Inicjatywa prezydenta na rzecz polskich technologii. Prof. Banaszek apeluje o wsparcie

W piątek 29 sierpnia br. w Centrum Nowych Technologii Uniwersytetu Warszawskiego, odbyła się prezentacja prezydenckiego projektu ustawy o Funduszu Rozwoju Technologii Przełomowych. Prezydent Karol Nawrocki podpisał dokument, kierując go tym samym do Sejmu w celu rozpatrzenia przez izbę niższą parlamentu. Chodzi o 5 mld zł z budżetu na rozwój nowych technologii.

Prezydent: inicjatywa dla chcących dobrej przyszłości

W swoim przemówieniu Prezydent zaznaczył, że dokonująca się rewolucja technologiczna dotyka wszystkich aspektów życia. 

„Dotykają kwestii naszego wspólnego bezpieczeństwa, rolnictwa, polskiej energetyki, życia codziennego. Dlatego ta inicjatywa jest dla mnie tak bardzo ważna” – dodał.

Głęboko wierzę, że dla naszej wspólnej przyszłości Fundusz Rozwoju Technologii Przełomowych znajdzie akceptację w polskim parlamencie. Inicjatywa nie jest skierowana przeciwko komukolwiek - jest skierowana do wszystkich, którzy chcą dobrej przyszłości Rzeczypospolitej.
Prezydent RP Karol Nawrocki

Prezydent Nawrocki podkreślił również, że ustawa pozwoli na zatrzymanie ucieczki specjalistów z zakresu nowych technologii z Polski. Jednocześnie, umożliwi połączenie środowisk akademickich, startupów, przedsiębiorców, profesjonalistów z zakresu nowych technologii przy Pałacu Prezydenckim.

„W ustawie zapisana jest współpraca polskiego rządu z Prezydentem i fachowcami. Jej rozwiązania dadzą też Prezydentowi Polski możliwość podjęcia dyplomacji technologicznej. Zrobię wszystko, żeby w wielu ważnych na świecie przedstawiciele środowisk zajmujących się technologiami przełomowymi przyjmowali wsparcie Prezydenta Rzeczpospolitej Polskiej; aby dyplomacja technologiczna na świecie z jednej strony przynosiła zagraniczny kapitał do Polski, a z drugiej – abyśmy mogli wymieniać nasze doświadczenia” – wyjaśniła Karol Nawrocki.

Ustawa pomoże nauce? „Brakuje systematycznego wsparcia”

Czy propozycja przedłożona przez prezydenta ma szansę poprawić sytuację w sferze nowych technologii w Polsce? 

Według prof. Konrada Banaszka (profesor Uniwersytetu Warszawskieg; koordynator naukowy inicjatywy QuantERA, prowadzonej przez Narodowe Centrum Nauki; przewodniczący Rady Klastra Q – Klastra Technologii Kwantowych; członek korespondent Polskiej Akademii Nauk oraz Fellow Member międzynarodowego stowarzyszenia Optica), środki na badania i innowacje są dramatycznie potrzebne. 

„Jako kraj posiadamy duży potencjał w obszarze nowych technologii, ale brakuje systematycznego wsparcia ze strony państwa. Idea stworzenia nowego funduszu i asygnowania na ten cel 5 mld złotych to na pewno krok we właściwym kierunku” – wskazuje naukowiec w rozmowie z CyberDefence24.

Dodaje jednak, że „brakuje wyraźnego wspracia technologii kwantowych, w których Polska ma solidną pozycję w świecie i potencjał rozwojowy, ale istnieje bardzo poważne zagrożenie, że nie zostanie on wykorzystany”. 

„Zainteresowanie państwowych podmiotów rodzimymi technologiami kwantowymi jest na razie bardzo niskie. Dużo się obecnie mówi o zaufanych dostawcach i własnych łańcuchach dostaw. Dlatego też niezbędny jest rozwój krajowego ekosystemu kwantowego, zwłaszcza w  sektorze obronności i bezpieczeństwa państwa” - podkreśla prof. Banaszek w rozmowie z naszym portalem.

W technologiach kwantowych dzieją się niesłychanie ciekawe rzeczy. Gorący temat z ostatnich miesięcy to nawigacja bez użycia systemu GPS przy użyciu tzw. akcelerometrów i magnetometrów kwantowych. Jeśli w ogóle nie będziemy musieli odbierać sygnału satelitarnego, żeby znać naszą lokalizację, to byłby game changer zarówno w sektorze cywilnym, jak i wojskowym. Moje badania koncentrują się na zapewnieniu bezpieczeństwa łączności w sieciach światłowodowych i łączach satelitarnych, a dr hab. Michał Parniak wraz z zespołem m.in. na zlecenie Europejskiej Agencji Kosmicznej buduje i wdraża innowacyjne anteny kwantowe.
Prof. Konrad Banaszek dla CyberDefence24

Młodzi naukowcy wyjeżdżają z kraju

Profesor zwrócił jednak uwagę na szczegóły, które mogą przynieść problemy – m.in. wymienił określenie priorytetów środowiska, rozpoznanie potencjału czy organizacja konkursów. Te ostatnie mają być prowadzone przez ministerstwa.

„Jako środowisko naukowe w ostatnich latach mieliśmy do czynienia ze sporymi opóźnieniami decyzji grantowych w Ministerstwie Nauki i Szkolnictwa Wyższego, nawet w przypadku konkursów ze stosunkowo niewielkimi budżetami. Dochodziło do sytuacji, że decyzje zapadały ponad rok od zamknięcia konkursu. To nie tylko bezpowrotnie stracony czas, ale zwykła dezogranizacja pracy naukowej i stawianie karier naukowców pod znakiem zapytania. Częstą reakcją młodych naukowców na te problemy jest wyjazd zagranicę, gdzie zamiast walczyć z biurokracją można się skupić na pracy naukowej. Właściwie określone priorytety, czytelne kryteria oceny oraz sprawna realizacja konkursów to czynniki kluczowe dla powodzenia programu” – zaznacza prof. Banaszek w rozmowie z naszą redakcją.