#CyberWojska Albanii - jak budować zdolności od podstaw?
Autor. dr Aleksander Olech
Albania, choć pod kątem cyber opóźniona względem zachodnich sojuszników, od kilku lat konsekwentnie rozwija swoje wojskowe zdolności w tym obszarze. Punkt zwrotny nastąpił w 2022 roku, kiedy cyberatak przypisywany Iranowi zdezorganizował funkcjonowanie administracji państwowej. To wydarzenie stało się impulsem do głębokich zmian – zarówno w strukturach cywilnych, jak i militarnych. Wspierana przez NATO i USA, Albania przystąpiła do budowy własnej infrastruktury cyberobrony w ramach sił zbrojnych.
W 2022 roku Albania padła ofiarą poważnego cyberataku, który doprowadził do czasowego wyłączenia usług publicznych i zerwania stosunków dyplomatycznych z Iranem. W odpowiedzi powołano Agencję Bezpieczeństwa Cybernetycznego (AKSK) – pełniącą funkcję CSIRT – oraz zwiększono budżet i zasoby AKCESK, instytucji odpowiedzialnej za bezpieczeństwo cyfrowe.
Kraj nadal mierzy się z problemami wewnętrznymi: doniesienia o inwigilacji politycznej, wysokie statystyki cyberprzestępczości (ponad 1,3 mln ataków rocznie) i ograniczona przejrzystość działań. Albania pozostaje sygnatariuszem Konwencji Budapeszteńskiej i sukcesywnie dostosowuje prawo do standardów unijnych.
Czytaj też
Historia i ewolucja jednostek cyber
Cyberbezpieczeństwo trafiło na listę priorytetów narodowych wraz ze Strategią Bezpieczeństwa z 2014 roku, w której cyberataki uznano za zagrożenie pierwszego stopnia. Wkrótce potem Ministerstwo Obrony opracowało własną Strategię Obrony Cybernetycznej, którą uzupełniono w kolejnych latach.
Albania współpracuje z NATO Cyber Incident Response Centre (NCIRC), a od 2016 roku uczestniczy w ćwiczeniach Cyber Coalition. W 2024 roku, przy wsparciu USA, utworzono Wojskową Jednostkę ds. Cyberbezpieczeństwa. Nowa formacja działa w ramach Sztabu Generalnego i skupia zarówno wojskowych, jak i cywilnych specjalistów. Przez pierwsze trzy lata jej działalność nadzoruje zagraniczny doradca.
Czytaj też
Struktura i zasoby
Ministerstwo Obrony odpowiada za incydenty w obszarze wojskowym i realizację strategii cyberobrony.
Autor. dr Aleksander Olech
Czytaj też
Rozwój cyberwojsk
Albania dopiero tworzy fundamenty pod wojskowe zdolności cyber, koncentrując się na strukturach podległych Ministerstwu Obrony i Sztabowi Generalnemu. Mimo powołania nowych jednostek i współpracy z sojusznikami, brak doświadczenia operacyjnego oraz realnych ćwiczeń sprawia, że kraj wciąż znajduje się na wczesnym etapie budowy potencjału ofensywno-defensywnego.
W ramach struktur NATO Albania ma jednoznaczny kierunek: przekształcić cyberobronę z biernej w aktywną, a cyberprzestrzeń w domenę wojskowej obecności. Finalny etap to oczywiście cyberwojska.
Autorzy: dr A. Olech, P. Makowiec, D. Kwaśniewska, G. Urbańska, K. Markiewicz, Z. Sadowska, M. Kucharski
Czytaj też
Serwis CyberDefence24.pl otrzymał tytuł #DigitalEUAmbassador (Ambasadora polityki cyfrowej UE). Jeśli są sprawy, które Was nurtują; pytania, na które nie znacie odpowiedzi; tematy, o których trzeba napisać – zapraszamy do kontaktu. Piszcie do nas na:[email protected].
SK@NER: Jak przestępcy czyszczą nasze konta?