Polska stawia na rozwój sztucznej inteligencji

Celem komunikatu Komisji Europejskiej jest wskazanie strategicznego podejścia Unii Europejskiej do rozwoju sztucznej inteligencji (przyp. red. Artificial Intelligence, AI), uwzględniając równocześnie szanse oraz zagrożenia, jakie niesie ze sobą ta technologia.  Należy postawić na budowanie przez europejskich przedsiębiorców innowacyjnych rozwiązań, co w perspektywie czasu ma przyczynić się do rozwoju oraz podniesienia konkurencyjności całej Unii Europejskiej na rynkach zewnętrznych.

W obranym zakresie Komisja zaproponowała działania wsparte na 3 filarach. Po pierwsze, zwiększenie finansowego wsparcia, jako zachęty dla wdrożenia rozwiązań sztucznej inteligencji zarówno przez sektor publiczny, jaki i prywatny. Następnie, odpowiednie adresowanie zmian związanych z potrzebami społeczno-gospodarczymi obejmującymi technologię AI – głównie w kontekście zmian, które mają się dokonać na rynku pracy. Po trzecie, zapewnienie odpowiednich ram etycznych i prawnych, ponieważ AI ma mieć charakter przełomowy, wobec czego należy zapewnić, aby katalog praw podstawowych został utrzymany w niezmienionej formie.

Wanda Buk na początku wypowiedzi odwołała się do planu Komisji Europejskiej w dziedzinie sztucznej inteligencji , który ma zostać opracowany do końca bieżącego roku. Zawiera on postanowienia ww. komunikatu, a jego głównym założeniem jest doprowadzenie do maksymalizacji wpływu inwestycji na szczeblu unijnym i krajowym na sektor nowoczesnych technologii oraz zachęcenie państw do współpracy, w tym wymiany najlepszych praktyk. Podkreśliła, iż Polska jest jednym z sygnatariuszy planu oraz wykazuje się wysoką aktywnością w działaniach Komisji w ramach grup roboczych.

W prezentowanym rozpatrzeniu zostało zawarte stwierdzenie, iż rekomendacje przedstawione w komunikacie Komisji Europejskiej w ocenie rządu korespondują z prowadzonymi przez Ministerstwo Cyfryzacji działaniami. Podkreślono kwestię ułatwienia dostępu do danych surowych i nie przetworzonych. Istotne jest, aby przedsiębiorstwa dzieliły się informacjami, a przez to mogły z nich korzystać do usprawniania usług. Wymiana danych konieczna jest również na poziomie państw. W tym celu w ocenie rządu przydatne może być stworzenie wirtualnych składnic danych, przeznaczonych do rozwoju sztucznej inteligencji.

Podsekretarz stanu w Ministerstwie Cyfryzacji podkreśliła również istotną rolę zachęt, ponieważ, jak to ujęła: „trzeba pokazać sektorowi prywatnemu, że dzięki dzieleniu się swoimi danymi będzie miał dostęp do danych innych firm i to pomoże mu osiągnąć sukces”. Ministerstwo Cyfryzacji wskazuje także na inny ważny cel – sformułowanie możliwych do wyegzekwowania i uznanych na arenie międzynarodowej norm w zakresie badać rozwoju, wdrażaniu systemów i rozwiązań. To z kolei pozwoli zmaksymalizować korzyści dla społeczeństwa, równocześnie minimalizując zagrożenia.

Polska zgadza się z Komisją Europejską, że skutki rozwoju sztucznej inteligencji mogą dotyczyć nie tylko społeczeństwa, ale także obejmować sferę prawną i etyczną. Powstaje obawa przed zniknięciem lub znaczną modyfikacją określonych zawodów. Nowoczesna technologia może w niektórych dziedzinach wyprzeć czynnik ludzki i zastąpić go AI. W związku z tym konieczne jest prowadzenie obserwacji oraz monitoringu nadchodzącego procesu zmian zarówno na poziomie krajowym, jak i unijnym.

Ministerstwo Cyfryzacji popiera plan utworzenia jednolitych piaskownic regulacyjnych uwzględniających współprace transgraniczną. „Państwa muszą ze sobą współpracować” – powiedziała Buk. Następnie poruszyła kwestię wdrażania rozwiązań w zakresie nowoczesnych technologii, stwierdzając, że konieczne jest odpowiednie testowanie procesów i zjawisk zanim zostaną podjęte określone działania legislacyjne.

Ciekawa wydaje się być kwestia finansowania przedsięwzięć związanych z rozwojem sztucznej inteligencji. Wanda Buk zaznaczyła, że plany Komisji Europejskiej są bardzo ambitne. Przewidywane są środki na cyfryzację, w tym AI. Mają to być fundusze pochodzące z instrumentów centralnych, z których Polska korzystała w minimalnym stopniu, ponieważ czerpała dotychczas gównie z programów operacyjnych. Finansowanie sztucznej inteligencji ma się odbywać w ramach programów Digital Europe oraz Horizon Europe, co wydaje się być bardzo obiecujące.

W ostatniej części rozpatrzenia informacji Ministra Cyfryzacji podkreślono, iż przez ostatnie pół roku trwały prace nad zdiagnozowaniem obecnego miejsca Polski w sektorze najnowocześniejszych technologii, a także identyfikacją barier związanych z rozwojem AI oraz przygotowaniem założeń do strategii sztucznej inteligencji w naszym kraju. Działania prowadzono w ramach 4 grup roboczych, obejmujących prawie 180 osób z różnych sektorów (m.in. prywatnego, naukowego, publicznego). Definitywne zakończenie prac nastąpi 9 listopada i wówczas zostanie zwołana specjalna konferencja, podsumowująca podjęte w tym zakresie działania.