#CyberMagazyn: Cyberzagrożenia. Jak państwa nordyckie chronią się przed Rosją?

Rosnące zagrożenie cybernetyczne ze strony Rosji jest coraz bardziej niepokojące. Kraje nordyckie podejmują zdecydowane kroki w celu zabezpieczenia swojej infrastruktury krytycznej i administracji publicznej.

W ostatnim czasie obserwujemy wzrost liczby ataków na te obszary, co skłania liderów nordyckich do intensyfikacji działań w zakresie cyberbezpieczeństwa. Rada Nordycka - pełniąca rolę forum dla współpracy między państwami nordyckimi - stała się siłą napędową dla pogłębienia współpracy w zakresie cyberbezpieczeństwa. Jest w stanie służyć jako kanał do rozmów między państwami, które chcą badać rozwój wspólnych rozwiązań obronnych w cyberprzestrzeni, a - w dłuższej perspektywie - możliwej wspólnej strategii.

Kraje nordyckie zdecydowały się na podniesienie poziomu współpracy w zakresie cyberbezpieczeństwa na tle regionalnych napięć związanych z wojną Rosji z Ukrainą. Konflikt spowodował stały wzrost liczby cyberataków na cele przemysłowe i wojskowe w państwach regionu od czasu inwazji Rosji na Ukrainę w lutym 2022 roku.

Przede wszystkim współpraca

Wzmocnienie współpracy transgranicznej w zakresie cyberbezpieczeństwa było jednym z istotnych zagadnień obronnych, które zostały przeanalizowane przez Prezydium Rady Nordyckiej w grudniu 2022 i 2023 roku.

Grupa Współpracy Obronnej Krajów Nordyckich (NORDEFCO) będzie odgrywać w najbliższym czasie kluczową rolę w rozwoju rozwiązań i we współpracy w zakresie cyberbezpieczeństwa na tym obszarze.

Inicjatywa jest uważana za spójną z projektem Vision 2025 NORDEFCO. W dłuższej perspektywie strategia stworzona przez wojsko ma na celu zwiększenie wymiany informacji między krajami, co daje im istotną zdolność do obrony przed zagrożeniami pochodzącymi z cyberprzestrzeni.

Cyberbezpieczeństwo jest bardziej aktualne niż kiedykolwiek. W ostatnich latach liczba poważnych cyberataków wzrosła. Ponadto, wojna na Ukrainie ma bezpośredni wpływ na region nordycki na wielu różnych poziomach. Wszystkie te czynniki służą potrzebie posiadania wspólnej strategii cyberbezpieczeństwa dla państw nordyckich.

Kraje te badały potencjał wspólnego podejścia do cyberbezpieczeństwa od 2016 roku. Jednak wojna Rosji na Ukrainie i potencjalnie wynikająca z niej destabilizacja regionów High North i Morza Bałtyckiego skupiły większą uwagę na współpracy.

Inicjatywa Vision 2025 NORDEFCO może zostać rozszerzona, by zawrzeć nową misję dla cyberbezpieczeństwa, jaką jest wzmocnienie odporności krajów nordyckich na cyberzagrożenia.

NORDEFCO ma już zdolność do nawiązywania kontaktu z wojskowymi jednostkami cyberzagrożeń i krajowymi agencjami cyberbezpieczeństwa w tamtejszych państwach.

Wpływ geopolityki na bezpieczeństwo

Geopolityka odgrywa kluczową rolę w kształtowaniu krajobrazu zagrożeń cybernetycznych, a kraje nordyckie nie są tu wyjątkiem. Rosyjskie zagrożenie cybernetyczne jest jednym z najbardziej widocznych wyzwań, ale nie jest jedynym. Kolejnym czynnikiem jest rosnąca agresja ze strony Chin w cyberprzestrzeni, która również wpływa na strategię cyberbezpieczeństwa tych krajów.

Rosja jest znana z prowadzenia zaawansowanych cyberoperacji. W ostatnich latach obserwujemy wzrost liczby ataków na infrastrukturę krytyczną i administrację publiczną krajów nordyckich. Rosyjskie działania są częścią szerszej strategii hybrydowej, która obejmuje dezinformację, manipulację informacjami i ataki na infrastrukturę krytyczną. Państwa te zdecydowały się na podniesienie poziomu współpracy w zakresie cyberbezpieczeństwa na tle regionalnych napięć, związanych z wojną Rosji z Ukrainą.

Chiny są kolejnym globalnym graczem, który ma znaczący wpływ na krajobraz zagrożeń cybernetycznych. Chińskie działania są coraz bardziej zaawansowane i koncentrują się na długoterminowym dostępie do systemów i danych. Ich ataki są często trudne do wykrycia, choć do tej pory Państwo Środka nie angażowało się w destrukcyjne metody. Tym samym jednak budują zdolności, które później hakerzy czy grupy APT wykorzystać do zakłóceń.

Rola NATO i UE w cyberbezpieczeństwie

NATO jako organizacja obronna ma na celu ochronę swoich członków przed wszelkimi zagrożeniami, w tym w cyberprzestrzeni. W 2016 roku NATO uznało cyberprzestrzeń za domenę operacyjną, co oznacza, że ataki mogłyby spowodować odpowiedź Sojuszu.

NATO prowadzi szereg inicjatyw związanych z cyberbezpieczeństwem, takich jak Centrum Doskonałości ds. Cyberbezpieczeństwa, które pomaga członkom w rozwijaniu swoich zdolności w zakresie cyberbezpieczeństwa.

Unia Europejska również odgrywa ważną rolę w cyberbezpieczeństwie regionu nordyckiego. UE przyjęła strategię cyberbezpieczeństwa, która ma na celu zwiększenie odporności, zasobów obronnych i współpracy w zakresie cyberbezpieczeństwa. W ramach tego prowadzi różne inicjatywy, takie jak Agencję Unii Europejskiej ds. Cyberbezpieczeństwa (ENISA), która pomaga państwom członkowskim w rozwijaniu cyberzdolności. Kraje nordyckie korzystają z tych inicjatyw i programów prowadzonych przez NATO i UE.

Strategie cyberbezpieczeństwa krajów nordyckich są unikalne i skupiają się na współpracy regionalnej. Corocznie pracują one nad wspólnymi celami i założeniami, tym samym dążąc do poprawy odporności w cyberprzestrzeni.

Islandia opracowała strategię cyberbezpieczeństwa na lata 2022-2037, która obejmuje pięcioletni plan działania. Odpowiednie zadbanie o cyberbezpieczeństwo to nie tylko kwestia bezpieczeństwa w ogóle, ale także wykorzystania innowacji.

Każdy region ma różny poziom dojrzałości cybernetycznej i profil ryzyka, a także różne wymagania regulacyjne. W tym przypadku trudno jest porównywać państwa nordyckie do Polski. Nasz kraj jest jednak przykładem, czego dowodem może być zaproszenie do współpracy.

Serwis CyberDefence24.pl otrzymał tytuł #DigitalEUAmbassador (Ambasadora polityki cyfrowej UE). Jeśli są sprawy, które Was nurtują; pytania, na które nie znacie odpowiedzi; tematy, o których trzeba napisać – zapraszamy do kontaktu. Piszcie do nas na: [email protected].