#CyberPaździernik: Aż 94 proc. nastolatków obawia się odłączenia od internetu

NASK, wskazując na istotę zjawiska, jakim jest FOMO, opublikował poradnik „FOMO i problemowe używanie internetu”, który jest częścią cyklu „Bezpieczni w sieci z OSE” przeznaczonego dla nauczycieli.

Według ekspertów Państwowego Instytutu Badawczego zbytnie przywiązanie do urządzeń cyfrowych i ciągłe bycie online może przysparzać wielu problemów, takich jak m.in. kłopoty z nauką, trudności w wywiązywaniu się z codziennych obowiązków, czy radzenie sobie z emocjami w sytuacji braku możliwości korzystania z telefonu. Problem ten, jak wskazuje NASK, dostrzegają już nie tylko rodzice, ale też nauczyciele, pedagodzy i psycholodzy szkolni.

Agnieszka Żeglińska, dyrektor ds. rozwoju społeczeństwa informacyjnego i ekosystemu OSE ocenia, że skutki nadmiernego korzystania z internetu będą widoczne we wszystkich sferach życia młodego człowieka. „Chcemy przekazać pracownikom oświaty pomysły i inspiracje do prowadzenia rozmów z uczniami o zdrowych nawykach cyfrowych i sposobach radzenia sobie ze skutkami wzmożonego używania nowych technologii” - wyjaśniła. 

Czym jest FOMO?

Strach przed odłączeniem od internetu i wypadnięciem z obiegu informacyjnego, znany jako FOMO (ang. Fear of Missing Out) to zjawisko, które dotyka coraz szerszej części społeczeństwa. Według szacunków polskich naukowców, w grupie młodych ludzi od 15 do 19 roku życia wysokiego i średniego poziomu FOMO doświadcza aż 94 proc. z nich. Problem ten nie dotyczy jednak wyłącznie młodych ludzi - biorąc pod uwagę wszystkie grupy wiekowe polskich internautów, FOMO na wysokim poziomie doświadcza ok. 14 proc., a kolejne 67 proc. odczuwa ten problem w jego średnim nasileniu.

Ekspertka Akademii NASK i autorka poradnika „FOMO i problemowe używanie internetu” Marta Witkowska ocenia, że problem ten może dotknąć każdego. Nastolatki jednak jej zdaniem są szczególnie podatne. „Warto pamiętać, że FOMO może doprowadzić do poważnego nadużywania nowych technologii i zwiększać ryzyko uzależnienia” - zwróciła uwagę. 

Jak rozpoznać strach przed odłączeniem od sieci?

Eksperci NASK podkreślają, że osoby doświadczające lęku przed odłączeniem od internetu najczęściej nie umieją panować nad emocjami w przypadku braku dostępu do sieci i np. mediów społecznościowych. Rozdrażnienie, subiektywne odczucie pustki i nudy to tylko niektóre z objawów FOMO - wskazują. W przypadkach dużego nasilenia tego syndromu, osoby pozbawione możliwości korzystania z telefonu, mediów społecznościowych i internetu mogą zachowywać się agresywnie, a także wpadać w panikę. „Ukojenie przynosi obecność smartfona, a nawet tak proste aktywności, jak ciągłe odblokowywanie i bezwiedne przewijanie mediów społecznościowych” - wyjaśniają. 

Według NASK, duże nasilenie FOMO może doprowadzić do tego, że młodzi ludzie doświadczający tego syndromu coraz bardziej dystansują się wobec realnych przyjaźni, zainteresowań i rozwoju. „Przez większą aktywność online, często do późnych godzin wieczornych, opuszczają się w nauce, mają problemy z koncentracją, zdrowiem, spóźniają się na lekcje, wagarują. Nie potrafią też powstrzymać się od korzystania z telefonu w niesprzyjających temu sytuacjach - w trakcie lekcji, ważnych spotkań czy podczas przechodzenia przez ulicę” - zwracają uwagę specjaliści.

Poradnik dla nauczycieli wydany przez NASK ma wskazywać pedagogom sposoby na to, jak identyfikować i rozumieć emocje uczniów związane z korzystaniem z nowych technologii oraz podpowiadać im, jak zachęcić młodych do samoobserwacji, monitorowania swoich aktywności online i wyciągania samodzielnych wniosków. 

W poradniku znajdują się m.in. treści poświęcone kwestiom takim, jak cyfrowa higiena oraz błędy najczęściej popełniane przez dorosłych chcących odciągnąć dziecko od ekranu, a także rady dla osób poszukujących pomocy w przypadku stwierdzenia problemu FOMO u dziecka. 

Tekst powstał w ramach cyklu #CyberPaździernik. Cyberbezpieczeństwo dotyczy nas wszystkich – niezależnie od wykonywanego zawodu i wykształcenia czy miejsca zamieszkania. Nie zapominajmy o tym – nie tylko w październiku, który jest „Europejskim Miesiącem Cyberbezpieczeństwa”.

Chcemy być także bliżej Państwa – czytelników. Dlatego, jeśli są sprawy, które Was nurtują; pytania, na które nie znacie odpowiedzi; tematy, o których trzeba napisać – zapraszamy do kontaktu. Piszcie do nas na: [email protected]. Przyszłość przynosi zmiany. Wprowadzamy je pod hasłem #CyberIsFuture