Zmiany w dostępie do danych i weryfikacji tożsamości. Rząd przyjął projekt ustawy

W połowie kwietnia br. w wykazie prac legislacyjnych i programowych Rady Ministrów pojawił się projekt jednej z ustaw deregulacyjnych przedstawiony przez resort cyfryzacji. Po etapie konsultacji, na którym swoje uwagi zgłosiło kilka podmiotów prywatnych jak i publicznych, a także uzgodnień z innymi instytucjami, dokument trafił na początku maja do Stałego Komitetu Rady Ministrów.

Projekt deregulacyjny przyjęty przez rząd

Ostatecznie, rząd przyjął projekt na posiedzeniu w dniu 13 maja 2025 roku. Jak wynika ze słów odpowiedzialnego za projekt wiceministra cyfryzacji Dariusza Standerskiego, zmiany są odpowiedzią na „realne potrzeby ludzi i instytucji” oraz wpłyną na codzienne doświadczenie obywateli w kontakcie z państwem. 

„Pokazujemy, że państwo cyfrowe może być szybkie, mądre i służyć ludziom tam, gdzie naprawdę tego potrzebują. To realna zmiana, którą każdy zobaczy nie w ustawie, ale przy okienku, w banku i w aplikacji” – przekazał wiceszef resortu w swojej wypowiedzi.

Mniej administracyjnych formalności

Projekt ustawy wprowadza zmiany w kilku obszarach. W jednym z nich dostęp do danych z rejestrów Ministra Cyfryzacji będzie możliwy bez decyzji administracyjnej, jeżeli dane mogą zostać udostępnione – eliminuje się niepotrzebną biurokrację. 

Wydawanie decyzji zostanie ograniczone jedynie do sytuacji, gdy będzie odmowa lub cofnięcie zgody. Ministerstwo Cyfryzacji wskazuje, że nowe procedury mają obowiązywać m.in. w przypadku rejestru PESEL, CEPiK, ewidencji ludności, Rejestru Dowodów Osobistych czy zastrzeżeń numerów PESEL.

Jednocześnie resort zapewnia, że uproszczenie ścieżki decyzyjnej nie spowoduje obniżenia bezpieczeństwa danych.

„Każdy przypadek udostępnienia danych będzie nadal poprzedzony sprawdzeniem, czy wniosek spełnia wymogi przewidziane w ustawie” – wyjaśnia Ministerstwo. Podtrzymana zostanie też możliwość odwołania się od negatywnej decyzji.

Lepsza weryfikacja tożsamości i uproszczenie procedur

Zmiany mają zajść także w zakresie dowodów osobistych. Firmy z sektora prywatnego, takie jak np. banki, będą mogły uzyskać dostęp do zdjęcia twarzy danej osoby, które znajduje się w Rejestrze Dowodów Osobistych, wyłącznie w celu weryfikacji tożsamości. 

Fotografia z rejestru będzie mogła zostać porównana z tą, która widnieje na dokumencie fizycznym, i pozwoli wyeliminować fałszerstwa. Sam dostęp będzie możliwy wyłącznie za zgodą ministra cyfryzacji, zaś firmy weryfikujące tożsamość nie będą mogły jej przechowywać w swoich zasobach.

Lekko zmodyfikowano również formalności związane z wymianą dowodu. Do tej pory obywatel po wyrobieniu nowego dokumentu tożsamości musiał powiadomić swój bank czy kasę oszczędnościowo-kredytową o tym fakcie. Zmiany wprowadzają automatyczne przekazywanie takich informacji do systemów instytucji finansowych, zaś liczba podmiotów uprawnionych do ich otrzymania została zmniejszona.

Projekt ma także umożliwić powstanie jednego centralnego rejestru obywateli polskich przebywających poza granicami kraju. Odpowiedzialny za jego prowadzenie będzie minister właściwy do spraw zagranicznych, zaś wszystko będzie odbywało się poprzez system teleinformatyczny, m.in. z wykorzystaniem aplikacji mObywatel. Ma pomóc w zarządzaniu w razie sytuacji kryzysowych, np. w postaci kontaktu konsula z osobami w zagrożonym regionie.

Serwis CyberDefence24.pl otrzymał tytuł #DigitalEUAmbassador (Ambasadora polityki cyfrowej UE). Jeśli są sprawy, które Was nurtują; pytania, na które nie znacie odpowiedzi; tematy, o których trzeba napisać – zapraszamy do kontaktu. Piszcie do nas na:[email protected].