Do rejestru wyborców zapiszesz się w ostatniej chwili. Rząd proponuje ułatwienia

Projekt, którego wnioskodawcą jest minister cyfryzacji (obecnie Departament Cyfryzacji znajduje się w strukturach KPRM – red.) w wykazie prac Rady Ministrów znajduje się na etapie opiniowania.

„Czy zdarzyło Wam się, że próbowaliście na ostatnią chwilę dopisać się do spisu wyborców? Przy każdych wyborach wiele osób ma z tym problem i ostatecznie nie może zagłosować. Między innymi to przestanie być wyzwaniem po wprowadzeniu jednego rejestru wyborców, do którego dostęp będą miały gminy, które dziś prowadzą swoje spisy. Projekt dostał wstępne poparcie samorządowców, a naszą intencją jest jego wdrożenie jeszcze przed przyszłorocznymi wyborami. Zapraszam do komentowania i uwagowania” – zapowiedział Janusz Cieszyński, sekretarz stanu ds. cyfryzacji w KPRM na swoim koncie na LinkedIn.

Co się zmieni?

Jak czytamy w uzasadnieniu projektu, organizacja wyborów powszechnych pod względem teleinformatycznych nadal „ma charakter rozproszony”.

Celem zmian w regulacji ma być spowodowanie, że obywatele łatwiej i szybciej będą mogli zmienić miejsce głosowania w wyborach. Do tej pory to gminy musiały wymieniać się informacjami, jeśli wyborca chciał dopisać się do lokalnego spisu. Jeden - Centralny Rejestr Wyborców - zastąpi lokalne rejestry wyborców prowadzone przez gminy.

„Zasoby te są własnością gmin, które prowadzą lokalne rejestry wyborców oraz sporządzają spisy wyborców na poszczególne wybory w systemach teleinformatycznych lub narzędziach informatycznych o charakterze innym niż systemowy. W praktyce zatem gminy dysponują różnymi rozwiązaniami w tym obszarze i w efekcie w rożny sposób obsługują proces organizacji wyborów, przekazywania danych do Państwowej Komisji Wyborczej, a także proces obsługi obywateli zamierzających korzystać z praw wyborczych. Decentralizacja rozwiązań jest nieefektywna i generuje liczne problemy z organizacją wyborów” – uzasadnia wnioskodawca projektu.

I tak w praktyce, kiedy wyborca chciał zmienić miejsce głosowania na konkretne wybory czy np. wybrać jako stałe miejsce głosowania inne niż miejsce zameldowania, często okazywało się, że spis nie był dokonywany na czas ze względu na migrację danych, przeciążenie systemu, zbyt dużą liczbę wniosków itd.

Ewentualne opóźnienia projektodawca tłumaczy teraz koniecznością bardzo dużego zaangażowania urzędników samorządowych w proces dopisywania lub skreślania wyborców przed wyborami, a także powiadamiania ich o procedurze. „Wiąże się to się także z ryzykiem figurowania danego wyborcy w więcej niż jednym rejestrze lub spisie wyborców” – zaznaczono.

Innym, ważnym argumentem za zmianą mają być wysokie koszty utrzymywania rozproszonych systemów, które są powielane (lokalne rejestry, przekazywanie ich z rejestru PESEL) czy proces organizacji wyborów za granicą.

Co zakłada Centralny Rejestr Wyborców?

Ustawa ma zakładać budowę Centralnego Rejestru Wyborców i w ten sposób przyczynić się do rozwiązania dotychczasowych problemów, związanych z migracją danych wyborców.

CRW ma być narzędziem, które będzie służyło standaryzacji danych, bieżącej ich weryfikacji oraz powiązania danych osobowych wyborców z rejestrem PESEL. Proces dopisywania i wykreślania obywateli ma przebiegać automatycznie, a obywatele mają posiadać możliwość łatwego sprawdzenia swoich danych oraz przyczynić się do skrócenia migracji danych między gminami (automatyzacja powiadomień).

Wyborca będzie mógł online m.in. zgłosić zamiar głosowania korespondencyjnego czy głosowania przez pełnomocnika.

Za budowę, utrzymanie i rozwój Systemu Rejestrów Państwowych, w tym Centralnego Rejestru Wyborców będzie odpowiedzialny Centralny Ośrodek Informatyki (COI) na zlecenie KRPM.

Kluczowe działanie PKW

W wywiadzie dla Infosecurity24.pl dr Witold Skomra, szef Wydziału Ochrony Infrastruktury Krytycznej w Rządowym Centrum Bezpieczeństwa zwraca uwagę, że usługą kluczową w USA - tą na pierwszym miejscu - jest zdolność do przeprowadzenia demokratycznych wyborów.

Jego zdaniem, w Polsce dlatego kluczową instytucją jest Państwowa Komisja Wyborcza.

„Chodzi o systemy informatyczne PKW, brak możliwości fizycznej ingerencji w obiektach, w których trwa przeliczanie głosów. Ale to jest tylko przykład IK rozumianej z punktu widzenia państwa jako całości” - ocenił ekspert w wywiadzie do lektury którego zachęcamy.

Serwis CyberDefence24.pl otrzymał tytuł #DigitalEUAmbassador (Ambasadora polityki cyfrowej UE). Jeśli są sprawy, które Was nurtują; pytania, na które nie znacie odpowiedzi; tematy, o których trzeba napisać – zapraszamy do kontaktu. Piszcie do nas na: [email protected].