Polska stawia na technologię kwantową. Startuje Klaster Q

Podczas spotkania na Uniwersytecie Warszawskim ogłoszono powstanie Klastra Q, który zakłada porozumienie różnych środowisk, pracujących nad rozwojem technologii kwantowych. Gości przywitał prof. dr hab. Alojzy Z. Nowak, rektor UW.

„To wielki dzień dla Uniwerystetu Warszawskiego, dla nowych technologii. Wierzę, że to także wielki dzień dla Warszawy i całej Polski. Wierzę, że fizyka kwantowa będzie odgrywała jeszcze większą rolę w przyszłości” – oświadczył rektor w czasie swojego przemówienia.

Dodał, że inicjatywa łączy cztery grupy interesariuszy: badaczy, instytucje państwowe, ale także przemysł i tych, którzy kiedyś będą korzystali z efektów pracy konsorcjum.

„Do tej pory nieczęsto to się zdarzało. Wydawało się, że na uczelniach pozostaje pewna grupa osób, która nie może mieć bezpośredniego zastosowania w biznesie. Z kolei do biznesu idą zainteresowani zarobkami. To się zmieniło, widzimy tego efekty” – stwierdził prof. dr hab. Alojzy Nowak.

Z kolei Maciej Małecki, sekretarz stanu w Ministerstwie Aktywów Państwowych obecny podczas spotkania stwierdził, że inicjatywa to ważny moment „nie tylko dla fizyki kwantowej, ale też dla biegu gospodarczego naszej ojczyzny”.

„Spotyka się polska nauka, polski przemysł i polskie państwo. Dziś, kiedy mówimy o postępie w szyfrowaniu kwantowym, możemy z nadzieją patrzeć na postępy w medycynie, ale też na uratowane życia konkretnych ludzi” – ocenił.

Profesor z szansami na Nagrodę Nobla

Gościem konferencji był także prof. Artur Ekert, współtwórca kryptografii kwantowej, który podkreślił, że ważnym jest, aby spotykały się osoby ze środowiska naukowego, biznesowego oraz rządu i „mogły posłuchać tego, co mówią obie strony”. Jest on też członkiem Rady Naukowej Centrum Optycznych Technologii Kwantowych na UW.

„Z mojego doświadczenia wynika, że relatywnie łatwo jest robić naukę, znacznie trudniej jest przełożyć to na pewne zastosowanie. Do tego potrzebna jest dobra wola instytucji. Moje doświadczenie z Wielkiej Brytanii, z wczesnych lat kryptologii kwantowej: moi koledzy chcieli zrobić prototyp kryptografii kwantowej. Wymagało to dobrej woli, aby ludzie z rządu i naukowcy mogli rozwiązać pewne sprawy. Dobrze jest słuchać, że Polska ma potencjał w tej dziedzinie, może mamy trochę spóźniony start, ale też świetnych ludzi. Polska nauka, jeśli chodzi o kwanty, ma bardzo dobrych ludzi, światowej sławy fizyków w tej dziedzinie” – ocenił prof. Artur Ekert.

Do Klastra dołączyli: Uniwersytet Jagielloński, Uniwersytet Mikołaja Kopernika w Toruniu, Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu, Uniwersytet Gdański, Politechnika Wrocławska; Instytut Fizyki PAN i Centrum Fizyki Teoretycznej PAN, a także firmy: Beit, Exatel, Fibrain, Nanores, ORCA COMPUTING, QNA Technology, Quantum Blockchains, Quantum Flytrap, Quantum Optical Technologies, Sequre Quantum; Syderal Polska.

Exatel będzie wspierał spółki w Klastrze

Dr Nikodem Bończa Tomaszewski, prezes Exatela, jednej ze spółek, które należą do Klastra, zadeklarował, że firma będzie wspierała inne, mniejsze podmioty i pełniła funkcję koordynacyjno-opiekuńczą i „pomagała w przełamywaniu lodów na drodze biznesowej”.

„Widzimy kwestie rozwoju technologii kwantowych praktycznie tak samo. Wszyscy zdajemy sobie sprawę z doniosłości chwili. Próbujemy zbudować całą gałąź przemysłu w oparciu o naukę” - zaznaczył. Jako przykład dziedziny, którą Polska zainteresowała się, ale z opóźnieniem podał sieć piątej generacji (5G) i wyraził nadzieję, że tym razem tak nie będzie i „uda się wyrwać z pułapki średniego wzrostu”.

„Jako kraj mamy wszystko, aby do tego wyścigu przystąpić. Mamy mocne środowiska naukowe, firmy, wolę naukowców do publikowania, jak i monetyzowania, mamy wsparcie ze strony rządu, który mówi, że nie boi się tego typu przedsięwzięć. Jeśli Polska ma się wyrwać z pułapki średniego wzrostu, to musimy odważnie podejmować tego typu inicjatywy” – zaznaczył.

Jak się dowiedzieliśmy, klaster ma charakter otwarty, jeśli jakieś firmy chciałyby dołączyć do konsorcjum i pracują nad technologią kwantową, nadal mogą to zrobić.

Dr Nikodem Bończa Tomaszewski przekazał nam, że prace Klastra zaczną się od przeglądu badań, które już się zakończyły lub są w trakcie i prowadzone są przez poszczególnych członków konsorcjum, którzy następnie „zastanowią się, jak można przejść do fazy aplikacyjnej i jakie środki są do tego potrzebne”.

„Exatel oczywiście najbardziej interesuje ta część biznesowa, czyli moment kiedy przejdziemy od fazy publikacji do monetyzacji. Jako firma jesteśmy zainteresowani wszelkimi technologiami związanymi z telekomunikacją, takimi jak np. szyfrowanie kwantowe, komunikacja satelitarna przy pomocy technologii kwantowych; daje to także pewny ogląd w zakresie sensorów kwantowych i możliwość realizacji technologii światłowodowej. Oczywiście będziemy wspierali członków klastra także w rozwoju technologii, daleko wykraczających poza technologie telekomunikacyjne” – powiedział prezes Exatela w rozmowie z CyberDefence24.pl.

Fizyka kwantowa i technologie kwantowe określane są jako największe naukowe wyzwania, mające szansę zrewolucjonizować XXI wiek. Jako dziedziny, które mogą zmienić przyszłość wskazuje się nie tylko wspomnianą już telekomunikację, ale także medycynę, logistykę, finanse czy chemię, nie wspominając o komputerach kwantowych.

W przyszłości mogą one posłużyć nie tylko do celów deszyfracji obecnie wykorzystywanych zabezpieczeń, ale i do rozwoju uczenia maszynowego oraz projektowania nowych materiałów produkcyjnych, wynajdywania leków i innych czynności, w których rolę odgrywa szybkość obliczeń i moc zdolna zmobilizować do działania rozbudowane algorytmy. Więcej na ten temat piszemy w tym tekście.

/NB

Chcemy być także bliżej Państwa - czytelników. Dlatego, jeśli są sprawy, które Was nurtują; pytania, na które nie znacie odpowiedzi; tematy, o których trzeba napisać - zapraszamy do kontaktu. Piszcie do nas na: [email protected]. Przyszłość przynosi zmiany. Wprowadzamy je pod hasłem #CyberIsFuture.