Igrzyska Olimpijskie w cieniu propagandy. Użytkownikom YouTube wyświetlane są treści polityczne na temat Chin

Jak pokazuje analiza „Wired”, kiedy użytkownicy wpisywali w wyniki wyszukiwania platformy YouTube hasła takie jak „Pekin”, „Pekin 2022” czy „Igrzyska Olimpijskie” lub „Igrzyska Olimpijskie 2022” to wyświetlano im - jako pięć najpopularniejszych propozycji - wideo o charakterze propagandowym (prochińskim lub antychińskim).

Magazyn podaje przykłady dwóch antychińskich filmów, pojawiających się w wynikach wyszukiwania, jakie zostały opublikowane przez grupę The BL (ang. The Beauty of Life – Piękno Życia), którą wcześniej Facebook powiązał z Falung Gong, chińskim ruchem duchowym, zakazanym przez Komunistyczną Partię Chin w 1999 roku. Od tamtego czasu walczyli oni z prochińskimi materiałami, publikowanymi przez zachodnich youtuberów, których wcześniej promowało chińskie Ministerstwo Spraw Zagranicznych. Podobne wyniki wyszukiwania miały być widoczne w USA, Wielkiej Brytanii i Kanadzie. Oglądalność prochińskich filmów miała być także sztucznie podbijana poprzez fejkowe strony internetowe.

Lawina propagandowych filmów została po raz pierwszy zauważona na początku lutego br. przez Johna Scotta-Railtona, z Citizen Lab, z Uniwersytetu w Toronto (w Polsce znany jest głównie za sprawą afery Pegasusa i wykrycia przez ten ośrodek stosowania tego systemu wobec m.in. Ewy Wrzosek, Romana Giertycha czy Krzysztofa Brejzy).

Badacz miał odkryć, że po obejrzeniu wideo z Igrzysk Olimpijskich dotyczącego jazdy na łyżwach i curlingu, YouTube automatycznie odtworzył film z prochińskiego konta na YouTube. „Znalazłem się na śliskiej zjeżdżalni - z jazdy na łyżwach i curlingu - w coraz bardziej ukierunkowaną propagandę” – stwierdził.

Później film miał się już nie odtwarzać automatycznie jako propozycja po oglądanym wideo na temat IO, ale redakcja Wired wyciągnęła wnioski, że podobne materiały nadal dominują w wynikach wyszukiwania YouTube, a platforma jest zagrożona takimi kampaniami podczas Igrzysk.

YouTube miał nie odpowiedzieć na prośbę o komentarz dziennikarzy, „dlaczego treści wykorzystywane jako propaganda do promowania Chin lub wyszydzania ich były umieszczane na szczycie wyników wyszukiwania w zapytaniach, dotyczących Igrzysk Olimpijskich”.

Jako przykład wideo podano m.in. film, który ma 54 tys. wyświetleń, w którym youtuber Jason Lightfoot mówi, że zachodnie media „nie mogą przyjąć do wiadomości tego, co reprezentuje Eileen Gu… kogoś, kto wybrał Chiny zamiast amerykańskiego snu”.

Innym materiałem jest ten z 400 tys. wyświetleń, autorstwa amerykańskiego youtubera Cyrusa Janssena, który najpierw porusza temat startu Eileen Gu, by przejść do kwestii wysokich wskaźników antyazjatyckich przestępstw z nienawiści w USA - tematu, który był również poruszany przez główne, amerykańskie media.

Z kolei drugie popularne wideo dla wyszukiwanego hasła „Pekin” nosi tytuł „Co Chińczycy myślą o amerykańskim bojkocie olimpiady w Pekinie i kwestiach ujgurskich”, które zostało opublikowane przez osobę o pseudonimie Asian Boss. Film, który obejrzano ponad 300 tys. razy pokazuje wywiad ze „zwykłymi chińskimi obywatelami” w Szanghaju. Youtuber pyta ich, co myślą o decyzji USA o zakazie udziału urzędników państwowych w Igrzyskach Olimpijskich w Pekinie. Jeden z rozmówców sugeruje, że USA są zazdrosne o sukces gospodarczy Chin.

Nie jest jasne, jaki jest związek między niewielką grupą propekińskich youtuberów a państwem chińskim. Możliwe, że ich treść jest wzmacniana przez chińskie sieci propagandowe bez ich wiedzy i udziału. Chiński państwowy nadawca i Ministerstwo Spraw Zagranicznych systematycznie promują filmy wideo z tych samych kont w mediach społecznościowych, zgodnie z raportem Australijskiego Instytutu Polityki Strategicznej z grudnia 2021 r. Janssen i Lightfoot są również wymieniani jako część globalnego programu, który miały wspierać działania władz.

Ale nie wszystkie filmy pojawiające się pomiędzy fragmentami hokeja na lodzie i łyżwiarstwa szybkiego były prochińskie. Wyszukiwane hasło „Pekin” przyniosło również nagranie wideo autorstwa The BL, które zostało nazwane przez organizację fact-checkingową Snopes „strategią dziennikarską protrumpowską”.

The BL nagrał także film, który dotyczy skarg różnych sportowców na warunki izolacji w Chinach, od „stresu psychicznego” po „spalone jedzenie”. BL wyświetla się również pod hasłem „Olimpiada 2022”. Reklamowany film nosił tytuł „Ujgurski nosiciel pochodni znika zaraz po meczu”.

/NB

Chcemy być także bliżej Państwa – czytelników. Dlatego, jeśli są sprawy, które Was nurtują; pytania, na które nie znacie odpowiedzi; tematy, o których trzeba napisać – zapraszamy do kontaktu. Piszcie do nas na: [email protected]. Przyszłość przynosi zmiany. Wprowadzamy je pod hasłem #CyberIsFuture.