„Słyszałem, że sieć 5G powoduje…”

Gości konferencji organizowanej przez Instytut Łączności i Kancelarię Prezesa Rady Ministrów powitali Věra Jourová, wiceprzewodnicząca Komisji Europejskiej, Marek Zagórski, sekretarz stanu w Kancelaria Premiera i dr. hab. inż. Sławomir Hausman z Politechniki Łódzkiej, przewodniczący Komitetu Programowego.

Podczas swojego przemówienia Věra Jourová podkreśliła znaczenie zmniejszenia  możliwości replikacji dezinformacji o 5G poprzez zwiększenie świadomości i dostęp do zweryfikowanych informacji. „Wszystkie obawy trzeba rozwiać” - jednoznacznie wskazała wiceprzewodnicząca Komisji Europejskiej. 

Reprezentujący polski rząd w ramach wydarzenia Marek Zagórski odniósł się do ludzkich obaw dotyczących PEM, które są wykorzystywane w różny sposób. Jak stwierdził sekretarz stanu w KPRM, lęk użytkowników często jest używany do celów zarobkowych. „To uderza w nasze bezpieczeństwo. Uruchomimy specjalną akcję edukacyjną koordynowaną przez Instytut Łączności. 5G nie jest zagrożeniem” - wyjaśnił Marek Zagórski. 

Ciekawym spostrzeżeniami podczas konferencji podzielił się Gerd Callewaert z IPSOS, który przedstawił wyniki badań opinii publicznej w Europie dotyczące wiedzy na temat 5G oraz obaw związanych z jego wprowadzeniem. „Im ktoś ma mniej informacji i wiedzy o 5G, tym mniej pozytywnie o nim myśli” – podsumował.

Interesującym tematym był również problem polskiego ruchu anty 5G. Jego charakterystykę zaprezentował redaktor naczelny CyberDefence24.pl dr Andrzej Kozłowski. W ramach wystąpienia analizował między innymi dlaczego ludzie w Polsce boją się 5G i kto rozpowszechnia fałszywe treści na jej temat oraz jakie są tego konsekwencje.

„Polski ruch anty #5G nie różni się od tych w innych krajach. Nie jest ani większy, ani mniejszy, ale też wyrządza szkody. Ludzie mają prawo do zadawania pytań, jeżeli czegoś nie rozumieją, ale nie mają prawa grozić czy niszczyć infrastruktury” - podkreślił w ramach swojego wystąpienia dr Andrzej Kozłowski. Jak dodał, powinno być więcej inicjatyw na poziomie europejskim, aby rozwiązać problem z obawami związanymi z siecią piątej generacji. „Nie da się rozmawiać z ludźmi, którzy łamią prawo. Ale są niektórzy liderzy środowisk anty 5G, z którymi rozmawiać się da. Brakuje efektywnej kampanii informacyjnej” - zaznaczył redaktor naczelny CyberDefence24.pl

Z kolei sprawdzone metody wykrywania i przeciwstawiania się nieprawdziwym informacjom przedstawił red. Wiktor Świetlik. Mówił również o realizowanym przez Polską Agencję Prasową projekcie #Fakehunter. „Edukacja i walka z fakenewsami to podstawa. Nie możemy blokować ani cenzurować” – zaznaczył ekspert.

Bardzo trafne uwagi przekazała również dr Sarah Loughran, która opowiedziała o doświadczeniach z kampanii społecznej dotyczącej 5G realizowanej przez Australijską Agencję Ochrony Radiologicznej i Bezpieczeństwa Jądrowego. Jak wskazała, rząd w Canberze w kwestii innowacyjnej sieci skupia się na 3 aspektach: dialog ze społeczeństwem, badania i międzynarodowe zaangażowanie. „Potrzeba nam jasnego i prostego przekazu o wpływie 5G na zdrowie, musimy przekazywać fakty i wiarygodne informacje” - zaapelowała specjalistka. 

Warto odnotować, że podczas konferencji Kinga Graczyk z Kancelarii Prezesa Rady Ministrów przybliżyła założenia kampanii edukacyjnej Instytutu Łączności i KPRM dotyczącej komunikacji bezprzewodowej oraz 5G, która rozpocznie się na początku 2021 roku i ma potrwać 3 lata. Jak podkreśliła, program ma charakter kompleksowy, obejmuje m.in. edukację samorządów z procesu inwestycyjnego, edukację w szkołach, ale i całego społeczeństwa. Powstaną specjalne podręczniki wspomagające nauczanie, podcasty, a dla dziennikarzy będzie dostępny interdyscyplinarny zespół ekspertów. „Chcemy edukować” - wskazała jednoznacznie Kinga Graczyk.

