Sztuczna inteligencja w procesie rekrutacji. Co myślą Polacy?

Celem badania przeprowadzonego na zlecenie portalu Pracuj.pl, jak czytamy w raporcie „Cyfrowa ewolucja kariery. Technologie w pracy w oczach Polaków”, było poznanie opinii Polaków nt. różnych aspektów technologii i cyfryzacji w kontekście życia zawodowego: narzędzi wykorzystywanych przy rekrutacji, indywidualnych kompetencji cyfrowych, wykorzystania mediów społecznościowych w pracy, sztucznej inteligencji, kursów i szkoleń prowadzonych online, a także wpływu technologii na przyszłość rynku pracy.

Autorzy raportu wśród głównych wniosków z badania wskazują sprzeczne opinie Polaków w kwestii kompetencji cyfrowych. Z jednej strony 67 proc. respondentów pozytywnie oceniło swoje kompetencje cyfrowe, choć tylko nieco ponad co trzeci badany uważa, że odpowiednią wiedzę otrzymał podczas edukacji szkolnej. Jako „średnie” swoje kompetencje oceniło 30 proc. ankietowanych, a negatywnie - 4 proc. Zarazem 44 proc. badanych stwierdziło, że zbyt niskie zdolności techniczne mogą być dla nich trudnością na rynku pracy.

Dwie trzecie uczestników badania (66 proc.) jest zdania, że kompetencje cyfrowe będą coraz ważniejsze przy decyzjach o awansach i podwyżkach, a 72 proc. - że rozwój technologii będzie zmuszał pracowników do coraz częstszego nabywania nowych umiejętności. 62 proc. spodziewa się, że w związku z rozwojem technologii część zadań ludzi będą przejmować roboty i AI. Większość (71 proc.) pozytywnie ocenia jednak wpływ technologii na rynek pracy, zwłaszcza ze względu na wzrost dostępu do pracy z dowolnego miejsca, nowe narzędzia oraz łatwiejszą komunikację z klientami i współpracownikami.

W badaniu poruszono również kwestię wykorzystywania mediów społecznościowych w godzinach pracy. Dwie trzecie respondentów przyznało się do przeglądania portali w godzinach pracy, przy czym tylko 15 proc. twierdzi, iż robi to wyłącznie w celach służbowych. W tych zastosowaniach najczęściej wykorzystywane mają być Facebook i YouTube. Media społecznościowe znajdują również zastosowanie w poszukiwaniu pracy - w ten sposób korzysta z nich 54 proc. ankietowanych. Nadal bardziej popularne są serwisy z ofertami pracy wskazywane przez 72 proc. badanych. Z internetu ani smartfona w poszukiwaniu pracy nie korzysta ok. 10 proc. respondentów przeprowadzonego online badania.

Uczestników badania podzielił stosunek do sztucznej inteligencji. Autorzy raportu podkreślają, że „sztuczna inteligencja nie zawsze odstrasza”, a Polacy w większości nie mają negatywnego podejścia do wykorzystania sztucznej inteligencji w rekrutacji - największa część traktuje ją neutralnie. „Niechęć wobec AI rośnie jednak wraz ze strategicznym poziomem podejmowanych przez nią decyzji” - czytamy.

Zgodnie z raportem 36 proc. badanych mniej chętnie aplikowałoby na ofertę, w której rekrutację prowadziłaby sztuczna inteligencja. Pozytywny stosunek do takiego zastosowania technologii deklarowało 21 proc. respondentów. Proporcje były korzystniejsze, gdy w pytaniu wskazywano na dowiedzioną wyższa skuteczność AI w doborze kandydatów do pracy - w takim scenariuszu wyższą motywację deklarowało już 29 proc. badanych, a niższą - 25,5 proc.

Najmniej kontrowersji budziło w badanych zastosowanie sztucznej inteligencji do uzupełniania CV (59 proc. popiera automatyczne sugestie, a 53 proc. - autouzupełnianie na podstawie danych; odpowiednio 12 proc. i 13. proc. negatywnych) i porad zawodowych na podstawie analizy treści z sieci (46 proc. pozytywnych odpowiedzi, 16,5 proc. negatywnych). Podobnie postrzegana jest wstępna selekcja CV przez AI - 44,5 proc. popiera takie zastosowanie technologii, a 16,5 proc. jest przeciwnych. Większe dysproporcje widoczne są w przypadku prowadzenia rozmów kwalifikacyjnych online przez boty (43 proc. pozytywnych ocen, 23 proc. negatywnie; odpowiednio 43,5 proc. oraz 19,5 proc., jeśli bot jedynie odpowiada na pytania). Najmniej przychylnie badani postrzegają powierzanie komputerom ostatecznych decyzji o wynikach rekrutacji - w tej kwestii pozytywną opinię ma 33,5 proc. badanych, a 31,5 proc. - negatywną.

Raport „Cyfrowa ewolucja kariery. Technologie w pracy w oczach Polaków” oparty został na wynikach badania przeprowadzonego w styczniu 2021 przez ARC Rynek i Opinia na zlecenie portalu Pracuj.pl. Badanie przeprowadzono metodą CAWI na próbie 1051 osób, reprezentatywnej dla populacji osób czynnych zawodowo w wieku 18-65 lat pod względem płci, wieku, poziomu wykształcenia i wielkości miejscowości.