Polityka i prawo
Dane podstawą rozwoju UE. Nowa strategia prezentuje ambitne cele Wspólnoty
W przyszłości Unia Europejska będzie bazowała na danych i ich właściwym zarządzaniu. Informacja stanie się fundamentem europejskich innowacji oraz rozwoju cywilizacyjnego. W najnowszej strategii UE na rzecz danych wskazano obszary, w których postęp będzie ściśle związany z odpowiednim wykorzystaniem zdobytych informacji. Głównym celem Wspólnoty ma być budowanie konkurencyjności na globalnym rynku przy równoczesnym poszanowaniu podstawowych praw. „Cyfrowa Europa powinna odzwierciedlać to, co najlepsze” – głosi strategia.
W dokumencie opracowanym przez Komisję Europejską wyraźnie podkreślono, że w ciągu ostatnich kilku lat rozwój technologii odmienił społeczeństwo oraz gospodarkę, wpływając na wszystkie sektory działalności Europejczyków. Dane odgrywają w tym procesie kluczową rolę, a ich znaczenie z biegiem czasu będzie gwałtownie rosło. „Innowacje oparte na danych przyniosą ogromne korzyści społeczeństwu, na przykład dzięki ulepszonej spersonalizowanej medycynie, nowej mobilności czy rozwoju proekologicznych rozwiązań” – czytamy w strategii.
Unia Europejska jest zdania, że w świecie, w którym jednostki generują stale rosnące ilości danych sposób ich gromadzenia oraz wykorzystywania musi przede wszystkim uwzględniać interesy konkretnych osób, zgodnie z obowiązującymi europejskimi zasadami prawnymi i wartościami. W dokumencie stwierdzono, że ludzie będą ufać innowacjom opartym na danych tylko wtedy, gdy dostaną gwarancję, że wszelkie udostępnianie informacje podlegają surowym przepisom w zakresie ich ochrony.
Z kolei dane nieosobowe, według unijnego organu, powinny przyczynić się do wzrostu i rozwoju innowacji na Starym Kontynencie. Dostęp do nich muszą posiadać wszystkie podmioty, zarówno branżowi giganci jak i małe przedsiębiorstwa, ponieważ tylko w ten sposób można budować pozycję na rynku technologii. „Ta cyfrowa Europa powinna odzwierciedlać to, co najlepsze – otwartość, uczciwość, różnorodność, demokrację i pewność siebie” – stwierdzono w dokumencie.
Unia Europejska może stać się wzorem do naśladowania dla innych, jeśli chodzi o wykorzystanie danych w biznesie oraz w sektorze publicznym. Aby spełnić te ambicje, Wspólnota musi opierać się na solidnych ramach prawnych oraz na własnych zasobach rynku wewnętrznego, w tym zróżnicowanej bazie przemysłowej. „Jeśli Unia Europejska ma odegrać wiodącą rolę w gospodarce opartej na danych, musi działać już teraz i w skoordynowany sposób rozwiązać problemy od łączności po przetwarzanie i przechowywanie danych, moc obliczeniową i cyberbezpieczeństwo” – czytamy na stronach strategii. Dodatkowo konieczna jest poprawa struktury zarządzania w obszarze przetwarzania informacji oraz zwiększenie bazy danych wysokiej jakości możliwych do ponownego wykorzystania.
Zgodnie z treścią dokumentu, Europa dąży do uchwycenia korzyści płynących z lepszego wykorzystania danych, w tym większej wydajności, ale także poprawy zdrowia, ogólnego dobrobytu, środowiska, przejrzystego zarządzania oraz przyjaznych usług publicznych. Unia Europejska kompleksowo podchodzi do gospodarki opartej na danych, która ma przyczynić się do zwiększenia efektywności ich wykorzystania.
