Biznes i Finanse
Jak nie kupić kota w worku? Nie daj się oszustom na OLX [miniporadnik]
Choć oszustwa na platformach zakupowych już na stałe wpisały się w funkcjonowanie kupujących i sprzedających, w ostatnich miesiącach cyberprzestępcy zaskoczyli nas nowymi sposobami. O to jak zadbać o bezpieczeństwo podczas zakupów online zapytaliśmy OLX, a odpowiedzi udzielił nam Piotr Chochłow, service content lider.
Jakie są najpopularniejsze i najbardziej zdumiewające sposoby działania przestępców jakie Państwo odnotowali?
Wśród najpopularniejszych oszustw od lat dominują wszelkie techniki wyłudzania pieniędzy. Oszuści stosują przeróżne sztuczki i zabiegi socjotechniczne, by zdobyć zaufanie kupujących i skłonić ich do przelania środków z góry.
I tak np. w przypadku pytań o odbiór osobisty - nagle okazuje się, że wystawiony przedmiot jest tak naprawdę do odbioru na drugim końcu Polski – bo “OLX źle ustawił lokalizację” czy dlatego, że ogłoszeniodawca musiał nagle wyjechać, ale produkt ma przy sobie. Inną metodą nakłaniania do wpłacenia pieniędzy jest umożliwianie odbioru osobistego… ale tylko w późnych godzinach nocnych albo dopiero za kilka dni. Oszust twierdzi, że jest ciągle bardzo zajęty - ale oczywiście jeśli przelejemy mu środki, znajdzie czas na wysyłkę.
Częstym zabiegiem jest stosowanie presji czasu, szczególnie zaraz przed weekendem. Oszust tłumaczy, że potrzebuje pieniędzy z dowolnego powodu - czy to na sobotnią imprezę, czy na pilne zapłacenie rachunków - i w związku z tym nalega na błyskawiczną wpłatę - bo tylko w ten sposób dostanie pieniądze na czas.
Wyłudzić pieniądze można oczywiście nie tylko za przedmiot, taki jak konsola czy klocki Lego - może to być również fałszywa oferta wynajęcia mieszkania, wakacyjnego noclegu czy sprzedaży auta bądź maszyny rolniczej.
Zawsze prosimy również naszych użytkowników o zachowanie zdrowego rozsądku podczas poszukiwania zatrudnienia. Zdarza się, że rzekomy pracodawca prosi o wysłanie skanu dowodu osobistego czy prawa jazdy (najczęściej przy ofertach pracy dla kierowców). To praktyka niezgodna z prawem pracy. Taki skan może później posłużyć do uwiarygodnienia się przy kolejnych próbach oszustwa - oszust, nalegając na wpłatę z góry będzie przekonywał kupującego, że przesyła skan swojego dowodu i że “w razie czego wszystkie dane będzie miała policja”.
W ostatnich miesiącach widać w sieci wzrost liczby oszustw polegających na phishingu, czyli podszywaniu się pod znane marki. Również OLX nie jest tu wyjątkiem - oszuści tworzą fałszywe strony udające naszą nową usługę - Przesyłki OLX, by wyłudzić od sprzedających dane ich kart bankowych.
Jeśli zaś chodzi o “najbardziej zdumiewające” działania, jakie odnotowaliśmy - na pewno należy tu wspomnieć o oszuście, który pod pretekstem kupna iPhone’a prosił sprzedających o zalogowanie się do iClouda jego danymi. Rzekomo chodziło o sprawdzenie, czy iCloud nie jest zablokowany. Gdy sprzedający przesyłał screen na dowód, że udało mu się zalogować na podane konto, oszust blokował iPhone i żądał okupu w zamian za jego odblokowanie.
Jakie działania pozwalają zminimalizować ryzyko stania się ofiarą? Na co powinniśmy zwrócić uwagę zanim zdecydujemy się na transakcję?
Zawsze zalecamy naszym użytkownikom, by zwracali uwagę na staż sprzedającego na OLX, a także sprawdzali, czy zdjęcia w ogłoszeniu nie zostały skopiowane z Internetu. Ważne jest również to, czy cena nie wydaje się zbyt atrakcyjna - oszuści często właśnie niską ceną (albo wręcz oddaniem przedmiotu za darmo) wabią kupujących.
Odbiór osobisty w czasie trwania pandemii może być trudny - dlatego dla zdecydowanych na zdalne zakupy, wprowadziliśmy niedawno usługę Przesyłek OLX. Tu proces kupna i sprzedaży odbywa się w ramach konta użytkownika na OLX, a jedyną stroną, do której przekierowujemy podczas płatności, jest strona Dotpay. Jeśli ktoś otrzymuje poza naszą stroną (np. na Whatsappie) link do rzekomej Płatności OLX, który nie znajduje się w domenie marketplace.olx.pl/, delivery.olx.pl/ lub przesylki.olx.pl/ - zdecydowanie powinien zakończyć rozmowę z “kupującym”.
O zdrowym rozsądku i zasadach bezpieczeństwa warto również pamiętać, gdy szukamy pracy. Oceńmy realność oferty i postarajmy się uzyskać jak najwięcej informacji o firmie, która ją zamieściła. Sprawdźmy dane i opinię firmy w Internecie. Nie wysyłajmy skanów swoich dokumentów ani żadnych wpłat z tytułu podjęcia pracy.
Na bieżąco publikujemy ostrzeżenia o pojawiających się zagrożeniach na blogu OLX - polecam więc lekturę https://blog.olx.pl/.
A jeśli jednak daliśmy się oszukać? Jakie działania powinniśmy podjąć, jakie dane zabezpieczyć i gdzie się skierować, aby odzyskać swoje środki?
Jeśli zostaliśmy oszukani, koniecznie powinniśmy zgłosić ten fakt OLX (za pomocą naszego formularza kontaktowego, dostępnego pod adresem https://www.olx.pl/kontakt) oraz organom ścigania. Warto przesłać nam wszelkie posiadane informacje, takie jak ID ogłoszenia oraz numer rachunku bankowego, na który wpłaciliśmy pieniądze. OLX zawsze chętnie współpracuje z organami ścigania, dlatego wszystkie informacje dotyczące ogłoszenia i Użytkownika zostaną zabezpieczone i przekazane policji na jej pisemny wniosek.