#CyberMagazyn: Cyberbezpieczeństwo krajów nordyckich. Jak walczą z cyberatakami?

Zrozumienie, że destabilizacja wirtualnego świata może przekładać się na realne skutki ekonomiczne, sprawia, że cyberbezpieczeństwo staje się jednym z filarów utrzymania stabilności gospodarczej w regionie nordyckim. Ochrona prywatności obywateli staje się więc nie tylko obowiązkiem, ale także warunkiem utrzymania zaufania społecznego. Przestępstwa związane z kradzieżą danych czy atakami DDoS nie tylko szkodzą pojedynczym jednostkom, ale również podważają fundamenty społeczeństwa opartego na zaufaniu. W kontekście międzynarodowym, gdzie walka o wpływy przybiera coraz bardziej złożone formy, cyberbezpieczeństwo staje się elementem strategii narodowej. Ataki hakerskie mogą być narzędziem wojny hybrydowej czy szpiegostwa, co sprawia, że krajom nordyckim zależy na budowaniu silnych zdolności obronnych w cyberprzestrzeni.

Decyzja Finlandii i Szwecji dot. NATO zainicjowała dynamiczny rozwój sektora cyberbezpieczeństwa w regionie nordyckim. Zwiększone zapotrzebowanie na usługi cyberbezpieczeństwa wynika z potrzeby Finlandii i Szwecji dostosowania swoich zdolności do standardów NATO, zwłaszcza w obliczu rosnącego zagrożenia ze strony Rosji, która coraz bardziej skupia się na cyberatakach i szpiegostwie. Finlandia planuje wydać około 800 mln euro na modernizację infrastruktury cyberobrony, podczas gdy Szwecja zadeklarowała się zainwestować 1,2 miliarda euro na wzmocnienie obrony cybernetycznej w latach 2023–2030.

Bardzo ważnym przykładem w kwestii nordyckiego bezpieczeństwa cybernetycznego jest współpraca w ramach Rady Nordyckiej, która włącza się aktywnie w promowanie współpracy w zakresie cyberbezpieczeństwa między państwami nordyckimi w obliczu rosnącej liczby cyberataków i napięć regionalnych spowodowanych wojną Rosji z Ukrainą. NORDEFCO (czyli Grupa Nordyckiej Współpracy Obronnej) odgrywa kluczową rolę w tym procesie, mając za zadanie opracować transgraniczne rozwiązania w dziedzinie cyberbezpieczeństwa. Zauważalna jest również świadomość państw nordyckich, że cyberbezpieczeństwo ma znaczenie nie tylko dla samego bezpieczeństwa, ale także dla pełnego wykorzystania potencjału nordyckich innowacji w tej dziedzinie. Inwestycje w szkolenia specjalistyczne, większą świadomość i przepisy dotyczące cyberbezpieczeństwa są kluczowe dla zabezpieczenia społeczeństw nordyckich na przyszłość.

Państwa nordyckie cały czas zdają sobie sprawę z konieczności wspólnego podejścia i strategicznego myślenia w dziedzinie cyberbezpieczeństwa. W obliczu konfliktu na Ukrainie i kryzysu migracyjnego na granicy fińsko-rosyjskiej wzrosły w regionie zagrożenia cybernetyczne, które mogą wpłynąć na stabilność zarówno gospodarczą, jak i społeczną. W kontekście wojny na Ukrainie zauważalne jest rosnące ryzyko ataków na infrastrukturę krytyczną, zwłaszcza w sektorze energetycznym. Ostatnie wydarzenia na Zatoce Fińskiej - Balticconector i kabli telekomunikacyjnych zwiększają zagrożenie dla stabilności dostaw energii.

Pamiętajmy również o obecnym kryzysie na granicy fińsko-rosyjskiej. Ataki hybrydowe są idealnym narzędziem dla Federacji Rosyjskiej. Migranci są dostarczani na granicę fińsko- rosyjskiej w podobny sposób jak na granicę polsko-białoruską. W ostatnich dniach fiński rząd zdecydował się zamknąć większość przejść granicznych. Władze Finlandii są gotowe do działania i widzą, że są to działania inspirowane przez Federację Rosyjską. Czas tych działań nie jest również przypadkowy. Dlaczego? Odpowiedzią na to pytanie są wybory prezydenckie w Finlandii, które odbędą się pod koniec stycznia. Rosja chce wpłynąć na sytuację wewnętrzną w kraju. Kreowanie wizerunku Finlandii jako kraju nietolerancyjnego dla migrantów (tworząc fake newsy w stylu: „Finlandia tolerancyjny kraj, nie toleruję migrantów” itp.) chcę spolaryzować fińskie społeczeństwo i złagodzić ich niechęć do Rosji po inwazji na Ukrainę.