Komisja Europejska wyraziła przekonanie, że Europa ma silną bazę przemysłową. W związku z tym produkcja jest obszarem, w którym generowanie i wykorzystanie danych może znacząco wpłynąć na podniesienie wydajności przedsiębiorstw oraz konkurencyjności europejskiego rynku. Aby to osiągnąć, konieczne są jednak zmiany prawne.
W dokumencie odwołano się również do ambitnych planów UE dotyczących proekologicznych rozwiązań. „Ambitnym celem jest, aby Europa stała się pierwszym na świecie neutralnym dla klimatu kontynentem do 2050 roku” – czytamy. W związku z tym Komisja Europejska uważa, że dane mogą być wykorzystane do wspierania proekologicznych działań. Odpowiednie zarządzanie informacjami oraz ich skuteczne propagowanie może budować postawy sprzyjające środowisku.
Transport jest jednym z kluczowych obszarów, w którym dane odgrywają niebagatelną rolę. Pojazdy są bardzo często połączone z bazą informacji lub innymi urządzeniami. W tym aspekcie strategia podkreśla, że „cyfryzacja oraz dane we wszystkich środkach transportu będą zasadniczym elementem prac nad >Europejskim systemem transportowym<, a w szczególności >Strategią inteligentnego i zrównoważonego transportu<”.
Unijny organ nie ma wątpliwości, że rozszerzenie wykorzystania danych zdrowotnych ma kluczowe znaczenie dla innowacji w sektorze opieki zdrowotnej. Może również wesprzeć instytucje ochrony zdrowia w podejmowaniu decyzji, opartych na rzetelnych informacjach, w celu zwiększenia dostępności, skuteczności oraz stabilności całego systemu opieki.
„Zdrowie to dziedzina, w której UE może skorzystać z rewolucji danych, podnosząc jakość opieki zdrowotnej, a jednocześnie obniżając koszty” – czytamy w dokumencie. „Postęp w tej dziedzinie będzie często zależeć od gotowości państw członkowskich i świadczeniodawców do połączenia sił oraz znalezienia sposobów wykorzystywania i łączenia danych, w sposób zgodny z RODO”.
Unia Europejska silnie promuje bankowość otwartą. Docelowo w przyszłości w ramach Wspólnoty ma nastąpić usprawnienie procesów udostępniania danych finansowych, co z kolei bezpośrednio przyczyniłoby się do stymulowania innowacji w branży, a także osiągania innych ważnych założeń na poziomie UE.
„Dane są jednym z kluczowych elementów poprawiających zrównoważony rozwój i konkurencyjność sektora rolnego” – stwierdzono w strategii. – „Przetwarzanie i analiza danych produkcyjnych, zwłaszcza w połączeniu z innymi danymi dotyczącymi łańcucha dostaw oraz innymi typami informacji (…) pozwalają na precyzyjne dostosowanie się do potrzeb na poziomie gospodarstwa”. Efektywne wykorzystanie danych w tym sektorze może przyczynić się do powstania innowacyjnego ekosystemu opartego na informacji, a także realnie wzmocnić skuteczność monitorowania i wdrażania wspólnych polityk.
W dokumencie dobitnie podkreślono, że administracja publiczna jest sektorem, który zarówno produkuje ogromną ilość danych, ale również z nich regularnie korzysta. Według szacunków KE działania podejmowane w tym zakresie będą skupiać się na informacjach dotyczących kwestii prawnych i zamówień publicznych oraz innych sektorach interesu publicznego. Unia Europejska jest zdania, że dane odnoszące się do zamówień publicznych są niezbędne do poprawy przejrzystości wydatków, walki z korupcją i poprawy efektywności wydawania państwowych funduszy.
W treści strategii zadeklarowano również, że nadal będą kontynuowana prace nad europejską chmurą, która zapewni bezproblemowy dostęp do informacji naukowych i badawczych wszystkim europejskim specjalistom, innowatorom, firmom oraz obywatelom. „Europejska chmura będzie podstawą przestrzeni danych w dziedzinie nauki, badań i innowacji” – podkreślono w dokumencie.