Starlinki nie tylko dla Ukrainy. Korzysta z nich Polska

Wykorzystanie Starlinków na Ukrainie budzi dyskusje od początku rosyjskiej inwazji w 2022 roku. Dużą część terminali opłaca Polska. Jak opisywaliśmy na łamach CyberDefence24 w II połowie marca, między 2022 a 2024 rokiem Polska pozyskała 24,5 tys. urządzeń, które następnie zostały użyczone naszemu sąsiadowi. Ich właścicielem niezmiennie pozostaje Instytut Łączności.

Starlinki pomogły podczas wyborów

Po świętach wielkanocnych pojawiły się jednak nowe informacje dotyczące Starlinków, poza kontekstem ukraińskim. Odpowiedzi na interpelację grupy posłów w tej kwestii udzielił wiceminister cyfryzacji Michał Gramatyka.

Według opublikowanego na stronie Sejmu dokumentu, w 2023 roku Polska zakupiła za pieniądze z budżetu tysiąc terminali w celu zapewnienia łączności satelitarnej dla podmiotów sektora finansów publicznych oraz innych instytucji – czyli na użytek stricte krajowy.

Część urządzeń już od razu zaczęła być eksploatowana. 343 terminale zostały użyczone 99 samorządom na czas wyborów parlamentarnych; 93 proc. z nich pracowały w dniu głosowania, tj. 15 października 2023. Kilka miesięcy później, z możliwości wypożyczenia Starlinków na czas wyborów samorządowych i do europarlamentu skorzystały w sumie 172 gminy. Spośród 601 udostępnionych terminali, 473 pracowały w trakcie kwietniowych głosowań, zaś 460 – w czerwcu.

Łączność nie tylko na terenach powodziowych

Terminale są wykorzystane nie tylko przy okazji wyborów. 170 urządzeń zostało udostępnionych wojsku oraz dwóm podmiotom państwowym, z czego większość (120 sztuk) przypadła jednostkom wojskowym. 30 terminali trafiło do NASK, zaś 20 otrzymała Służba Ochrony Państwa.

„Umowy z (podmiotami – red.) podpisane zostały w formule nieodpłatnego użyczenia terminali i odpłatnego umożliwienia korzystanie z usług łączności” – czytamy w odpowiedzi wiceministra Gramatyki na interpelację.

Starlinki wkroczyły do akcji również podczas zeszłrocznej powodzi. Dokument wskazuje, że terminale użyczono nieodpłatnie Państwowej Straży Pożarnej oraz Policji. Strażacy otrzymali ich 160, zaś policjanci – 70 sztuk.

Terminale nie trafiają na sprzedaż

W interpelacji posłowie poruszyli także kwestię pogłosek dotyczących odsprzedaży Starlinków użyczonych Ukraińcom na tamtejszych platformach zakupowych.

Wiceminister Michał Gramatyka zdementował w odpowiedzi pogłoski, jakoby polskie terminale były oferowane w ramach drugiego obiegu. Pomaga w tym rejestr numerów seryjnych urządzeń, który posiada Instytut Łączności, pozostający w stałym kontakcie z ukraińskim Ministerstwem Transformacji Cyfrowej i monitorujący użycie Starlinków.

„Instytut Łączności weryfikował tego typu ogłoszenia i nigdy nie stwierdzono by przedmiotem sprzedaży były udostępnione przez państwo polskie terminale Starlinki. Nawet w przypadku, gdyby terminal zakupiony ze środków budżetu państwa został skradziony, w naszej opinii, taki sprzęt staje się bezużyteczny, ponieważ aktywacja usługi na danym terminalu wymaga podania jego numeru seryjnego i udowodnienia „właścicielstwa”. Usługi na terminalach może aktywować jedynie Instytut Łączności” – napisał wiceszef resortu cyfryzacji.

Wysłaliśmy pytania dotyczące wykorzystania Starlinków zakupionych ze środków budżetowych do Ministerstwa Cyfryzacji. Czekamy na odpowiedź.

Serwis CyberDefence24.pl otrzymał tytuł #DigitalEUAmbassador (Ambasadora polityki cyfrowej UE). Jeśli są sprawy, które Was nurtują; pytania, na które nie znacie odpowiedzi; tematy, o których trzeba napisać – zapraszamy do kontaktu. Piszcie do nas na:[email protected].