Polityka i prawo
Budżet Ministerstwa Cyfryzacji za rok 2017 zaopiniowany pozytywnie przez Sejmową Komisję Cyfryzacji i Nowych Technologii
Podczas czwartkowego posiedzenia Komisji Cyfryzacji, Innowacyjności i Nowoczesnych Technologii, komisja pozytywnie zaopiniowała, dla Komisji Finansów Publicznych, sprawozdanie z wykonania budżetu państwa, za okres od 1 stycznia do 31 grudnia 2017 r. w zakresie części budżetowej 27 - Informatyzacja, części budżetowej 76 - Urząd Komunikacji Elektronicznej, części budżetowej 83 - rezerwy celowe, w zakresie pozycji 29.
Według przedstawiciela Najwyższej Izby Kontroli, Dyrektora Departamentu Administracji Publicznej, Pana Bogdana Skwarka, od drugiej połowy 2017 roku nastąpiła znaczna poprawa nad wydatkowaniem budżetu w części budżetowej 27, a także nadzoru nad funduszem celowym CEPIK. Pomimo tego, NIK nie ocenił pozytywnie realizacji budżetu, a także ocenił negatywnie działania związane z realizacją budżetu w części budżetowej 83 państwowego funduszu celowego CEPIK.
NIK wystawił ocenę opisową. Jest to ocena, którą się stosuje w przypadku, gdy występują nieprawidłowości, ale nie są na tyle poważne, żeby wystawić ocenę negatywną. Jako pozytywne w realizacji budżetu za rok 2017 NIK ocenił m. in. sprawozdawczość oraz dochody Ministerstwa Cyfryzacji.
Zastrzeżenia NIK dotyczyły w głównej mierze wydatków i sposobu ich realizacji. Kontrolerzy wskazali trzy główne grupy nieprawidłowości.
- Niewłaściwy sposób pozyskiwania środków finansowych. Niecelowym, według NIK, było pozyskanie przez MC dodatkowych środków, w kwocie ok. 18 mln PLN, na realizację zadań związanych z ePUPAP i SRP. Według kontrolerów, zadania te były już zrealizowane, a środki pozyskane, według MC, miały stanowić podstawę finansowania przyszłych zadań przez CEPIK w 2018 roku.
- Niewłaściwy nadzór nad wydatkowaniem środków przez Instytut Łączności. Jako przykład NIK wskazał niegospodarne przenoszenie środków na zakup aparatury. Koszt wypożyczenia urządzeń kształtował się na poziomie 486 tys. PLN przy koszcie ich nabycia na poziomie ok. 170 tys. PLN. Dodatkowo, nie rozliczano umów na dotację w terminie. Same dotacje zaś, stanowiły ok. 80 % całkowitych kosztów wynagrodzeń i uposażeń, jednocześnie zmieniając charakter z dotacji celowych na podmiotowe.
- Niewłaściwie prowadzony proces profesjonalizacji w oparciu o departamenty, które nie były skadrowane.
NIK wskazał także na nieprawidłowości związane z funkcjonowaniem CEPIK. Według NIK były to uchybienia na tyle znaczące, że nie pozwalały wystawić oceny innej, jak negatywna w przypadku tego podmiotu. Jako przykład kontrolerzy wskazywali także na realizację niekorzystnej umowa CEPIK z COI. Zastosowano wariant umowy ryczałtowej, która pozwalała na realizację płatności bez weryfikacji celu.
Budżet w części 27 realizowany był przez Ministerstwo Cyfryzacji i podległą jednostkę Centrum Projektów Polska Cyfrowa. Według Ministra Cyfryzacji dochody zrealizowane zostały na poziomie 4 401 tys. PLN. Wyższa, niż planowana realizacja dochodu wynikała z niewykorzystanych dotacji celowych, zwrotu dotacji, płatności wykorzystanych niezgodnie z przeznaczeniem i kar umownych. Wydatki zrealizowano na poziomie 1 250 870 tys. PLN.
W ramach wydatków bierzących środki wydatkowano m.in. na użytkowanie i eksploatację Systemu Rejestrów Państwowych, Centralnej Ewidencji Wydanych i Unieważnionych Dokumentów Paszportowych, portalu informacyjnego administracji, prace nad budową portalu RP, rozwój i utrzymanie serwisu portal obywatel.gov.pl.
