownika - Polska nie będzie miała lepszych wyników w kolejnych testach z kompetencji cyfrowych.

Serwis CyberDefence24.pl otrzymał tytuł #DigitalEUAmbassador (Ambasadora polityki cyfrowej UE). Jeśli są sprawy, które Was nurtują; pytania, na które nie znacie odpowiedzi; tematy, o których trzeba napisać – zapraszamy do kontaktu. Piszcie do nas na:*[email protected].*