Afera Pegasusa. Zawiadomienie do 30 podsłuchiwanych osób

„Te listy faktycznie dzisiaj wyjdą. Osoby, które są na tej liście będą powiadomione o tym, że mają status świadka w postępowaniu, które jest prowadzone przez Mazowiecki Wydział Zamiejscowy Przestępczości Zorganizowanej” - powiedział minister sprawiedliwości, prokurator generalny.

Przypomniał, że w ramach tego wydziału Prokuratury Krajowej prowadzone są prace Zespołu Śledczego ds. Pegasusa. „Natomiast to już od tych osób, jak już one odbiorą korespondencję, zależy to, czy podejmą dalsze działania w tym kontekście, czy będą też ujawniały publicznie ten fakt, że taki list właśnie dostały i że były objęte tego typu działaniami” - dodał Bodnar.

Przypomniał, że listy polecone w tej sprawie trafią do grupy ok. 30 osób. „W tym pierwszym zestawie chcemy wysłać to do 30 osób, natomiast ta skala jest oczywiście znacznie większa” - zaznaczył prokurator generalny. Jak dodał, w grupie ok. 30 osób, do których w piątek zostaną wysłane listy, są przedstawiciele „różnych środowisk zawodowych”.

W przyszłym tygodniu raport dot. kontroli operacyjnej

Prokurator generalny podał też, że w przyszłym tygodniu przedstawi w parlamencie - marszałkowi Sejmu i marszałkowi Senatu - raport dotyczący stosowania przez służby kontroli operacyjnej oraz Pegasusa. „I wtedy będzie ujawniona cała kompleksowa liczba, jak często był stosowany Pegasus w Polsce” - zapowiedział Bodnar.

Prokurator krajowy Dariusz Korneluk, który był obecny na spotkaniu z szefem MS w Lublinie, poinformował, że listy zawiadamiające o użyciu Pegasusa są wysyłane w formie „wezwania w charakterze świadka” do tych osób, które zostały wskazane przez zespół prowadzący śledztwo. „To nie jest nic skomplikowanego, jest to wezwanie w charakterze świadka, ale z opisem, czego sprawa dotyczy i możliwie zgodnego oczywiście z procedurą karną” - wyjaśnił prokurator.

Podał też, że śledztwo dotyczące „użycia środka techniki operacyjnej, jakim był Pegasus” jest na etapie początkowym. „Zgromadzony jest materiał dowodowy i teraz w tej chwili trudno też określić, jak szeroki krąg osób będzie objęty, jeśli mowa o osobach pokrzywdzonych” - zaznaczył.

30 osób podsłuchiwanych Pegasusem

O tym, że w najbliższych dniach prokuratura powiadomi ok. 30 osób, że były podsłuchiwane przez Pegasusa, Bodnar informował też w ubiegłym tygodniu. „Musimy mieć absolutną pewność czy prawdopodobieństwo graniczące z pewnością, że po prostu Pegasus był w stosunku do niektórych osób nadużywany, żebyśmy mogli te osoby powiadomić o tym, że są pokrzywdzonymi w postępowaniu prowadzonym przez prokuratora” - mówił w Radiu Zet.

Dodał, że osoby te, jako pokrzywdzeni, będą mogły przystąpić do postępowania prokuratorskiego. „Będą też mogły poinformować opinię publiczną o tym, że taką informację dostały, co się wiąże z różnymi konsekwencjami, bo nie tylko będą mogły o tym opowiadać, ale też będą mogły się domagać wyjaśnień. Będą mogły także ewentualnie wnieść powództwo odszkodowawcze przeciwko państwu polskiemu” - powiedział.

Była zgoda sądu

Minister zwrócił także uwagę, że w każdym przypadku inwigilacji tych ok. 30 osób była zgoda sądu na użycie Pegasusa. Zastrzegł jednak, że zgoda sądu „mogła być wyłudzona”. Wyjaśnił, że np. sądowi mogły być przestawione informacje o podejrzeniu popełnienia przestępstwa, które nie miały pokrycia w rzeczywistości.

