Poseł naruszył RODO. Zareagowało UODO

19 maja 2025 roku w czasie kampanii prezydenckiej posłowie Dorota Arciszewska-Mielewczyk i Kazimierz Smoliński przeprowadzili w Urzędzie Miasta Sopotu kontrolę dotyczącą jednego z mieszkań komunalnych. 

Towarzyszyła im ekipa telewizyjna wPolsce24, nadająca relację na żywo. W trakcie składania zapytania posłowie ujawnili dokładny adres lokalu oraz numer księgi wieczystej. Następnie, podczas wypowiedzi medialnej przed urzędem, poseł Smoliński przekazał informacje o domniemanych eksmisjach z lokalu oraz o wcześniejszym zameldowaniu w nim premiera Donalda Tuska.

Prezes UODO Mirosław Wróblewski zwrócił uwagę, że działania te nie były niezbędne do realizacji mandatu poselskiego. Jak wskazał, poseł mógł wykonać kontrolę bez naruszania prywatności osób związanych z lokalem. Przypomniał też, że zgodnie z orzecznictwem ETPCz nawet osoby publiczne mają prawo do chronionej, choć ograniczonej, sfery prywatności.

Argumenty posła i stanowisko UODO

W odpowiedzi na wezwanie do złożenia wyjaśnień poseł Smoliński utrzymywał, że nie wiedział o transmisji na żywo. Tłumaczył również, że podstawą kontroli były doniesienia medialne, a informacje z CEIDG skojarzyły mu się z osobami mogącymi mieć związki rodzinne z premierem. Odpowiedzialnością za ujawnienie danych obciążył władze Sopotu, które jego zdaniem nie zapewniły warunków do spokojnego przeprowadzenia interwencji.

UODO jednoznacznie odrzucił te argumenty. Podkreślił, że poseł jako administrator danych musi wykazać legalną podstawę przetwarzania, w tym jego niezbędność dla realizacji celu. Sam dostęp do danych w CEIDG nie uprawnia do ich ujawniania, ponieważ rejestr ten służy transparentności obrotu gospodarczego, a nie celom politycznym. Urząd przypomniał też, że numer księgi wieczystej, mimo jawności ksiąg, nie jest informacją ogólnodostępną i jego pozyskanie wymaga wykazania interesu prawnego.

Brak podstaw prawnych do ujawnienia danych

UODO zauważył, że poseł nie wykazał żadnej z przesłanek legalizujących przetwarzanie danych z art. 6 ust. 1 RODO. Co więcej, ujawnienie danych w obecności kamer nie miało żadnego znaczenia dla skuteczności interwencji. Urząd skomentował również wyjaśnienie dotyczące folii ochronnej na ekranie telefonu. Środek ten nie chroni danych odczytywanych na głos w obecności osób postronnych, co miało miejsce w tej sytuacji.

Według UODO całość wypowiedzi posła wskazuje, że ujawnienie danych nie było ani konieczne, ani związane z deklarowanym celem kontroli. W ocenie organu działania posła mogły niekorzystnie wpłynąć na prywatność osób powiązanych z lokalem, a jednocześnie nie przyniosły żadnej wartości dodanej z perspektywy mandatu poselskiego.

Upomnienie i obszerna argumentacja prawna

W rezultacie Prezes UODO nałożył na posła upomnienie. Do decyzji dołączono szczegółową argumentację prawną, mającą pomóc w zrozumieniu charakteru naruszenia i zasad legalnego przetwarzania danych przez osoby pełniące funkcje publiczne.

Urząd podkreślił, że obowiązki wynikające z RODO dotyczą również parlamentarzystów, a standard ochrony danych musi być respektowany również w trakcie interwencji poselskich prowadzonych w obecności mediów.