Covid-19 wzmacnia cyberprzestępczość. Globalna „pandemia cyberatków”

W raporcie „Cybercrime: Covid-19 Impact”, opracowanym przez Interpol, wyraźnie podkreślono, że pandemia koronawirusa ma głęboki wpływ na krajobraz cyberzagrożeń. „Połączenie światowego kryzysu zdrowotnego z gwałtownym wzrostem działań cyberprzestępczych związanych z Covid-19 stanowi istotne obciążenie dla organów ścigania na całym świecie” – czytamy w raporcie.

Dokument powstał w oparciu o dane ze 194 państw członkowskich i partnerów prywatnych, aby zapewnić kompleksowy przegląd sytuacji związanej z cyberprzestępczością w czasie pandemii. Informacje pozyskiwano w ramach „INTERPOL Global Cybercrime Survey”, która została przeprowadzona w okresie kwiecień-maj bieżącego roku.

Według zamieszczonych w raporcie danych, w przedziale czasowym od stycznia do 24 kwietnia 2020 roku Interpol wykrył 907 000 wiadomości spamowych, 737 incydentów związanych z użyciem zainfekowanego ładunku i 48 000 złośliwych adresów URL – wszystkie wykorzystywały tematykę dotyczącą obecnej pandemii.

Interpol zaobserwował niepokojący trend, w którym hakerzy przedefiniowali swoje cele, aby generować możliwie maksymalne zyski dla siebie i jak największe straty dla ofiary. Cyberprzestępcy nie koncentrują się już głównie na małych firmach i osobach fizycznych, lecz coraz więcej złośliwych kampanii wymierzonych jest w duże korporacje, organizacje rządowe oraz instytucje odpowiedzialne za infrastrukturę krytyczną. Są to podmioty mające kluczowe znaczenie w walce z pandemią koronawirusa.

Covid-19 przyczynił się także do zmiany formy pracy w wielu placówkach. Zdaniem Interpolu to kolejna „zachęta” dla hakerów. Wynika to z faktu nagłego i koniecznego przejścia na pracę zdalną.  W związku z tym firmy, instytucje oraz inne organizacje zostały zmuszone do szybkiego wdrażania systemów, sieci i aplikacji, które to umożliwiły. W rezultacie ich jakoś cyberzabezpieczeń nie mogła spełniać najwyższych standardów, co przyczyniało się do powstawania luk i podatności, które sprawnie wykorzystywali hakerzy. Do czego? Głównie do kampanii nastawionych na generowanie środków finansowych, kradzież danych czy powodowanie zakłóceń.

Analiza Interpolu skupia się wokół takich cyberzagrożeń jak: oszustwa internetowe i phishing, cyberatak z użyciem złośliwego oprogramowania (ransomware oraz kampanie DDoS), zbieranie danych, złośliwe witryny czy dezinformacja.

Oszustwa i phishing

Hakerzy bardzo sprawnie wykorzystują pandemię do zwiększenia szans na powodzenie cyberataków. Dostosowali taktykę i metody działania do obecnej sytuacji. Skutecznie posługują się wiadomościami phishingowymi o tematyce Covid-19, podszywając się bardzo często pod organy państwowe oraz służbę zdrowia. W ten sposób hakerzy zachęcają swoje ofiary do interakcji i podania na przykład wrażliwych danych czy pobrania zainfekowanego pliku.

Ransomware oraz DDoS

„Cyberprzestępcy coraz częściej wykorzystują złośliwe oprogramowanie przeciwko infrastrukturze krytycznej i instytucjom opieki zdrowotnej ze względu na potencjalny duży wpływ i korzyści finansowe” – czytamy w raporcie Interpolu. Ransomware czy też kampanie DDoS mogą wywoływać poważne zakłócenia lub nawet całkowicie sparaliżować funkcjonowanie danej placówki, co w okresie pandemii koronawirusa może mieć bezpośredni wpływ na zdrowie i życie ludzi.

Kradzież danych

Interpol zaobserwował regularny wzrost cyberataków, w ramach których hakerzy wykorzystują złośliwe oprogramowanie przeznaczone do zbierania danych, w tym trojanów zdalnego dostępu, wirusów bankowych czy narzędzi szpiegowskich. Jak wynika z dokumentu, cyberprzestępcy, wykorzystując informacje dotyczące pandemii jako przynętę, infiltrują systemy ofiary w celu włamania do sieci, kradzieży danych, przekierowania pieniędzy i tworzenia botnetów.