„Albo na przykład, jeżeli te działania zostały podjęte, to okazało się, że później żadne jakieś dalsze czynności prawne nie były prowadzone (…). Albo działania były po prostu ewidentnie nieproporcjonalne, czyli na przykład zdecydowano się na wykorzystanie techniki w sprawie, która się do tego w żaden sposób nie nadawała, bo była jakiejś miałkiej wagi” - mówił.

System Pegasus

Pegasus to system, który został stworzony przez izraelską firmę NSO Group do walki z terroryzmem i zorganizowaną przestępczością. Przy pomocy Pegasusa można nie tylko podsłuchiwać rozmowy z zainfekowanego smartfona, ale też uzyskać dostęp do przechowywanych w nim innych danych, np. e-maili, zdjęć czy nagrań wideo oraz kamer i mikrofonów.

Według ogłoszonych na przełomie 2021/2022 informacji przez działającą przy Uniwersytecie w Toronto grupy Citizen Lab, za pomocą oprogramowania Pegasus w Polsce byli inwigilowani m.in. mec. Roman Giertych (obecnie także poseł KO), prokurator Ewa Wrzosek i ówczesny senator KO Krzysztof Brejza (obecnie europoseł), a także lider AgroUnii Michał Kołodziejczak (obecnie wiceminister rolnictwa).

W ostatnich tygodniach pojawiły się informacje, że wśród osób inwigilowanych przez służby specjalne w czasie, gdy nadzorowali je Mariusz Kamiński i Maciej Wąsik, byli nie tylko przeciwnicy ówczesnej władzy, ale też prominentni politycy PiS. W mediach pojawiały się również informacje, jakoby system miał być używany do inwigilacji wielu innych polityków, a także obywateli.

Komisja śledcza ds. Pegasusa

Na łamach CyberDefence24 na bieżąco opisujemy działania komisji śledczej ds. Pegasusa w Polsce. Jej kolejne obrady zaplanowano na nadchodzący tydzień, ale posiedzenie będzie miało charakter zamknięty. Chodzi o przesłuchanie Michała Wosia, byłego sekretarza stanu w Ministerstwie Sprawiedliwości w poprzednim rządzie. Będzie to kontynuacja z 27 marca br., o szczegółach pisaliśmy w tym materiale.

W środę 27 marca br. przed komisją śledczą ds. Pegasusa zeznawał także - w charakterze świadka były prezes NIK-u Krzysztof Kwiatkowski. Obecny senator KO przedstawił stosowną zgodę na ujawnienie informacji z kontroli, przeprowadzonej w sprawie Funduszu Sprawiedliwości i zakupu izraelskiego systemu przez CBA.

„Celem komisji nie jest uderzenie w pracę służb specjalnych jako takich czy odebranie im narzędzi pracy. Każdej sprawie przyjrzymy się w sposób indywidualny - czy były podstawy do zastosowania Pegasusa. Pracowałam jako funkcjonariusz, stosowałam kontrolę operacyjną i wyobrażam sobie, co czują dziś funkcjonariusze. Docierają do mnie sygnały z tych środowisk i ja tego nie ignoruję. My musimy doprowadzić do odbudowy zaufania do służb specjalnych” - mówiła w rozmowie z CyberDefence24.pl Magdalena Sroka, posłanka PSL (Trzecia Droga), przewodnicząca komisji śledczej ds. Pegasusa.

Serwis CyberDefence24.pl otrzymał tytuł #DigitalEUAmbassador (Ambasadora polityki cyfrowej UE). Jeśli są sprawy, które Was nurtują; pytania, na które nie znacie odpowiedzi; tematy, o których trzeba napisać – zapraszamy do kontaktu. Piszcie do nas na: [email protected].