Małgorzata Kilian, Demagog: Wojna wzmocniła rolę fact-checkerów

Zapytaliśmy ekspertów z branży cyberbezpieczeństwa o najważniejsze wydarzenia i wnioski z 2022 roku. Na łamach CyberDefence24 dzielimy się podsumowaniami, które przygotowali dla nas specjaliści w swoich dziedzinach. Odpowiedzi udzieliła nam Małgorzata Kilian-Grzegorczyk, prezes Stowarzyszenia Demagog.

Ostatni rok dla zajmujących się dezinformacją był...

... ogromnym wyzwaniem. Niespotykana do tej pory skala dezinformacji ze strony Rosji wymagała intensywnych działań odkłamujących fałszywe narracje m.in. antyukraińskie. Był to również rok współpracy różnych podmiotów, w tym organizacji fact-checkingowych, organizacji pozarządowych, firm technologicznych oraz Komisji Europejskiej w celu zwalczania dezinformacji. Podejmowane inicjatywy dały nadzieję na wypracowywanie kolejnych skutecznych rozwiązań, w tym uniemożliwiających zarabianie na fake newsach.

Największym wyzwaniem dla branży fact-checkingowej w Polsce było...

... szybkie reagowanie na fałszywe informacje pojawiające się w kontekście agresji Rosji na Ukrainę. Współpraca z organizacjami fact-checkingowymi z Ukrainy oraz tłumaczenie analiz pojawiających się na portalu demagog.org.pl na trzy języki to jest: ukraiński, rosyjski oraz angielski, by docierać z prawdziwymi informacjami na temat wojny do jak najszerszego grona czytelników.

Największym wyzwaniem dla branży fact-checkingowej na świecie było...

... weryfikowanie fałszywych informacji na temat COVID-19, wojny w Ukrainie, klimatu oraz weryfikowanie wypowiedzi polityków w ramach lokalnych kampanii wyborczych. Ważnym działaniem, a zarazem wyzwaniem było wypracowanie unijnego Kodeksu Dobrych Praktyk ws. walki z dezinformacją oraz przyjęcie Digital Services Act. Był to ważny krok w stronę zintensyfikowania działań zmniejszających skalę fake newsów w sieci oraz zwiększający kontrolę wobec sygnatariuszy m.in. platform społecznościowych.

Z jakimi największymi problemami zmagał się świat w 2022 roku?

Największym problemem w 2022 roku był chaos informacyjny panujący w mediach tradycyjnych i społecznościowych. Media przez dynamikę oraz specyfikę wojny nie były w stanie szybko dostarczać rzetelnych i sprawdzonych informacji społeczeństwu, przez co powstawały liczne fałszywe teorie i narracje. Mechanizm pogłębiającego się chaosu mogliśmy również obserwować w przypadku zatrucia Odry.

TOP 3 wydarzeń pod względem znaczenia w 2022 w odniesieniu do sfery dezinformacji…

To agresja Rosji na Ukrainę, zatrucie Odry oraz przyjęcie Digital Services Act.

Co zmieniła wojna z perspektywy fact-checkerów?

Wojna wzmocniła rolę fact-checkerów i pokazała wzrost zapotrzebowanie na dostarczanie sprawdzonych informacji. Społeczeństwo doświadczyło realnych skutków rozprzestrzeniania fałszywych narracji i pogłębiających się podziałów. Zagrożenie ze strony Rosji było tak realne, że ostrzeganie i opisywanie manipulacji rosyjskiej było jednym z kluczowych działań fact-checkerów.

Jakie najważniejsze trendy wskazałby pani na nadchodzący 2023 rok?

Aktorzy rozprzestrzeniający fałszywe informacje w kontekście wojny, COVID-19 czy klimatu będą wciąż bardzo aktywni. Ważnym tematem w debacie publicznej będzie transformacja energetyczna i liczne fałszywe doniesienia w tym obszarze. Aby powstrzymać dezinformację niezbędne będzie wypracowywanie kolejnych rozwiązań na poziomie międzynarodowym. Ważnym aspektem walki z dezinformacją będzie również tworzenie rozwiązań technologicznych opartych na sztucznej inteligencji do wspomagania pracy fact-checkerów. Dominującym obszarem z zakresu nauki krytycznego myślenia będzie wprowadzanie elementów edukacji medialnej do szkół oraz na uniwersytety jako szczepionki na dezinformację.

Stowarzyszenie Demagog jest partnerem serwisu CyberDefence24.pl.

Serwis CyberDefence24.pl otrzymał tytuł #DigitalEUAmbassador (Ambasadora polityki cyfrowej UE). Jeśli są sprawy, które Was nurtują; pytania, na które nie znacie odpowiedzi; tematy, o których trzeba napisać – zapraszamy do kontaktu. Piszcie do nas na: [email protected].