Złośliwe domeny

Hakerzy są świadomi potrzeb, jakie posiada społeczeństwo w okresie pandemii. Jednostki poszukują materiałów medycznych i informacji na temat Covid-19. W związku z tym cyberprzestępcy sprawnie wykorzystują ludzki strach oraz ciekawość tworząc fikcyjne witryny internetowe, zawierające słowa kluczowe takie jak „koronawirus” czy „Covid-19”. Spreparowane strony stanowią podstawę wielu kampanii hakerskich.

Dezinformacja

„Coraz więcej fałszywych wiadomości szybko rozprzestrzenia się wśród opinii publicznej” – wskazuje Interpol. Zjawisko to jest „napędzane” niepewną sytuacją społeczno-gospodarczą na świecie, a także niezweryfikowanymi informacjami oraz niezrozumieniem istniejącego zagrożenia. Tworzone teorie spiskowe przyczyniły się do wywołania uczucia strachu i lęku, co skutecznie wykorzystują hakerzy w swoich działaniach.

Trendy w regionach świata

Interpol zauważył, że dominujące formy cyberprzestępczości różnią się w zależności od regionu. Pomimo że w skali globalnej wzrost cyerataków jest zauważalny ich charakter różni się w zależności od konkretnego obszaru, w jakim działają hakerzy.

- Kontynent afrykański – specjaliści zauważyli gwałtowny wzrost płatności elektronicznych lub bezgotówkowych od początku pandemii, co stworzyło atrakcyjne pole do działania cyberprzestępców. Co więcej, zaobserwowano większą liczbę ataków phishingowych, co wynika z konieczności przejścia na tryb pracy zdalnej. Dodatkowo „wzrósł obieg fałszywych wiadomości związanych z COVID-19 w mediach społecznościowych” – czytamy w raporcie.

- Ameryka Północna i Południowa – na tym obszarze pojawił się gwałtowny wzrost liczby kampanii phishingowych i oszustw związanych z pandemią koronawirusa. Jedną z dominujących form cyberprzestępczości jest kradzież poufnych danych za pomocą uzyskania zdalnego dostępu do sieci i systemów. „Kampania ransomware przeprowadzona głównie za pośrednictwem złośliwego oprogramowania LOCKBIT dotyka obecnie średniej wielkości firmy w niektórych krajach tego regionu” – dodaje Interpol.

- Azja i Południowy Pacyfik – wśród głównych trendów w tym obszarze należy wskazać na kampanie oszustw i phishingu związane z koronawirusem, a także nielegalną sprzedaż internetową fałszywych materiałów medycznych, leków i środków ochrony osobistej. Cyberprzestępcy wykorzystują również luki w zabezpieczeniach narzędzi telekonferencyjnych. Co więcej, bardzo dużym problemem jest rozpowszechnianie fake newsów na temat Covid-19.

- Europa – dwie trzecie państw członkowskich z Europy zgłosiło znaczny wzrost liczby złośliwych domen poruszających tematykę pandemii. Interpol nie ma wątpliwości, że hakerzy wykorzystują Covid-19 jako przynętę do wdrażania oprogramowania ransomware w instytucjach opieki zdrowotnej, będącej podstawą walki z koronawirusem. „Coraz częściej występuje kopiowanie oficjalnych rządowych stron internetowych w celu kradzieży wrażliwych danych użytkowników, które można później wykorzystać w kolejnych cyberatakach” – czytamy w raporcie.

- Bliski Wschód – podstawowym zagrożeniem w tym regionie są złośliwe kampanie w mediach społecznościowych. Służą one jako kanał rozpowszechniania fake newsów na temat Covid-19. Co więcej, platformy social mediów są często rynkiem nielegalnej sprzedaży produktów farmaceutycznych na koronawirusa. Intrepol podkreślił również trend związany z rosnąca liczbą ataków phishingowych, oszustw internetowych oraz tworzeniem nowych fałszywych domen, które deklarują udostępnianie „prawdziwych” danych i informacji na temat pandemii.

Cyberprzestępcy nieustannie rozwijają swoje zdolności i sprawie wykorzystują ludzki strach związany z niestabilną sytuacją społeczną i gospodarczą, co jest następstwem pandemii koronawirusa. Skalę zagrożenia potęguje większa zależność od łączności i infrastruktury cyfrowej ze względu na konieczność przejścia w tryb pracy zdalnej. To wszystko jedynie zachęca hakerów do prowadzenia złośliwych operacji.