Ważny ruch w sprawie Instytutu IDEAS. Zarządzenie szefów MON i MC

25 lutego br. rząd przyjął rozporządzenie w sprawie powołania Instytutu IDEAS, który – jak stwierdził wicepremier i minister cyfryzacji Krzysztof Gawkowski – ma być „domem dla polskich naukowców”. Wówczas padła deklaracja, że podejmowane są działania, aby jeszcze w tym roku instytut mógł składać wnioski o pierwsze projekty. 

Statut Instytutu Badawczego IDEAS

W poniedziałek 7 kwietnia br. minister cyfryzacji oraz szef resortu obrony wydali Zarządzenie nr 9 w sprawie nadania statutu Instytutowi Badawczemu IDEAS. Dokument został opublikowany następnego dnia w Dzienniku Urzędowym MC. 

Wspomniane zarządzenie reguluje działalność IDEAS (taka skrócona nazwa może być używana), jego strukturę, kwestie kadrowe oraz tryb pracy. 

Dokument wskazuje również, że IDEAS (taka skrócona nazwa może być używana) działa na podstawie 3 regulacji: ustawy o instytutach badawczych (Dz. U. z 2024 r. poz. 534), rozporządzenia rządu ws. jego utworzenia (Dz. U. poz. 238) oraz omawianego statutu. 

Instytut posiada osobowość prawną i może tworzyć oddziały. Jego siedzibą jest Warszawa. 

Bezpieczeństwo i obrona Polski

Jak wskazano, IDEAS zajmie się m.in. badaniami i wdrażaniem nowoczesnych technologii, w tym sztucznej inteligencji, z myślą o podnoszeniu cyberbezpieczeństwa w wymiarze militarnym i obrony państwa. Wśród zadań wymieniono też działania na rzecz wprowadzenia innowacji z myślą o rozwoju społecznym oraz potrzebach administracji publicznej.

Jednostka będzie także współpracować z innymi podmiotami w kraju i za granicą. Ma się to przyczynić nie tylko do zwiększenia potencjału polskiego środowiska naukowo-badawczego, ale również promocji naszego kraju w dziedzinach związanych z nowoczesnymi technologiami.  

Instytut Badawczy IDEAS jest placówką naukowo-badawczą, podlegającą dwóm ministrom, działającą w dziedzinie sztucznej inteligencji. Prowadzi prace w zakresie rozwoju badań naukowych i prac rozwojowych w obszarze sztucznej inteligencji, integracji i wsparcia grup badawczych oraz inicjatyw naukowych, a także współpracy z biznesem. Instytut ma na celu zapobieganie odpływowi potencjału naukowego i badawczego z kraju oraz adaptację wyników badań do potrzeb praktycznych, w tym wdrażanie ich w usługach świadczonych dla administracji publicznej oraz innych podmiotów również tych finansowanych ze środków publicznych.
Ministerstwo Cyfryzacji

Nadzór szefa MON i MC. Rada naukowa IDEAS

Dodatkowe zadania może zlecić minister nadzorujący, a w zasadzie ministrowie cyfryzacji i obrony, bo to właśnie do nich należy ten obowiązek (oboje sprawują nadzór nad IDEAS). 

Szefowie wspomnianych resortów zajmują się m.in. powołaniem i odwołaniem zastępcy dyrektora instytutu, decydują o wysokości jego wynagrodzenia, nagród, dodatkowych świadczeń oraz odprawy. 

Powołują również 5 członków rady naukowej IDEAS, która składa się łącznie z 25 członków. Wśród nich znajduje się również: 10 pracowników naukowych i badawczo-technicznych Instytutu oraz 5 przedstawicieli sektora nauki współpracujących z zagranicznymi jednostkami. 

Posiedzenia wspomnianego gremium zwołuje przewodniczący z własnej inicjatywy, na polecenie szefa MON lub MC, na wniosek dyrektora bądź minimum 1/3 liczby członków. Mogą one odbywać się na miejscu w Warszawie lub w formie zdalnej. 

Rada podejmuje uchwały o charakterze stanowiącym, inicjującym, opiniodawczym i doradczym w zakresie działalności statutowej Instytutu oraz w sprawach rozwoju kadry naukowej i badawczo-technicznej”. Stosowana jest tu zasada zwykłej większość głosów. W przypadku równości, decydujące zdanie ma przewodniczący.  

Dyrektor Instytutu IDEAS

Na czele IDEAS stoi dyrektor. To on kieruje jego pracami przy pomocy zastępców oraz pełni funkcję reprezentacyjną. „Podejmuje decyzje we wszystkich sprawach dotyczących Instytutu”, chyba że wkraczają one w zakres działania rady. 

Dyrektor wydaje zarządzenia, regulaminy i inne akty wewnętrzne. Powołuje sekretarza naukowego, kolegium czy też inne organy opiniodawczo-doradcze wspierające go w pracy oraz ustanawia pełnomocników. 

Przypomnijmy, że obecnie jednostka jest prowadzona przez prof. Piotra Sankowskiego a na pierwszy rok działalności przeznaczono 20 mln zł (pokrycie kosztów związanych z tworzeniem instytutu, organizacją i rozpoczęciem działalności). 

Pracownicy IDEAS. Konkurs dla kandydatów

Pracownicy Instytutu są zatrudniani na podstawie przeprowadzonego konkursu zgodnie z Zaleceniami Komisji Europejskiej z dnia 11 marca 2005 r. w sprawie Europejskiej Karty Naukowca oraz Kodeksu postępowania przy rekrutacji pracowników naukowych (2005/251/WE). 

Proces rekrutacyjny ma odbywać się w sposób transparentny i sprawiedliwy oraz z poszanowaniem równości. Wspomniany konkurs ogłasza dyrektor a stosowne informacje publikowane są na m.in. stronie internetowej IDEAS i Komisji Europejskiej oraz Biuletynie Informacji Publicznej. 

Kandydaci oceniani są na podstawie predyspozycji do pracy naukowej oraz kompetencji, wiedzy i doświadczenia zawodowego.

Serwis CyberDefence24.pl otrzymał tytuł #DigitalEUAmbassador (Ambasadora polityki cyfrowej UE). Jeśli są sprawy, które Was nurtują; pytania, na które nie znacie odpowiedzi; tematy, o których trzeba napisać – zapraszamy do kontaktu. Piszcie do nas na:redakcja@cyberdefence24.pl.