#CyberMagazyn: Szukasz prezentu? Podaruj książkę o dezinformacji

Od brytyjskiego salonu po salony dziennikarstwa śledczego

Brown Moses, autor internetowych śledztw, powstających w zaciszu jego londyńskiego salonu, po dwóch latach anonimowej działalności zrzucił maskę i przebojem wtargnął na salony profesjonalnego dziennikarstwa śledczego. Pod maską krył się nie kto inny jak Eliot Higgins, dziś powszechnie znany jako założyciel Belligcat.

W swojej książce „Bellingcat: ujawniamy prawdę w czasach postprawdy” Higgins opisuje swoją przemianę od zwykłego pracownika biurowego, który w wolnym czasie hobbystycznie zajmował się wojną w Syrii, do jednego z najwybitniejszych analityków, który rzucił więcej światła na tajemnicze wydarzenia, o których mówił cały świat.

Higgins umożliwia nam wgląd w kulisy śledztw, dzięki którym ustalono m.in. osoby odpowiedzialne za zestrzelenie malezyjskiego samolotu pasażerskiego nad Ukrainą w 2014 roku, czy za próbę zabójstwa Siergieja Skripala w Wielkiej Brytanii w 2018 roku.

Książka w świetny sposób obrazuje potęgę internetu, który w połączeniu z cierpliwością i uporem analityka, może on stać się doskonałym orężem w walce o prawdę.

W jednym z odcinków Podcastu Demagoga możesz posłuchać rozmowy z Eliotem Higginsem. Wyjaśnił on tam m.in., dlaczego ujawnianie rosyjskich szpiegów wcale nie jest trudne.

Czy serwisy społecznościowe zepsuły demokrację?

Momentami podczas śledzenia mediów społecznościowych można odnieść wrażenie, że zachodni wzorzec demokracji przeżywa pewnego rodzaju kryzys. W dobie internetu każdy może zostać "ekspertem od wszystkiego". W szumie informacyjnym można łatwo zagubić treści prawdziwe i naprawdę istotne. Do podobnych wniosków doszedł Christopher Wylie – autor „Mindfck. Cambridge Analytica, czyli jak popsuć demokrację”.

Autor, jeden z twórców firmy Camridge Analityka, między innymi przysłużył się do zwycięstwa Donalda Trumpa w wyborach z 2016 roku. Wszystko to dzięki, „ mikrotargetowaniu ” - kierowanie wybranego komunikatu dla wąskiej grupy odbiorców-wyborców.

Wylie stawia w swojej książce niewygodne pytania o odpowiedzialność cyfrowych gigantów z Doliny Krzemowej za dane, którymi zarządzają. Jedna z nich, Facebook, udostępniła Cambridge Analityce miliony danych amerykańskich użytkowników, bez ich pełniej wiedzy i świadomej zgody.

Publikacja Wylie’a, który zwrócił uwagę na problem nieodpowiedzialności mediów społecznościowych, pozostaje aktualna choćby ze względu na platformę TikTok. Algorytm TikToka po 40 minutach zwykłego użytkowania podsuwa fałszywe informacje. Aplikacja ta wysyła dane milionów użytkowników do Chin i nie umożliwia kontroli ich dalszych losów.

Skandynawska sielanka i rosyjskie trolle

Finlandia — najszczęśliwszy kraj na świecie, z którego pochodzi twórca Linuxa i gdzie powstała Nokia nie jest jedynie sielankową krainą.

Jessikka Aro, dziennikarka publicznej telewizji Yle, stała się obiektem ataków w internecie, gdy zaczęła bliżej przyglądać się rosyjskiej dezinformacji i propagandzie w infosferze. Po trzech latach pracy nad rosyjską dezinformacją Aro musiała opuścić Finlandię, ponieważ tamtejsze służby nie były w stanie zagwarantować jej bezpieczeństwa.

W książce „Trolle Putina. Prawdziwe historie z frontów rosyjskiej wojny informacyjnej” Aro opowiedziała o rosyjskiej dezinformacji niezwykle szeroko, nie skupiając się jedynie na prostych fake newsach i tytułowych trollach. Przeczytamy w niej m.in. o akcji rozpowszechniania zmanipulowanych nagrań litewskiego dyplomaty Renatasa Juškii, który był aktywnie zaangażowany w tworzenie organizacji demokratycznych na Białorusi.

Co gotowa była zrobić Rosja, aby wstrzymać niewygodne publikacje pewnego norweskiego dziennikarza? Jakie działania podejmują rosyjskie służby wobec zachodnich mediów, które zanadto krytykuję Kreml? Odpowiedzi należy szukać właśnie w książce Aro.

Jessikka Aro, podobnie jak Eliot Higgins, gościła w Podcaście Demagoga , gdzie oceniła, kto jest stroną zwycięską w wojnie informacyjnej z Rosją.

Wojna, której nie zobaczysz, ale na pewno ją odczujesz

Cyberprzestrzeń jest uznawana za teatr działań zbrojnych. Podobny punkt widzenia przedstawia Nicole Perlroth, reportażystka z redakcji New York Timesa i autorka książki „Cyberbroń i wyścig zbrojeń”.

Do tej pory zagrożenia wynikające ze sfery cyber kojarzyły się głównie z włamaniami na konta bankowe lub utratą dostępu do maila. Co prawda to faktycznie najczęstsze zagrożenia, z jakimi możemy się spotkać, aczkolwiek to jedynie wierzchołek góry lodowej.

Książka Perlroth prostym sposobem wprowadza nas w świat cyberprzestępców do wynajęcia, agencji rządowych produkujących najróżniejszą cyfrową broń. Oparciem dla Perlroth było 300 wywiadów, które w ciągu 7 lat przeprowadziła z hakerami (black hat), decydentami politycznymi oraz funkcjonariuszami służb.

Jak Iran odpowiedział USA za zniszczenie wirówek do wzbogacania uranu? Jak opowiada Perlroth, karę za ten atak poniosła firma o wartości pięciokrotnie większej niż Apple - Saudi Aramco (ta sama, która niedawno kupiła duży pakiet akcji Lotosu). W wyniku ataku hakerzy usunęli dane, uniemożliwili dostęp do kont mailowych oraz zniszczyli firmowe komputery.

Książka zabiera nas w różne lokacje, rozrzucone po całym świecie. USA, Ukraina, Izrael, ZEA, Finlandia czy nawet Argentyna – w każdej z tych lokalizacji dzieje się historia tak samo fascynująca, jak i przerażająca.

Autor: Dominik Komander, Stowarzyszenie Demagog

Serwis CyberDefence24.pl otrzymał tytuł #DigitalEUAmbassador (Ambasadora polityki cyfrowej UE). Jeśli są sprawy, które Was nurtują; pytania, na które nie znacie odpowiedzi; tematy, o których trzeba napisać – zapraszamy do kontaktu. Piszcie do nas na: [email protected].