Putin: Rosja podpisze Konwencję ONZ przeciwko cyberprzestępczości

Międzynarodowe przepisy o zwalczaniu cyberprzestępczości przez wiele lat opierały się na Konwencji Budapesztańskiej, stworzonej przez Radę Europy, którą podpisał szereg państw zachodnich w listopadzie 2001 roku. W opozycji do dokumentu znalazła się wówczas Rosja, która argumentowała brak podpisu zagrożeniem, jakie miał stanowić ten dokument dla jej suwerenności.

Rosja podpisze Konwencję przeciwko cyberprzestępczości

15 lat później Moskwa przedstawiła na forum Organizacji Narodów Zjednoczonych propozycję Konwencji przeciwko cyberprzestępczości. Po kilkuletnim procesie, dokument został ostatecznie przyjęty przez Zgromadzenie Ogólne w grudniu 2024 roku. Jego podpisanie zaplanowano na ostatni weekend października; ceremonia ma się odbyć w Hanoi.

Stosowne działania na poziomie krajowym zostały już podjęte przez Rosję. Jak wynika z dokumentu opublikowanego przez Kreml, prezydent Władimir Putin zaakceptował wniosek rosyjskiego rządu ws. podpisania Konwencji ONZ przeciwko cyberprzestępczości. Jednocześnie, do podpisania dokumentu w imieniu kraju wyznaczono Prokuraturę Generalną Federacji Rosyjskiej.

Sprzeciw wobec Konwencji. Furtka do szpiegowania obywateli

Tekst Konwencji budzi kontrowersje, zwłaszcza wśród obrońców praw człowieka oraz sygnatariuszy dokumentu z 2001 roku. Przede wszystkim wskazuje się na ogólnikowe i nieprecyzyjne ujęcie przestępstw, a także zobowiązanie do zbierania pewnych danych o użytkownikach.

Według stanowiska Electronic Frontier Foundation z grudnia 2024, bez odpowiednich przepisów chroniących prawa człowieka, Konwencja otwiera sygnatariuszom drzwi do powszechnego szpiegowania obywateli i międzynarodowych represji.

Efektem zastosowania ogólników i zarazem szerokiego ujęcia czterech rodzajów cyberprzestępstw ma być rozszerzenie zakresu inwigilacji użytkowników sieci do tego stopnia, że może zostać zastosowana do wszystkich przestępstw popełnionych przy wykorzystywaniu internetu i innych form komunikacji. Co istotne, to właśnie w Rosji działają organizacje cyberprzestępcze, które przeprowadzają regularne ataki na np. Polskę oraz inne kraje NATO.

Jak podawał w sierpniu CyberMagazine, największe przedsiębiorstwa technologiczne stwierdziły z kolei, że wdrożenie dokumentu może zagrozić zarówno badaniom nad sztuczną inteligencją, jak i samemu cyberbezpieczeństwu. W tym gronie znalazły się m.in. Microsoft, Meta czy Oracle.