Ważna opinia. Zakaz fotografowania jest niezgodny z Konstytucją

Epopeja związana z zakazem fotografowania rozpoczęła się w 2023 roku. Została wówczas przyjęta nowelizacja ustawy o obronie Ojczyzny, wprowadzająca przepis zakazujący fotografowania obiektów uznawanych za szczególnie ważne dla bezpieczeństwa lub obronności państwa.

Od czasu podpisania ustawy przez prezydenta, zapis o zakazie pozostaje de facto martwy. Ustawa zakazuje bowiem robienia zdjęć i filmowania tylko tych obiektów, które są oznaczone tabliczką według wzoru uregulowanego rozporządzeniem. Takiego dokumentu jednak nie było – dopiero w lutym pojawił się jego projekt.

Zakaz fotografowania niekonstytucyjny

Doniesienia mediów bardzo zaniepokoiły miłośników kolei. W przeszłości bowiem zakaz fotografowania obowiązywał na kolei, a w celu robienia zdjęć wymagane było zdobycie specjalnego zezwolenia. Te wydawano jednak bezproblemowo zagranicznym miłośnikom, którzy przyjeżdżali do Polski w celu obejrzenia np. wciąż eksploatowanych parowozów. Rodzimi miłośnicy, nawet w przypadku otrzymania pozwolenia, musieli być gotowi na nieprzyjemności ze strony kolejarzy i funkcjonariuszy Straży Ochrony Kolei.

Opublikowana 2 kwietnia opinia Rzecznika Praw Obywatelskich Marcina Wiącka może zatem ucieszyć sporą część fanów pociągów. W opinii stwierdzono bowiem, że zakaz fotografowania wprowadzony w art. 616a ust. 1 ustawy jest niezgodny z Konstytucją RP – a konkretnie, z art. 54 ust. 1, który zapewnia m.in. wolność pozyskiwania i rozpowszechniania informacji.

RPO zaleca zmianę ustawy

Rzecznik Praw Obywatelskich zauważył jednak, że wspomniana wolność może zostać ograniczona, ale tylko według zasad określonych w art. 31 ust. 3 Konstytucji. Dodatkowo, istnieją wątpliwości co uznania zagrożenia dla bezpieczeństwa dla obiektu przez jego właściciela, co stanowi podstawę do umieszczenia tabliczki, jeżeli Rada Ministrów nie uznała obiektu za szczególnie ważny dla bezpieczeństwa państwa. 

„Przesłanka zagrożenia dla bezpieczeństwa obiektu nie jest bowiem tożsama z określonym w art. 31 ust. 3 Konstytucji RP materialnym kryterium bezpieczeństwa państwa uzasadniającym ograniczenie konstytucyjnej wolności pozyskiwania informacji” – napisano w opinii.

W efekcie, RPO zalecił ministrowi obrony narodowej rozważenie zmiany kontrowersyjnego artykułu 616a ustawy o obronie Ojczyzny. Miałby on zostać sformułowany w taki sposób, aby był zgodny z zapisami Konstytucji.

Serwis CyberDefence24.pl otrzymał tytuł #DigitalEUAmbassador (Ambasadora polityki cyfrowej UE). Jeśli są sprawy, które Was nurtują; pytania, na które nie znacie odpowiedzi; tematy, o których trzeba napisać – zapraszamy do kontaktu. Piszcie do nas na: .