Jak wyjść z postcovidowego kryzysu? Rozwój 5G szansą dla Polski

W wielu innych krajach - np. Szwecji, Francji, Niemczech, Austrii czy Grecji aukcje częstotliwości dla 5G przeprowadzono wcześniej, aby zapobiec opóźnieniom we wdrażaniu łączności nowej generacji. W grudniu sekretarz stanu w KPRM i pełnomocnik rządu ds. cyberbezpieczeństwa Marek Zagórski informował, że w Polsce Urząd Komunikacji Elektronicznej (UKE) rozpoczął proces, który zmierza do tego, aby ogłosić aukcję częstotliwości. „Jesteśmy na etapie zdefiniowania wymagań w zakresie bezpieczeństwa sieci. Ten proces zakończy się najpóźniej w połowie przyszłego roku” - mówił Zagórski.

W Polsce szybko postępuje budowa infrastruktury niezbędnej do obsługi łączności w nowym standardzie - wcześniej w styczniu o objęciu zasięgiem sieci 5G kolejnej lokalizacji - Trójmiasta - poinformował operator telekomunikacyjny Orange Polska. Obecnie z sieci 5G tego dostawcy może korzystać ok. 6 mln osób w ok. 400 miejscowościach. Usługi w standardzie 5G operator ten uruchomił w lipcu 2020 r.

Również w styczniu Polkomtel - operator sieci Plus z grupy Cyfrowy Polsat - poinformował o zwiększeniu dostępności swoich usług łączności z siecią 5G. Według firmy obecnie ze standardu tego może korzystać ponad 7 mln osób. Firma podtrzymała również plany zwiększenia dostępności 5G w swoich usługach do grona ponad 11 mln użytkowników w roku bieżącym. W maju 2020 r. sieć 5G Plusa ruszyła jako pierwsza w Polsce w siedmiu miastach na 100 nadajnikach.

Kolejny popularny w Polsce operator telekomunikacyjny - Play - obecnie swoim zasięgiem 5G pokrywa ok. 5 mln osób. Sieć ta uruchomiła dostępność usług łączności nowej generacji po Plusie, razem z operatorem T-Mobile.

Dyrektor Departamentu Komunikacji Korporacyjnej Play Małgorzata Zakrzewska przekazała PAP, że w opinii tego operatora telekomunikacyjnego prace nad 5G w Polsce są uzależnione przede wszystkim od dystrybucji docelowego pasma częstotliwości przeznaczonego pod budowę tej sieci. „Obecnie polscy operatorzy rozwijają 5G w oparciu o częstotliwości współdzielone z inną technologią, trudno więc porównać zaawansowanie prac z innymi krajami, np. tymi, w których częstotliwości pod 5G zostały już rozdystrybuowane” - zauważyła. Jak podkreśliła, „dodatkową kwestią mającą wpływ na opóźnienie tempa rozwoju 5G mogą mieć regulacje w zakresie cyberbezpieczeństwa i ewentualne wykluczenie sprzętu sieciowego jednego z dostawców”.

Kwestie cyberbezpieczeństwa częściowo reguluje rozporządzenie, które weszło w życie 30 grudnia ubiegłego roku. Zobowiązuje operatorów telekomunikacyjnych do uniezależnienia się od jednego dostawcy sprzętu i oprogramowania. Przepisy zawarte w rozporządzeniu oparte są o tzw. 5G Toolbox - unijny dokument definiujący środki zabezpieczające na poziomie regulacyjnym i technicznym, a także wskazujący działania mające ograniczyć ryzyko dla cyberbezpieczeństwa w sieciach 5G po stronie budujących je operatorów telekomunikacyjnych.

Rozwój łączności 5G, a co za tym idzie - szybkiego internetu i cyfryzacja gospodarki w Polsce to ważne elementy wychodzenia z kryzysu, który wywołała na całym świecie pandemia koronawirusa.

„Czasy pandemii COVID-19 pokazały, jak bardzo potrzebne są nowoczesne usługi telekomunikacyjne. Pełne wdrożenie technologii 5G jeszcze bardziej zwiększy przepustowość sieci oraz przyspieszy transmisję danych. Technologia mobilna zapewnia wysokiej jakości dostęp do internetu, podobnie jak dostęp kablowy i światłowodowy” - ocenia Zakrzewska.