Dotacje celowe zrealizowano na kwotę 6 740 tys. PLN, przeznaczając tę kwotę między innymi na opracowanie i wykonanie prototypu oraz systemu mDokumenty w sektorze prywatnym, a także wsparcie naukowe, badawcze i techniczne Ministerstwa Cyfryzacji, w zakresie planowania polityki państwa dotyczącej rozwoju społeczeństwa informacyjnego. Ministerstwo Cyfryzacji przekazało także, w ramach dotacji celowych środki pięciu fundacjom na realizację programu „Rozwój i umiejętności uczniów szkół ponadgimnazjalnych w zakresie algorytmiki i programowania”.
Wydatki majątkowe zrealizowano na kwotę 18 281 tys. PLN z przeznaczeniem m.in. na termomodernizację budynków ministerstwa, znajdujących się przy ul. Królewskiej, budowę węzła krajowego wraz z wyposażeniem, oraz dokonano kolejnych integracji podmiotów z węzłem krajowym.
W ramach realizacji projektów przy współudziale Unii Europejskiej wydatkowano w 2017 roku 1 121 367 tys. PLN. Zadania były realizowane w ramach programów Program Operacyjny Polska Cyfrowa, Szwajcarsko- Polski Program Współpracy, Program Operacyjny Pomoc Techniczna 2014-2020 oraz Program Operacyjny Innowacyjna Gospodarka.
W części budżetowej 83 - rezerwy celowe, w zakresie pozycji 29, środki przeznaczone na informatyzację, rozwój społeczeństwa informacyjnego oraz upowszechnianie szerokopasmowego dostępu do internetu to 14 351 tys. PLN. Środki te przeznaczone zostały na zadania związane z informatyzacją: poprawę jakości danych w Systemie Rejestrów Państwowych, zakup licencji na oprogramowanie antywirusowe dla stacji roboczych w gminach w Polsce wykorzystywanych do obsługi SRP, zintegrowaną infrastrukturę rejestrów, ePUAP, Profil Zaufany, oraz na poprawę funkcjonowania serwisu portal.gov.pl.
Plan finansowy Centralnego Ośrodka Informatyki w części przychody został zrealizowany na poziomie 136 440 tys. PLN w stosunku do zaplanowanych w ustawie 119 105 tys. PLN i 125 814 tys. PLN po korekcie. Przychody COI realizowane były głównie poprzez świadczenie usług i sprzedaż na rzecz Ministerstwa Cyfryzacji i innych jednostek sektora finansów publicznych. Główne projekty to opracowywanie systemu CEPIK2, utrzymanie systemu CEPIK oraz SRP, administrowanie zintegrowaną architekturą rejestrów, administrowanie systemem ePUAP oraz realizacja węzła krajowego. Koszty COI zaplanowane były na poziomie 118 105 tys. PLN a po zmianach na poziomie 125 414 tys. PLN. Faktycznie poniesione koszty COI w roku 2017 osiągnęły poziom 131 034 tys. PLN.
Fundusz - Centralna Ewidencja Pojazdów i Kierowców osiągnął w 2017 roku przychody na poziomie 144 262 tys. PLN co stanowi 112% planu.
Minister Cyfryzacji, w odniesieniu się do uwag NIK zaznaczył, że struktura Ministerstwa Cyfryzacji została skonsolidowana, i że nie ma już jednoosobowych departamentów. Także wprowadzono systemowe rozwiązanie, związane z dotacjami celowymi dla podległych jednostek. Przykład Instytutu Łączności wskazywał na niewłaściwe rozliczanie dotacji. Według ministra, maksymalny poziom dotacji będzie wynosił 30% w odniesieniu do wszystkich jednostek. Rozwiązano także umowę z COI w zakresie ryczałtowego wynagrodzenia. Minister Cyfryzacji przekazał, że nie planuje się w CEPIK takiego sposobu rozliczeń. Niezależnie od powyższego, minister poinformował Komisję o problemach związanych z budową i finansowaniem dalszych etapów CEPIK.
Komisja Cyfryzacji, Innowacyjności i Nowoczesnych Technologii, pozytywnie zaopiniowała dla Komisji Finansów Publicznych Sprawozdanie z wykonania budżetu państwa za okres od 1 stycznia do 31 grudnia 2017 roku. Warto zaznaczyć, że przewodniczący komisji zgłosił zdanie odrębne zgodnie w pkt 106 ust. 3 Regulaminu Sejmu, w zakresie realizacji budżetu funduszu celowego CEPIK.