Cyberbezpieczeństwo
Wraca spór o księgi wieczyste. Apel do posłów i posłanek
Sprawa numerów ksiąg wieczystych utknęła w Naczelnym Sądzie Administracyjnym. O powszechny dostęp do nich walczy Waldemar Izdebski, były Główny Geodeta Kraju (GGK). Stara się, aby sprawa ruszyła z miejsca. Po drugiej stronie jest Prezes UODO, który stoi na straży ochrony danych osobowych.
Sprawa sięga 2020 roku. Ówczesny Prezes Urzędu Ochrony Danych Osobowych Jan Nowak nakazał GGK zaprzestanie udostępniania numerów ksiąg wieczystych (KW) na portalu geoportal.gov.pl (GEOPORTAL2). PUODO uznał, że stanowią one dane osobowe.
Czytaj też
AKTUALIZACJA 05.10, GODZ. 14:50
Na podstawie numerów ksiąg wieczystych możemy zyskać dostęp nie tylko do informacji o nieruchomości, ale też do imienia i nazwiska właściciela, imion rodziców, numeru PESEL, adresu nieruchomości i innych danych, takich jak wysokość zadłużenia.
Niewątpliwie upublicznienie na portalu internetowym GEOPORTAL2 (geoportal.gov.pl) numerów ksiąg wieczystych wraz z linkiem, który bezpośrednio pozwala każdemu na zapoznanie się danymi osobowymi (w zakresie: imienia i nazwiska, adresu, nr PESEL i często informacji o zadłużeniu) zawartymi w księgach wieczystych naraża bardzo dużą liczbę osób (których dane dotyczą) na kradzież ich tożsamości.
UODO
W związku z tym w 2020 roku PUODO uznał, że numery KW są zgodnie z prawem jawne, ale nie powinny być powszechnie dostępne. Nałożył też karę pieniężną na GGK w wysokości 100 tys. zł za naruszenie zasad przetwarzania danych osobowych zawartych w RODO.
Kolejne kary wobec GGK
Według innej decyzji, Główny Geodeta Kraju miał też utrudniać zbadanie legalności udostępniania numerów KW. Natomiast w 2022 roku Prezes UODO nałożył kolejną administracyjną karę pieniężną na Głównego Geodetę Kraju w wysokości 60 tys. złotych.
Ówczesny GGK został ponownie ukarany, ponieważ w kwietniu 2022 roku przez 48 godzin numery Ksiąg Wieczystych znów były dostępne w serwisie geoportal.gov.pl. Jak czytamy: „powodem było to tej sankcji było niezgłoszenie naruszenia ochrony danych osobowych organowi nadzorczemu oraz niepowiadomienie o nim osób, których dane osobowe zostały ujawnione”.
Czytaj też
Izdebski: kuriozalna sytuacja
Waldemar Izdebski nie zgadza się z żadną z tych decyzji, dlatego złożył skargę do NSA. Od tego czasu minęły trzy lata i sprawa nie ruszyła. W związku z tym były GGK 10 września br. zwrócił się do posłów i posłanek z prośbą o wsparcie i rozwiązanie „kuriozalnej sytuacji”.
Według Izdebskiego, decyzja PUODO „zmusza to obywateli do kupowania numerów KW w portalach komercyjnych, których jest już przynajmniej 10”. Ich listę wraz z cennikami opublikował na platformie X. Firmy są zarejestrowane m.in. na Seszelach, w Miami, Delaware czy Londynie.
Udostępnioną listę Izdebski nazywa „tabelą wstydu prezesa UODO”, ponieważ „zakaz publikacji numerów KW nie został zastosowany w stosunku do serwisów komercyjnych”. Dodatkowo - według byłego GGK - PUODO mógłby uchylić decyzję z 2022 roku na podstawie art. 154 k.p.a., ale tego nie robi.
UODO odpowiedziało na te zarzuty. Więcej na ten temat można przeczytać TUTAJ.
Ponieważ Prezes UODO @MiroWroblewski wciąż nie rozwiązuje problemu numerów Ksiąg Wieczystych, więc dzisiaj zwróciłem się do Posłów z prośbą o wsparcie i rozwiązanie tej kuriozalnej sytuacji, w której numery KW musimy kupować na Seszelach, Miami czy Londynie. Proszę o szerokie RT. pic.twitter.com/xhpnPDOUhv
— Waldemar Izdebski (@WaldekIzdebski) September 10, 2024
Czytaj też
Śledztwo ws. numerów KW
Warto jednak w tej sprawie dodać, że numer księgi wieczystej można uzyskać na kilka sposobów niewymagających zapłaty, m.in. w wydziale ksiąg wieczystych danego sądu rejonowego, o czym pisze Ministerstwo Sprawiedliwości (MS).
Z kolei portal prawo.pl w sierpniu 2023 roku uzyskał od MS informacje, że resort złożył „zawiadomienie do Prokuratury Okręgowej w Warszawie i ta prowadzi, pod nadzorem Prokuratury Krajowej, śledztwo, którego przedmiotem jest bezprawne przetwarzanie danych osobowych znajdujących się w dyspozycji administratorów serwisów internetowych, sprzedających dane z ksiąg wieczystych”.
Natomiast według informacji uzyskanych przez portal geoforum.pl, w listopadzie 2023 od Prokuratury Okręgowej w Warszawie: „postępowanie obecnie jest zawieszone wobec oczekiwania na wyniki międzynarodowej pomocy prawnej o którą zwrócono się do władz Stanów Zjednoczonych Ameryki”.
Śledztwo ma trwać od 2017 roku i dotyczyć serwisów księgiwieczyste.pl, ksiegiwieczyste.com, wieczyste.pl, ems-gov.pl oraz elektroniczne-ksiegi-wieczyste.pl.
Prokuratura Okręgowa w Warszawie udzieliła komentarza naszej redakcji w tej sprawie. Więcej na ten temat można przeczytać TUTAJ.
Czytaj też
NSA rozstrzygnie spór
Wszystko wskazuje na to, że spór między PUODO a Izdebskim rozstrzygnie NSA. W jego gestii jest ustalenie czy można uznać numery KW za dane osobowe i czy mogą być powszechnie dostępne w serwisie geoportal.gov.pl.
Serwis CyberDefence24.pl otrzymał tytuł #DigitalEUAmbassador (Ambasadora polityki cyfrowej UE). Jeśli są sprawy, które Was nurtują; pytania, na które nie znacie odpowiedzi; tematy, o których trzeba napisać – zapraszamy do kontaktu. Piszcie do nas na: [email protected].