Dezinformacja w regionie nordyckim

Kampanie dezinformacyjne w cyberprzestrzeni stanowią narzędzie walki informacyjnej, destabilizując opinię publiczną i wpływając na społeczne podziały. Rosja stosuje agresywną retorykę, wykorzystując media tradycyjne i społecznościowe. Celowo rozpowszechnia kłamstwa o sytuacji międzynarodowej, gospodarce i bezpieczeństwie, zniechęcając społeczeństwa do utrzymania sił NATO na swoim terytorium. Działa poprzez instytucje państwowe, organizacje pozarządowe i fundacje, ukrywając swoje wpływy.

Ważnym graczem w dezinformacji są też Chiny. Władze Pekinu inwestują w infrastrukturę, stosują cyberataki oraz angażują swoich przedstawicieli. Ich strategia opiera się na stopniowym przejmowaniu kontroli nad sektorami energetycznym, żeglugi morskiej i przemysłu technologicznego. Grożą utratą korzyści finansowych, aby wymusić współpracę z Chinami i zyskać kontrolę nad kluczowymi obszarami.

Oba kraje stosują różne narracje: Chiny promują pozytywny wizerunek, Rosja ukazuje się jako „ofiara” niesprawiedliwego traktowania przez Zachód. Chińskie ambasady organizują wydarzenia, prezentując życie mniejszości Ujgurów w lepszym świetle niż przedstawiają to zachodnie media. Natomiast Rosja przedstawia kraje nordyckie jako potencjalnych sojuszników, podważając jednocześnie pozycję NATO i UE. Region nordycki stał się w ostatnich latach polem rywalizacji - zwłaszcza w kontekście Morza Bałtyckiego i Arktyki. W przyszłości region nordyckich nabierze jeszcze większego znaczenia, a kwestie bezpieczeństwa energetycznego i infrastruktury stają się kluczowe. Zarówno Rosji, jak i Chinom zależy na tym by społeczeństwo przekonywało się do osób/ organizacji prowadzących prochińską i prorosyjską retorykę, która jest dla nich przyjazna i może pozwolić na większe wpływanie na politykę krajów regionu nordyckiego.

Polska i kraje nordyckie mogą ze sobą współpracować

Współpraca między krajami nordyckimi a Polską w dziedzinie cyberbezpieczeństwa może budować silne fundamenty bezpieczeństwa cyfrowego w regionie. Kolektywne doświadczenia, zaawansowane podejście do technologii oraz skuteczne strategie obronne krajów nordyckich mogą stanowić cenne źródło inspiracji dla Polski. Wymiana informacji na temat najnowszych technologii, analizy przypadków ataków i strategii obronnych pozwalą na skuteczne wzmacnianie zdolności do przeciwdziałania współczesnym zagrożeniom cybernetycznym.

Partnerstwo przemysłowe pomiędzy przedsiębiorstwami nordyckimi a polskimi firmami zajmującymi się cyberbezpieczeństwem może przyspieszyć transfer wiedzy i technologii. Wspólne przedsięwzięcia w zakresie rozwoju innowacyjnych produktów, usług oraz skutecznych strategii zapobiegania cyberatakom stanowią istotny element współpracy między sektorami gospodarczymi. Współpraca krajów nordyckich i Polski w dziedzinie cyberbezpieczeństwa może nie tylko być dobrym polem do wymiany wiedzy i doświadczenia, ale także szansa na zbudowanie wspólnej strategii obronnej wobec dynamicznie rozwijających się zagrożeń cyfrowych. Tego typu działania mają potencjał stworzenia bezpiecznej i odpornej cyberprzestrzeni opartej na współpracy, innowacjach i wspólnych wysiłkach.

Autor: Mateusz Gibała

Serwis CyberDefence24.pl otrzymał tytuł #DigitalEUAmbassador (Ambasadora polityki cyfrowej UE). Jeśli są sprawy, które Was nurtują; pytania, na które nie znacie odpowiedzi; tematy, o których trzeba napisać – zapraszamy do kontaktu. Piszcie do nas na: [email protected].