Cyberbezpieczeństwo
Ochrona przed oszustami. Kiedy i jak zastrzec swój numer PESEL?
Autor. iriwan arunsiriwattana/ Unsplash/ Cyfra GOV - strona internetowa; Modyfikacje: CyberDefence24
Jednym z największych współczesnych problemów bezpieczeństwa wciąż jest kradzież tożsamości. Stąd już niedługo będzie można zastrzec swój numer PESEL m.in. za pośrednictwem aplikacji mObywatel. Po co? By uchronić się przed niechcianą pożyczką, kredytem czy zakupem na nasze dane.
Przepisy wprowadza ustawa o zmianie niektórych ustaw w związku z zapobieganiem kradzieży tożsamości, o której pisaliśmy na naszych łamach między innymi w tym materiale.
Jak informowaliśmy, projekt zakłada możliwość zastrzeżenia numeru PESEL. W rejestrze zastrzeżeń mają być gromadzone dane dotyczące: numeru PESEL, informacji o jego zastrzeżeniu, dacie zastrzeżenia; informacji o cofnięciu zastrzeżenia numeru PESEL i dacie tej czynności.
Po co to wszystko? Po to, by nie dochodziło (bądź też dochodziło w możliwie jak najbardziej ograniczonym zakresie) do np. wzięcia pożyczek/ chwilówek/ kredytów czy zakupu towaru na czyjeś dane. To odpowiedź na sytuacje, kiedy ofiara oszustwa musiała spłacać zadłużenie, o którym nie wiedziała, ponieważ sama nie zaciągała określonego zobowiązania.
Dodatkowo bezpłatnie będzie można sprawdzić swoje dane i mieć wgląd, kto i kiedy weryfikował istnienie zastrzeżenia numeru PESEL. Na gov.pl będzie można pobrać zaświadczenie w formie elektronicznej, zawierające wszystkie dane osoby gromadzone w rejestrze zastrzeżeń.
Co istotne, rejestr zastrzeżeń ma być dobrowolny dla obywateli, ale obowiązkowy dla firm udzielających pożyczek/banków/sądów itp. To oznacza, że instytucje te będą musiały sprawdzić czy dane wnioskującego np. o pożyczkę, nie widnieją w tym rejestrze.
Czytaj też
Jak zastrzec swój numer PESEL?
Dobrowolnego zastrzeżenia swojego numeru PESEL będzie można dokonać na różne sposoby:
- za pośrednictwem strony internetowej obywatel.gov.pl;
- w aplikacji mObywatel;
- w dowolnym urzędzie gminy;
- na poczcie;
- w placówce bankowej.
Czytaj też
Od kiedy zastrzeżenie numeru PESEL?
Zastrzeżenie (lub cofnięcie zastrzeżenia) numeru PESEL za pośrednictwem wskazanych wyżej metod będzie możliwe od 17 listopada br.
Ważną informacją jest jednak fakt, że - na podstawie ustawy z dnia 7 lipca 2023 r. o zmianie niektórych ustaw w celu ograniczania niektórych skutków kradzieży tożsamości - ustawowy obowiązek weryfikacji zastrzeżenia numeru PESEL przy zawieraniu, np. umowy kredytu lub pożyczki w praktyce, wejdzie w życie 1 czerwca 2024 r. Oznacza to, że można dokonać tej czynności, ale skutki prawne będą obowiązywały od daty wskazanej w ustawie.
Upewniliśmy się w tej sprawie także u ministra cyfryzacji Janusza Cieszyńskiego, który jednoznacznie wskazał: „Będzie można zastrzec, ale nie będzie to jeszcze wobec nikogo skuteczne, bo instytucje dołączają od czerwca”. Dodał, że ta opcja działa, w momencie, kiedy „bank w to wejdzie”.
Czytaj też
Serwis CyberDefence24.pl otrzymał tytuł #DigitalEUAmbassador (Ambasadora polityki cyfrowej UE). Jeśli są sprawy, które Was nurtują; pytania, na które nie znacie odpowiedzi; tematy, o których trzeba napisać – zapraszamy do kontaktu. Piszcie do nas na: [email protected].
