Spoofing telefoniczny. Ofiarami Stanowski i Mentzen

Spoofing to technika, której celem jest sprawienie, by odbiorca danej wiadomości otrzymał fałszywą informację od jej nadawcy. Najczęściej wykorzystywany jest w atakach socjotechnicznych, w których atakujący podszywają się pod określoną osobę lub podmiot (np. firmę, instutucję państwową) w wiadomościach e-mail, SMS oraz w połączeniach telefonicznych (wyróżniamy spoofing tekstowy oraz telefoniczny).

Jak wygląda schemat ataku? Ofiara na swoim telefonie widzi nieznany numer, bądź numer osoby z jej książki adresowej, a po odebraniu telefonu głos z syntezatora kieruje wobec niej lub jej rodziny groźby karalne. Regularnie na łamach CyberDefence24 opisujemy schematy działania oszustów, którzy próbują się podszywać pod bliskie osoby, pracownika banku, policjantkę czy dowolną instytucję. Cel - poza wyłudzeniem danych - może być różny, może to być także np. wzbudzenie strachu.

Fala oszustw

W 2022 roku skala spoofingu przybrała masowy wymiar i dotknęła szczególnie osoby publiczne, które nagłaśniały to w mediach społecznościowych. Wraz z kolejnymi atakami np. na Dorotę Brejzę (żonę Krzysztofa Brejzy); Pawła Wojtunika czy Borysa Budki, pojawiały się kolejne.

„Charakterystyczne było to, że ofiarami spoofingu były osoby wypowiadające się w mediach społecznościowych na tematy wrażliwe społecznie, kontrowersyjne albo uczestniczyły w zwalczaniu cyberprzestępczości (np. prokuratorzy czy policjanci). Czy dotyka to zwykłych obywateli? Myślę, że w dużo mniejszym stopniu. Moim zdaniem wspomniana kampania była przygotowana pod znane osoby i spersonalizowana – dotyczyła bieżących problemów Polski” – oceniał w wywiadzie z naszym serwisem Komendant Centralnego Biura Zwalczania Cyberprzestępczości, nadinsp. Adam Cieślak, pytany o walkę z cyberprzestępczością, w tym z problemem spoofingu w Polsce.

Jednak codziennie ten rodzaj oszustwa może dotknąć bliskich nam osób, dlatego tak ważna jest edukacja w tym zakresie. O tym, czym jest spoofing i gdzie zgłosić ataki pisaliśmy w tym artykule.

Stanowski i Mentzen ofiarami spoofingu

W nocy z soboty na niedzielę (z 13 na 14 kwietnia) dziennikarz i właściciel Kanału Zero na YouTube Krzysztof Stanowski poinformował, że ktoś podszywał się pod jego numer telefonu, rzekomo twierdząc, że „poćwiartował on żonę”.

„Bardzo miła wizyta policji w nocy. Dostali telefon z mojego numeru, że… poćwiartowałem żonę. Potem jeszcze sporo innych zgłoszeń, rzekomo ode mnie. Funkcjonariuszom bardzo dziękuję za rozsądek i że nie obudzili mi dzieci. Definitywnie trzeba poprzedni numer dezaktywować” - napisał w sieci.

Podobną sytuację opisywał Sławomir Mentzen, polityk Konfederacji 11 kwietnia br.

„To jest coraz mniej zabawne. Przyjechała dziś do mnie do firmy policja z informacją, że ktoś podszył się pod mój stary numer telefonu i zadzwonił do szpitala z informacją, że jest tam bomba” - poinformował na platformie X.

Wcześniej zarówno dziennikarz, jak i polityk udostępniali numery dzwoniących do nich osób na platformie X. Niektórzy internauci zwracali uwagę, że mogły one nie należeć do wykonujących połączenia (a także te osoby mogły paść ofiarą spooferów).

Będzie mniej spoofingu i smishingu?

Czy w zwalczaniu tego typu oszustw pomogą regulacje? Przyjęcie ustawy o zwalczaniu nadużyć w komunikacji elektronicznej ma być właśnie zmniejszenie skali smishingu, phishingu czy spoofingu. Więcej o tym przeczytacie w tym tekście.

Serwis CyberDefence24.pl otrzymał tytuł #DigitalEUAmbassador (Ambasadora polityki cyfrowej UE). Jeśli są sprawy, które Was nurtują; pytania, na które nie znacie odpowiedzi; tematy, o których trzeba napisać – zapraszamy do kontaktu. Piszcie do nas na: [email protected].