Kolejny prelegent, dr Jack Rowley z GSMA, zaprezentował spojrzenie na problem fałszywych informacji rozpowszechnianych na temat 5G z globalnej perspektywy. Jak zauważył, 2/3 fake newsów dotyczących rzekomego związku 5G z pandemią koronawirusa pochodziło z mediów społecznościowych i wypowiedzi celebrytów. Według eksperta bardzo ważne jest kto tłumaczy społeczeństwu pewne zjawiska, ponieważ - jak stwierdził: „sprawy związane z wpływem PEM na zdrowie lepiej wyjaśni lekarz niż inżynier”. 

W ramach konferencji omówiono także założenia europejskiej strategii walki z dezinformacją. Zrobił to dr inż. Alberto Rabbachin reprezentujący Komisję Europejską. Podczas wystąpienia wspomniał między innymi o roli mediów społecznościowych w rozprzestrzenianiu fałszywych informacji. „Im więcej interakcji, im więcej odsłon, tym lepiej dla danej platformy. Algorytmy serwują konkretne treści, wywołujące emocje. Tak się tworzy ekosystem fakenews” – wyjaśnił dr Rabbachin.

Kolejnym tematem, jaki został poruszony podczas wydarzenia był wzrost popularności teorii spiskowych w czasie pandemii Covid-19 i ich powiązania z siecią 5G. Problem ten omówił prof. Stephan Lewandowsky z Uniwersytetu w Bristolu, który wskazał, że zagrożenie informacyjne jest niewidoczne podobnie jak w przypadku wirusa (niezauważalny dla ludzkiego oka). „Ludzie postrzegają korelacje tam, gdzie ich nie ma. A jest udowodniona korelacja pomiędzy wiarą w teorie spiskowe a skłonnością do agresji” - ostrzegł ekspert. 

Czy stały monitoring PEM z dostępem online dla obywateli może wpłynąć na postrzeganie telekomunikacji? Na podstawie francuskich doświadczeń próbował na to pytanie odpowiedzieć Gilles Bregant, dyrektor agencji ANRF. Specjalista zaznaczył, że 5G działa już w kilku francuskich miastach a tamtejsze sondy pokazują, iż „nie ma w związku z tym większego narażenia na PEM”.

W kolejnym panelu, tym razem dotyczącym źródeł deiznformacji i walki o prymat w wyścigu technologicznym, eksperci szczegółowo omówili kwestie środowisk przeciwników 5G oraz pokrewnych.

„Modus operandi członków anty5G to: masowe wysyłanie listów do administracji i dziennikarzy, granie na emocjach (my/oni), wielokrotne powtarzanie tych samych fakenewsów” - wskazała Hanna Linderstal ze szwedzkiej Agencji Earhart Business Protection Agency.

Z kolei dr Daniel Robert Grimes, irlandzki pisarz naukowy, zajmujący się popularyzacją nauki omówił walkę środowisk naukowych z przeciwnikami 5G. Jak stwierdził, czasami jest to walka dosłowna. „Zwolennicy teorii spiskowych starają się podważyć wiarygodność osoby, a nie faktów” – wyjaśnił podczas swojego wystąpienia dr Daniel Robert Grimes.

W podobnym tonie wypowiadał się trzeci uczestnik panelu – dr Daniel R. Jolley z Northumbria University UK. Według niego naukowcy nie mogą pozwalać na ataki wymierzone w nich samych. Dodał, że tego typu działania należy zgłaszać organom ścigania, a nie przyzwyczajać się do nich.

Z wystąpień prelegentów i dyskusji panelowych podczas pierwszego dnia konferencji wynika, że dezinformacja dotycząca 5G jest znaczącym i groźnym zjawiskiem, prowadzić może nawet do wandalizmu oraz przemocy. Jej rozpowszechnianie ułatwia wszechobecność mediów społecznościowych i stosowane przez nie mechanizmy dystrybucji informacji. Istnieją jednak skuteczne sposoby, aby przeciwstawić się fałszywym informacjom. Najważniejszym jest edukacja i rzetelna informacja, które uodparniają społeczeństwo na wpływ mitów oraz teorii spiskowych.

Na czwartek 10 grudnia zaplanowany jest drugi dzień konferencji. Wiodącym tematem będzie sieć 5G w kontekście badań, norm i regulacji prawnych.

Konferencja odbywa się całkowicie w trybie zdalnym i jest bezpłatna. Uczestnictwo w konferencji jest możliwe po uprzednim zarejestrowaniu się pod adresem: https://konferencjapem.wydarzeniaonline.pl/pl/rejestracja/. 

Konferencja jest transmitowana online na stronach: http://www.gov.pl/5G, http://www.konferencjapem.wydarzeniaonline.pl/ oraz na kanale YouTube Instytutu Łączności.

SZP/Informacja prasowa Instytutu Łączności