Inteligentne miasta. „Zabezpieczenie danych to bardzo duże wyzwanie”

Wyobraźmy sobie miasta bez korków, smogu i zalegających śmieci. System wskaże wolne miejsce parkingowe, zdecyduje czy wyłączyć latarnie na kilka godzin, a monitoring koszy na śmieci pomoże we właściwym gospodarowaniu opadami. To nie odległa wizja, a prawdopodobna rzeczywistość - wszystko jednak zależy od skali wdrożenia rozwiązań typu smart. Równie istotne, co technologia, powinno być jednak bezpieczeństwo gromadzonych przez systemy i przetwarzanych danych.

Miasta na miarę XXI wieku

Koncepcja inteligentnego miasta zakłada miliony urządzeń podłączonych do sieci, które gromadzą i przesyłają dane, by usprawnić usługi i sposób funkcjonowania  infrastruktury w oparciu o nowoczesne technologie. To budowa city w oparciu o informacje i komunikację - chodzi przede wszystkim o to, by miasto było przyjazne do życia dla jego mieszkańców i korzystało z inteligentnych rozwiązań w takich obszarach jak transport, edukacja, służba zdrowia czy ochrona środowiska.

Możliwych rozwiązań jest wiele: system ekologicznych pojazdów miejskich, inteligentna sieć energetyczna, infrastruktura cyfrowa do przesyłu danych w całym mieście, wskaźnik jakości powietrza oparty na Internecie Rzeczy (Internet of Things) czy inteligentne przejścia dla pieszych. Cel jest jeden: poprawa jakości życia mieszkańców i funkcjonalności miasta.

By podać przykład miast ery cyfrowej nie trzeba jednak patrzeć daleko - za takie uznawany jest Wrocław czy Warszawa, a rozwiązania typu smart są wdrażane na krajowym podwórku. Jedna z firm, Emitel dla podwarszawskiego Piaseczna zaproponowała 130 czujników, które kontrolują poziom zajętości miejsc parkingowych, czujniki do pomiaru poziomu wypełnienia koszy, monitorowanie poziomu wody w rzekach i rowach. Dodatkowo czujniki badają temperaturę, poziom hałasu czy wilgotność powietrza.

- We Wrocławiu wygraliśmy przetarg na budowę sieci i systemu zdalnego odczytu wodomierzy. To największy tego typu projekt w Polsce - w perspektywie najbliższych lat może obejmować nawet ponad 70 tysięcy liczników. Dostarczone rozwiązanie zapewni także rozszerzoną łączność z urządzeniami zlokalizowanymi w trudno dostępnych miejscach, takich jak głębokie studnie, czy też piwnice. System nie tylko usprawni proces zbierania danych, ale pozwoli na lepsze gospodarowanie zasobami wody oraz będzie wspierać planowanie nowych inwestycji – opisuje w rozmowie z portalem CyberDefence24.pl Maciej Staszak, wiceprezes zarządu i dyrektor sprzedaży w firmie Emitel.

Jak zaznacza, wiele miast jest zainteresowanych rozwojem strategii w duchu smart. - Obecnie prowadzimy kilkadziesiąt projektów w różnych miejscach w kraju, na różnym etapie zaawansowania. Miasta w wielu przypadkach są chętne, aby inteligentne rozwiązania wdrażać już dziś. Nasze rozwiązania budujemy w oparciu o dostępną technologię LORAWan. Inteligentne parkingi, kosze, lampy, monitorowanie zanieczyszczenia powietrza, zagrożenia powodziowego – to rozwiązania, które wdrażamy wykorzystując tę sprawdzoną na świecie technologię – zaznacza.

Postęp smart cities możliwy wraz z rozwojem 5G

Rozwój inteligentnych miast ma umożliwić technologia 5G, która powinna wpłynąć na szybszy przepływ informacji i danych. Umożliwi to na przykład stały monitoring sytuacji na drogach czy zarządzanie ruchem ulicznym, tak by służby sanitarne szybko mogły dotrzeć na miejsce wypadku bez opóźnień w przekazywaniu informacji.

- Jeżeli chodzi o bardziej zaawansowane technologicznie rozwiązania Internetu Rzeczy, takie jak np. autonomiczne pojazdy, sterowanie robotami, to musimy poczekać na wdrożenie technologii 5G, która przeniesie nas w inny wymiar. Jeżeli chodzi o 5G, to obecnie operatorzy komórkowi czekają na aukcję na częstotliwości 5G, która pozwoli zagospodarować pierwsze pasmo dla tej technologii. Budowa sieci piątej generacji to również szansa na rozwój dla naszej firmy. Wiadomo, że 5G będzie wymagało budowy nowej infrastruktury, a w tym obszarze Emitel może wspierać operatorów. Już dzisiaj budujemy maszty oraz rozwiązania DAS, a naszymi klientami są właśnie operatorzy – tłumaczy nam dyrektor sprzedaży w firmie Emitel.

Inteligentne miasto a bezpieczeństwo danych

Firma analityczna McKinsey Global prognozowała, że inteligentne technologie przyczynią się do sprawniejszego zarządzania siecią kamer, ruchem i czujnikami, co mogłoby zmniejszyć liczbę śmiertelnych wypadków o 8-10 proc.

Z drugiej jednak strony, centralnie zarządzany system rodzi okazję do cyberataków – wystarczy wyobrazić sobie włamanie hakerów i podanie przez nich informacji na przykład na temat potencjalnego wypadku, który nie miał miejsca. Fałszywa informacja spowoduje chaos w działaniu służb i w efekcie może sprawić, że nie będzie ich tam, gdzie będą naprawdę potrzebni.

- Zabezpieczenie tych systemów to bardzo duże wyzwanie. Cyberprzestępczość jest poważnym zagrożeniem, również pod kątem wycieku danych. Nie można powiedzieć, że możemy spać spokojnie. Trzeba pamiętać, że pojawiają się nowe pomysły przestępców, którzy chcą kontrolować coraz to nowe systemy. Bez zastosowania odpowiednich zabezpieczeń funkcjonowanie smart cities i inteligentnych rozwiązań będzie utrudnione – podkreśla Maciej Staszak w rozmowie z portalem CyberDefence24.pl.

Smart cities to jednak nie tylko szanse, ale także zagrożenia. Pamiętać należy o fakcie gromadzenia i przetwarzania danych – pytaniem zawsze pozostaje, kto będzie miał do nich dostęp. Postęp technologiczny oznacza również szansę dla jednych, a dla innych – wykluczenie cyfrowe. Przepaść między grupą społeczną, która na co dzień korzysta z technologii lub od nich stroni - jeszcze się zwiększy. Na koniec: funkcjonowanie miasta w oparciu o sieć niesie ryzyko jej awarii, a w praktyce jej blackout mógłby oznaczać kompletny paraliż miasta.