Program „Cyberbezpieczny samorząd”. Będzie kontynuacja, ale najpierw audyt

Przestarzały sprzęt i infrastruktura, brak wykwalifikowanych osób do obsługi incydentów i przede wszystkim środków na cyberbezpieczeństwo – to tylko kilka z problemów, z jakimi od lat zmagają się samorządy. Słabe punkty miał zlikwidować program „Cyberbezpieczny samorząd”, ogłoszony jeszcze w lipcu 2023 roku przez rząd Zjednoczonej Prawicy i ministra cyfryzacji Janusza Cieszyńskiego.

Jak informowaliśmy, ponad 2,8 tys. jednostek samorządu terytorialnego (gmin, powiatów i województw) mogło ubiegać się o dofinansowanie na cyberbezpieczeństwo, a dokładnie na opracowanie, wdrożenie i certyfikację procedur z zakresu zarządzania bezpieczeństwem informacji; specjalistyczne szkolenia; zakup, wdrożenie i konfigurację systemów, urządzeń i usług mających na celu podniesienie poziomu cyberbezpieczeństwa.

Każdy samorząd z zapowiadanej puli 1,9 mld zł mógł otrzymać od 200 do 850 tys. złotych, a działania w obszarze cyberbezpieczeństwa zrealizować między 1 czerwca 2023 a 30 czerwca 2026.

Będzie kontynuacja programu „Cyberbezpieczny samorząd”

Na razie efektów tego programu nie poznaliśmy. Jak informuje nas teraz były minister Janusz Cieszyński, na prośbę włodarzy wydłużono termin składania wniosków do połowy grudnia 2023 roku. Z listy wniosków grantowych wybranych do dofinansowania można stwierdzić, że dokumenty złożyło 1659 gmin i powiatów.

Pytamy Marka Gieorgicę, dyrektora biura komunikacji Ministerstwa Cyfryzacji, czy środki w ramach „Cyberbezpiecznego samorządu” zostały już wypłacone. Usłyszeliśmy, że Centrum Projektów Polska Cyfrowa otrzymało wnioski, drugim krokiem jest podpisanie umów, co „nastąpi niedługo”, natomiast w ciągu 30 dni od ich podpisania - nastąpi wypłata środków.

Wiadomo natomiast, że nowy rząd ma kontynuować program „Cyberbezpieczny samorząd”, ale najpierw zakończy audyt wydatkowania pieniędzy w resorcie.

Impulsem do zwiększenia inwestycji na samorządy może być kampania i potencjalne zagrożenia z nią związane. Ze względu na sytuację geopolityczną i codzienne cyberataki, żaden samorząd nie może czuć się bezpieczny. A trzeba jeszcze pamiętać o zagrożeniu dezinformacją i konieczności budowania świadomości zagrożeń „u podstaw”, czyli wśród mieszkańców małych miast i gmin, a nie tylko wielkich aglomeracji.

Przykładem, że „się da” może być Rzeszów, który – w środę – przy asyście wicepremiera i ministra cyfryzacji Krzysztofa Gawkowskiego, wraz z Krzysztofem Dykim, prezesem ComCERT z Grupy Asseco ogłosili uruchomienie pierwszego Centrum Operacji Bezpieczeństwa (SOC) na poziomie samorządowym. Inwestycja jest warta 10 mln złotych.

Audyt wydatków na samorządy

Czy inne samorządy będą chciały uruchomić własne SOC-i? Krzysztof Gawkowski w trakcie konferencji w Rzeszowie stwierdził, że pytanie o to, który samorząd będzie chciał otworzyć podobne centrum, jest pytaniem „do każdego włodarza” i dodał, iż „po to jest system decentralizacji władzy, aby to samorządy same decydowały, na co wydadzą pieniądze”.

Dopytywany jednak przez naszą redakcję zapewnił, że będzie namawiał inne samorządy, aby podążyły drogą Rzeszowa.

„Pewnie, będę namawiał z pełną odpowiedzialnością, ale zdaję sobie sprawę, że inaczej się gospodaruje dużym budżetem, w stolicy województwa, a inaczej w małych miejscowościach, które oczekują wsparcia od państwa. Dlatego jest decyzja o wsparciu i finansowaniu programu »Cyberbezpieczny samorząd«. Zdajemy sobie jednak sprawę, że nie wszędzie uda się wygospodarować kilka milionów złotych” – podsumował wicepremier.

Cyberbezpieczeństwo samorządów

Jak tłumaczył polityk, w Rzeszowie będzie działał SOC dla całej aglomeracji, ale nic nie stoi na przeszkodzie, aby w innych miastach województwa otwierać mniejsze centra bezpieczeństwa.

Jednocześnie zapadła już decyzja, aby kontynuować program „Cyberbezpieczny samorząd”, ponieważ „został oceniony bardzo dobrze przez samorządy”. Jednak nim ruszy ponownie, potrzebne jest zakończenie audytu budżetu resortu.

„Chcemy ten program kontynuować. Uważamy, że dla wielu samorządów to potrzebne środki finansowe. Dodatkowo, jeżeli będziemy przygotowywali rozwiązania, to będą one związane z absorpcją środków z UE, z wykonywaniem planów z KPO. Już po I kwartale będziemy wiedzieli więcej o środkach finansowych i tym, co może być finansowane w ramach wsparcia na poziomie samorządowym” - zadeklarował w czasie konferencji wicepremier.

Samorządy miały zgłosić zapotrzebowanie na „setki milionów złotych” (łącznie, a maksymalnie na 850 tys. zł dofinansowania).

„Planujemy całość środków, bo zastaliśmy ministerstwo i różnego rodzaju działania z wielkim deficytem, który będziemy przysłaniali. Audyt finansów w Ministerstwie Cyfryzacji powoli się kończy, na razie zapadają strategiczne decyzje. Na pewno będą to olbrzymie środki finansowe, bo samorządy zgłosiły zapotrzebowanie na setki milionów złotych. Nie chcemy się ograniczać, ale dokładne kwoty będę w stanie podawać, kiedy będziemy po całkowitym audycie związanym z finansami MC” - usłyszeliśmy.

Wicepremier podsumował, że chciałby, aby pula pieniędzy do dyspozycji dla samorządów była wyższa niż 1,9 mld złotych (to kwota w poprzedniej edycji programu), ale będzie w stanie ją podać dopiero po zakończeniu audytu.

Serwis CyberDefence24.pl otrzymał tytuł #DigitalEUAmbassador (Ambasadora polityki cyfrowej UE). Jeśli są sprawy, które Was nurtują; pytania, na które nie znacie odpowiedzi; tematy, o których trzeba napisać – zapraszamy do kontaktu. Piszcie do nas na: [email protected].