Istotność cyfryzacji i upowszechnienia łączności dostrzegają również m.in. wydział ds. cyfryzacji działający w ramach KPRM oraz Ministerstwo Rozwoju, Pracy i Technologii, które w ubiegłym tygodniu informowało o ujęciu gospodarki cyfrowej i przemysłu technologicznego w pięcioosiowej strategii rozwoju gospodarczego na kolejne lata. W realizacji tych działań niezbędne jest jednak zwiększenie dostępności szerokopasmowej łączności z internetem, które ma być realizowane m.in. poprzez Narodowy Plan Szerokopasmowy (NPS).

Przedstawicielka firmy Play uważa jednak, że „samo wdrożenie sieci 5G jest warunkiem koniecznym, ale niewystarczającym do realizacji wizji nowoczesnego społeczeństwa”. Jej zdaniem „wiele nowych usług i biznesów świadczonych na bazie sieci 5G nie będzie mogło powstać z uwagi na niesprzyjające zapisy, np. w ustawach czy rozporządzeniach”. Zakrzewska ocenia, że konieczne jest dokonanie zmian w polskim porządku prawnym, m.in. „dotyczących wpływu infrastruktury telekomunikacyjnej na środowisko, stawiania infrastruktury telekomunikacyjnej na budynkach czy tzw. kwalifikacji środowiskowej”. Jak dodaje, wykluczenie barier prawnych przyspieszy nie tylko rozwój sieci 5G w Polsce, ale i całego sektora telekomunikacyjnego.

Według danych Urzędu Komunikacji Elektronicznej za 2019 r. wartość rynku usług telekomunikacyjnych w Polsce wynosiła na koniec 2018 r. ok. 39,2 mld zł. Polska administracja ocenia, że w najbliższych latach wyzwaniami, które będą leżały przed rozwojem łączności z szybkim internetem w Polsce, są m.in. rozwój nowoczesnej infrastruktury telekomunikacyjnej zdolnej do obsługi dużego wolumenu ruchu, a także zapewnienie najwyższego poziomu ochrony komunikacji przed cyberzagrożeniami. Istotna jest również optymalizacja wykorzystania zasobów radiowych i procesów inwestycyjnych w celu zapewnienia jakości usług sieci mobilnych, które również muszą dostosowywać się do rosnącego popytu na obsługę coraz większych wolumenów danych.

Już w 2016 r. według „Raportu o stanie rynku telekomunikacyjnego w Polsce” UKE dostęp do usług o najwyższych prędkościach łączenia z internetem miało ponad 50 proc. gospodarstw domowych w kraju.

Największe kłopoty z dostępem do sieci o dużej przepustowości występują we wschodniej części Polski. Różnice uwidaczniają się również w podziale Polski na północ i południe. Według analizy przeprowadzonej na potrzeby wdrożenia NPS wynika to przede wszystkim z uwarunkowań geograficznych i demograficznych. Obszary wschodnie i północno-wschodnie to przeważnie gminy wiejskie o niskiej gęstości zaludnienia i rozproszonej zabudowie. Zasięg kabli światłowodowych w Polsce największy jest w dużych aglomeracjach, takich jak aglomeracja śląska, Warszawa, Trójmiasto czy Poznań i jego okolice.

Zdaniem Związku Przedsiębiorców i Pracodawców epidemia koronawirusa stała się dowodem na potencjał skutecznego wykorzystania rozwiązań cyfrowych przez Polskę. Znaczną część pracy przeniesiono do modelu zdalnego, podobnie jak i całą edukację. Polska sieć natomiast wytrzymała nagły wzrost ruchu - zauważa organizacja w swoim raporcie, w którym wzywa do szybszej rozbudowy sieci szerokopasmowego internetu w Polsce.

„Upowszechnienie szybkiego internetu staje się wobec powyższego tym pilniejszą potrzebą. Nie odbędzie się ono jednak bez intensyfikacji inwestycji w infrastrukturę” - ocenia ZPP. Organizacja ta wskazuje, że do swobodnej rozbudowy sieci łączności z internetem w Polsce niezbędna jest pewność i stabilność przepisów oraz decyzji administracyjnych, a także poczucie bezpieczeństwa prawnego potencjalnych inwestorów. „To szczególnie istotne z uwagi na poziom skomplikowania procesu i koszty, z którymi się on wiąże” - uważają eksperci ZPP.

Związek Przedsiębiorców i Pracodawców podkreśla również potrzebę utrzymania konkurencyjności rynku telekomunikacyjnego w Polsce, co przełoży się - jak zaznacza organizacja - zarówno na korzyści dla konsumentów, jak i stymulację innowacyjności.