Sztuczna inteligencja po polsku. Instytut IDEAS o krok bliżej

Projekt rozporządzenia powołującego Instytut Badawczy IDEAS pojawił się w wykazie prac programowych Rady Ministrów. O tym fakcie poinformował wiceminister cyfryzacji dr Dariusz Standerski.

Powstanie Instytutu IDEAS zostało zapowiedziane już w zeszłym roku, na kanwie afery wokół IDEAS NCBR, co zakończyło się odejściem z instytucji jej założyciela i pierwszego szefa prof. Piotra Sankowskiego, ale i cenionych naukowców.

Ostatecznie w połowie grudnia szef resortu nauki Dariusz Wieczorek - utożsamiany ze sprawą - złożył rezygnację, a z kolei w połowie stycznia br. Maciej Gdula został odwołany ze stanowiska.

Ministerstwo Cyfryzacji zapowiedziało, że podejmie kroki, aby działać na rzecz rozwoju branży sztucznej inteligencji w Polsce, także pod kątem badawczym, a nie tylko wdrożeniowym. Właśnie dlatego ma powstać Instytut IDEAS (IDEAS NCBR pozostaje - red.) na czele którego stanie wspomniany już prof. Sankowski.

Działania na rzecz rozwoju AI

W resorcie cyfryzacji za ten projekt odpowiada wiceminister dr Dariusz Standerski. W rozmowie z naszym serwisem mówił: „Ten rok to będzie również pierwszy rok funkcjonowania zarówno Funduszu Sztucznej Inteligencji, Instytutu IDEAS, jak i Komisji Rozwoju i Bezpieczeństwa Sztucznej Inteligencji. To także rokprzygotowania piaskownicy regulacyjnej dla AI. To są duże wyzwania”.

Z kolei na pytanie czy jest już ustalona data powstania Instytutu IDEAS odpowiedział, że trwają procesy legislacyjne, więc trudno wskazywać na konkretną datę.

„Bardziej zależy mi na tym, aby rozporządzenie zostało wydane raz a dobrze. Aby wszystkie uwagi i wątpliwości legislacyjne zostały rozwiane. Po raz pierwszy tworzymy instytut badawczy na podstawie ustawy z 2010 roku. Do tej pory tego nie ćwiczono. Chcemy zrobić to tak, aby IDEAS służył nam przynajmniej tak długo, jak Instytut Łączności. Dlatego chcemy zrobić to dobrze” - deklarował w wywiadzie z nami.

Rada Ministrów zajmie się projektem

Projekt rozporządzenia powołującego Instytut Badawczy IDEAS pojawił się w wykazie prac legislacyjnych i programowych Rady Ministrów. Jak czytamy, ma być odpowiedzią na”zdefiniowane problemy w zakresie prowadzenia badań o strategicznym znaczeniu dla gospodarki oraz bezpieczeństwa i obronności państwa”.

Wśród głównych wyzwań wskazano na: brak kompleksowego i systemowego podejścia do badań nad sztuczną inteligencją (AI); brak programu zapobiegającego odpływowi potencjału naukowego i badawczego; brak konsolidacji i integracji grup badawczych oraz inicjatyw naukowych zajmujących się sztuczną inteligencją; brak stabilnego i adekwatnego finansowania dla badań nad AI; brak wymaganej infrastruktury wspierającej interdyscyplinarne badania nad AI; ograniczona współpraca międzynarodowa w obszarze AI; brak lidera instytucjonalnego w obszarze badań nad AI w Polsce; brak efektywnych mechanizmów transferu technologii z badań nad AI do gospodarki; niedostateczna liczba wykwalifikowanych specjalistów w dziedzinie AI.

Z kolei jako cel projektu wyznaczono stworzenie ram prawnych umożliwiających utworzenie Instytutu Badawczego IDEAS i „wyposażenie go w kompetencje w zakresie prowadzenia działalności naukowej i wspieranie rozwoju młodych kadr naukowych”. Ma to także przyczynić się do rozwoju kadry naukowej i eksperckiej w zakresie AI.

Nadzór nad Instytutem Badawczym IDEAS ma sprawować dwóch ministrów – minister właściwy do spraw informatyzacji (czyli minister cyfryzacji - red.) oraz minister obrony narodowej.

Takie podejście jest wynikiem horyzontalnego charakteru sztucznej inteligencji, która wpływa na kluczowe obszary funkcjonowania państwa, takie jak bezpieczeństwo narodowe oraz cyfrowa transformacja. Sztuczna inteligencja jest technologią przełomową, która w sposób bezpośredni oddziałuje zarówno na aspekty strategiczne związane z obronnością, jak i na rozwój gospodarki cyfrowej oraz infrastruktury technologicznej. Wspólny nadzór obu ministrów umożliwi uzyskanie doskonałej synergii w podejściu do zarządzania i rozwoju tej technologii, a także zapewni skuteczną realizację priorytetów państwowych. W kontekście Ministerstwa Obrony Narodowej sztuczna inteligencja ma kluczowe znaczenie dla wzmocnienia bezpieczeństwa narodowego. Z kolei w ramach Ministerstwa Cyfryzacji, sztuczna inteligencja stanowi fundament transformacji cyfrowej Polski. Technologie AI wspierają rozwój inteligentnych miast, cyfrowej administracji publicznej oraz innowacyjnych usług dla obywateli i przedsiębiorstw.
założenia projektu rozporządzenia dot. Instytutu IDEAS

Instytut IDEAS

Instytut ma się skupić na badaniach z obszaru sztucznej inteligencji, widzenia maszynowego, grafiki komputerowej czy przetwarzanie języka naturalnego oraz na technologiach przełomowych, a także na upowszechnianiu wyników prac z tych dziedzin.

Celem ma być zwiększanie innowacyjności, ale i bezpieczeństwa i obrony z zakresu wykorzystania nowych technologii i AI oraz przystosowanie i wdrożenie wyników badań na rzecz społeczeństwa i administracji publicznej.

Serwis CyberDefence24.pl otrzymał tytuł #DigitalEUAmbassador (Ambasadora polityki cyfrowej UE). Jeśli są sprawy, które Was nurtują; pytania, na które nie znacie odpowiedzi; tematy, o których trzeba napisać – zapraszamy do kontaktu. Piszcie do nas na: [email protected].