Cyfrowa tarcza dla polskiego atomu. Otwarte drzwi dla wojska

W przedostatni tydzień października br. doszło do podpisania listu intencyjnego między NASK, Narodowym Centrum Badań Jądrowych oraz spółką Polskie Elektrownie Jądrowe. Jak informowaliśmy na naszych łamach, obejmuje on m.in. rozwój kompetencji, obszar regulacyjny oraz prace nad systemem bezpieczeństwa łańcucha dostaw.

Budżet nieokreślony, ale kształtowany dynamicznie

Skierowaliśmy do NASK pytania związane z dokumentem podpisanym przez zainteresowane strony. W kontekście zapowiedzianych w liście programów podnoszących poziom bezpieczeństwa teleinformatycznego, Instytut stwierdził, że szkolenia kadr są jednym z pięciu głównych obszarów współpracy. W tym gronie znalazły się również:

• system bezpieczeństwa łańcucha dostaw,
• regulacje i zgodność prawna,
• bezpieczeństwo łańcuchów dostaw,
• cyberbezpieczeństwo PEJ.

NASK zapewnił jednocześnie, że trwają prace nad planami ciągłości działania, a także wdrożeniem systemu zarządzania ciągłością zgodnego z określoną normą. Wskazano przy tym, że w liście nie określono budżetu współpracy. Synergia kompetencji Instytutu oraz NCBJ ma pozwolić na znaczną optymalizację kosztów, przy jednoczesnym zachowaniu najwyższych standardów merytorycznych i technicznych.

„Budżet będzie kształtowany dynamicznie, w zależności od potrzeb i zakresu zadań zlecanych przez PEJ w ramach kolejnych umów wykonawczych” – wyjaśnił NASK redakcji naszego portalu.

Współpraca ma być długofalowa

Czy jednak współpraca podmiotów energetycznych wraz z Instytutem zakończy się po zrealizowaniu zadań wymienionych w liście? NASK zaprzeczył – charakter kooperacji został określony jako długofalowy, zaś ona sama ma opierać się na „wieloletnich, partnerskich relacjach”.

Tak jak rozwijać będzie się energetyka tak konieczna będzie współpraca podmiotów otoczenia gospodarczego z jednostkami, które odpowiadają za rozwój konkretnych kompetencji i technologii. Wierzymy, że efekty synergii będą przez nasze trzy organizacji wykorzystywane w wieloletniej perspektywie, w ramach wspólnych działań na rzecz sektora.
NASK

Dodatkowo, Instytut zapewnił, że wspólnie z NCBJ traktuje swoje zobowiązania wobec Polskich Elektrowni Jądrowych z pełną powagą i strategiczną perspektywą.

„(Obie instytucje – red.) deklarują gotowość do kontynuacji współpracy nie tylko w fazie budowy elektrowni, ale również na etapie jej eksploatacji i utrzymania” – zapewnił NASK w odpowiedzi dla redakcji CyberDefence24.

Podobne słowa płyną również z Polskich Elektrowni Jądrowych, które bardzo pozytywnie wypowiadają się o profesjonaliźmie NCBJ oraz NASK. Spółka nie wyklucza kontynuacji kooperacji z nimi po oddaniu pierwszej elektrowni atomowej do eksploatacji. ”Decyzje w tym zakresie będą jednak podejmowane w późniejszych fazach projektu, po przeanalizowaniu efektów dotychczasowej współpracy” - zaznacza PEJ.

Wojsko dołączy do inicjatywy?

Uzyskaliśmy również potwierdzenie z NASK, że inne instytucje oraz podmioty będą mogły przyłączyć się do współpracy określonej w liście intencyjnym. Instytut wskazuje przy tym, że musi to być uzasadnione celami i zakresem przedsięwzięcia.

„Zapis pozostaje otwarty, wskazując, że mogą to być także »inne organy i instytucje posiadające kompetencje w zakresie regulacyjnym lub inwestycyjnym«” – podkreślono.

Na liście znajdują się obecnie m.in. Agencja Bezpieczeństwa Wewnętrznego, Urząd Dozoru Technicznego czy Państwowa Agencja Atomistyki. NASK nie wyklucza rozszerzenia jej np. o podmioty wojskowe, jak Dowództwo Komponentu Wojsk Obrony Cyberprzestrzeni, ale też prywatne firmy.

Porozumienie zakłada elastyczność w zakresie angażowania partnerów z sektora prywatnego. Zespoły merytoryczne będziemy uzupełniać o brakujące kompetencje na bieżąco, o ile zajdzie taka konieczność. W przypadku pojawienia się konkretnych potrzeb lub brakujących kompetencji, konsorcjum NASK–NCBJ może sięgnąć po wsparcie firm komercyjnych dysponujących odpowiednim doświadczeniem. Na obecnym etapie nie przewiduje się jednak takiej współpracy, chyba że NCBJ podejmie działania o charakterze integratorskim w obszarze cyberbezpieczeństwa.
NASK

Najwyższy poziom bezpieczeństwa atomu

Zapytaliśmy też o dzielenie się doświadczeniem z zakresu cyberbezpieczeństwa przez partnerów technologicznych ws. atomu. NASK stwierdził, że jego wsparcie dla PEJ dotyczące doboru, odbioru i oceny systemów bezpieczeństwa jest częścią listu intencyjnego, podobnie jak pomoc NCBJ dla łańcucha technologicznego produkcji energii w siłowniach jądrowych.

Nieco inaczej sytuacja wygląda w przypadku wykonawców, takich jak Westinghouse. W praktyce nie będą oni mieli pełnej swobody w zakresie dzielenia się (lub nie) doświadczeniem dotyczącym cyberbezpieczeństwa.

„Wymiana wiedzy i doświadczeń z partnerami technologicznymi będzie elementem niezbędnym i systemowo wbudowanym w proces współpracy, nad którym NASK i NCBJ będą sprawować merytoryczny nadzór” – podkreśla Instytut w odpowiedzi dla CyberDefence24.

Jednocześnie, w odpowiedzi na nasze pytanie dotyczące budowania cyberstruktur na kanwie doświadczeń z NCBJ, NASK wskazał na wiedzę i praktykę tegoż podmiotu w zakresie energetyki jądrowej. Zaplecze Centrum umożliwia bowiem testowanie, utrzymanie oraz integrację systemów bezpieczeństwa, w tym cybernetycznego.

W partnerstwie z NASK, NCBJ jest w stanie zapewnić kompleksowe wsparcie merytoryczne i technologiczne, gwarantując najwyższy poziom bezpieczeństwa pierwszej polskiej elektrowni jądrowej przemysłowej.
NASK