Cyberpolicja odpowiada na raport NIK: krytykuje czas, kiedy nas nie było

Kontrola NIK-u wykazała, że Policja „podejmowała aktywne działanie” dotyczące zarządzania ryzykami, w tym w obszarze zapobiegania i minimalizowania skutków przestępstw internetowych. Pozytywnie oceniono również utworzenie Centralnego Biura Zwalczania Cyberprzestępczości, które ma być odpowiedzią na problem wzrostu skali występowania oszustw internetowych.

Jednak przypomnijmy, że problemem - zdaniem NIK - było zgłaszanie przestępstw internetowych – to właśnie Policja jest bowiem pierwszym kontaktem dla wielu oszukanych obywateli (w sondażu NIK wskazało tak 81 proc. badanych – red.). Zdaniem urzędników nie wypracowano instrukcji i procedur, które zapewniałyby efektywną obsługę tego rodzaju zgłoszeń. Nie opracowano w szczególności odrębnej instrukcji dla osób i podmiotów pragnących zgłosić przestępstwa internetowe.

Pozytywnie oceniono natomiast fakt opracowania dla terenowych jednostek Policji procedury przyjmowania zgłoszeń przestępstw internetowych. O wszystkich wnioskach z kontroli NIK dotyczących zwalczania cyberprzestępczości przez Policję piszemy w tym tekście .

Cyberpolicja: Raport dotyczy okresu bez CBZC

W sprawie raportu NIK najpierw skierowaliśmy pytania do Komendy Głównej Policji, a ta przekierowała nas do Centralnego Biura Zwalczania Cyberprzestępczości.

Centralne Biuro Zwalczania Cyberprzestępczości zaznacza, że kontrola obejmowała okres od 1 stycznia 2019 r. do 31 grudnia 2021 r., a więc czas, kiedy w strukturach Policji funkcjonowało nieistniejące już Biuro do Walki z Cyberprzestępczością podległe Komendzie Głównej Policji, „dlatego trudno jest się im odnieść do tego raportu”.

Od 12 stycznia 2022 roku istnieje formalnie CBZC – i jak zaznacza podkom. Marcin Zagórski z Zespołu Prasowego Centralnego Biura Zwalczania Cyberprzestępczości - od tego czasu funkcjonariusze „podejmują intensywne działania ukierunkowane na zwalczanie tego rodzaju przestępczości, jak również w zakresie przeciwdziałania przestępstwom w sieci”.

„W tym zakresie uruchomiona została strona internetowa CBZC oraz profil na portalu społecznościowym Facebook, na których zamieszczane są różnego rodzaju materiały profilaktyczne o charakterze informacyjno-instruktażowym. Materiały te publikowane są także na innych kanałach policyjnych, aby maksymalnie zwiększyć szanse dotarcia do jak największej grupy odbiorców” – zaznaczył funkcjonariusz w odpowiedzi dla CyberDefence24.pl.

Rekturacja i szkolenie cyberpolicjantów

Niewątpliwie wyzwaniem w tworzeniu Biura jest pozyskanie talentów IT, które gotowe będą wejść w struktury Policji, na co także zwróciła uwagę NIK. Aktualnie w CBZC ma pełnić służbę ponad 450 osób.

„W trybie ciągłym prowadzona jest rekrutacja do CBZC dla osób z zewnątrz. Dla funkcjonariuszy bezpośrednio zwalczających cyberprzestępczość przewidziane jest poza podstawowym uposażeniem wynikającym ze stażu służby, stanowiska i innych dodatków, specjalne świadczenie w kwocie od ok. 5 tys. zł. do ok. 9 tys. zł” – przypomina Zagórski.

Jak dodaje, obecnie z ponad 200 osób, które wyraziły chęć wstąpienia do CBZC, 54 osoby zaliczyły pierwszy etap rekrutacji składający się z testu wiedzy, testu umiejętności praktycznych i testu językowego. „Już niebawem przewidziany jest kolejny egzamin dla 41 osób. W większości kandydaci posiadają wykształcenie informatyczne, jednak odnotowujemy również przypadki zaliczenia egzaminu na bardzo wysokim poziomie osób bez takiego wykształcenia, jednak z ogromną wiedzą specjalistyczną” – informuje nas podkom. Marcin Zagórski z Zespołu Prasowego Centralnego Biura Zwalczania Cyberprzestępczości.

Wskazując na kolejne działania, jakie miało w ciągu roku podjąć CBZC wymienia powołanie specjalnego zespół ds. zapobiegania cyberprzestępczości, którego członkowie współpracują m. in. z Europolem, Interpolem, Bankowym Centrum Cyberbezpieczeństwa Związku Banków Polskich, dyżurnetem i CERT-em działających w strukturach NASK-u.

Dodatkowo, w ramach struktur CBZC powołano „specjalny zespół szkoleniowy składający się z policjantów posiadających ponadprzeciętną wiedzę informatyczną”. Opracował on projekt oraz materiały szkoleniowe zarówno dla policjantów Biura, jak i pozostałych jednostek Policji, które mają być później przydatne w codziennej służbie.

„Przeszkoliliśmy już ponad 1800 policjantów w większości z jednostek terenowych Policji. Ponadto w programie szkolenia podstawowego dla nowo przyjętych funkcjonariuszy Policji, przewidziane są zajęcia z zakresu cyberprzestępczości” – słyszymy.

Komentując jeszcze zarzuty Najwyższej Izby Kontroli, podkom. Marcin Zagórski zaznacza, że w CBZC mają świadomość że zapełnienie 1800 etatów „to może być dłuższy proces i nie będzie to łatwe zadanie” (taki cel wyznaczono do 2025 roku – red.), dlatego „podejmują kroki, aby zachęcić do wstąpienia do Biura jak największą liczbę osób posiadających predyspozycje i wiedzę z zakresu nowych technologii i informatyki”.

CBZC – z rezerwy celowej – ma zapewnione środki na budowę nowych siedzib, zakup sprzętu i szkolenia funkcjonariuszy. O finansach cyberpolicji pisaliśmy w tym materiale .

Serwis CyberDefence24.pl otrzymał tytuł #DigitalEUAmbassador (Ambasadora polityki cyfrowej UE). Jeśli są sprawy, które Was nurtują; pytania, na które nie znacie odpowiedzi; tematy, o których trzeba napisać – zapraszamy do kontaktu. Piszcie do nas na: [email protected].